Bất cập từ một bản án
Lấn chiếm 43,3m2 đất
Mặc dù, với nhiều chứng cứ về trích lục đất đai lưu giữ tại các cơ quan chức năng cho thấy rõ việc ông Đợi, bà Minh lấn chiếm đất ở thuộc quyền sở hữu của bà Thủy. Đồng thời, lãnh đạo Phòng Tài nguyên – Môi trường thị xã Điện Bàn khẳng định việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) đối với ông Đời, bà Minh có nhiều sai sót, không theo quy trình.
Có cơ sở chứng minh hộ ông Đợi, bà Minh lấn chiếm đất nhưng TAND thị xã Điện Bàn lại bác đơn kiện của bà Thủy |
Cùng đó, đại diện Viện Kiểm sát thị xã Điện Bàn giữ quyền công tố tại phiên tòa cho rằng vụ án thuộc thẩm quyền xét xử của TAND tỉnh Quảng Nam, đề nghị TAND thị xã Điện Bàn chuyển hồ sơ vụ án lên tòa cấp trên để xét xử theo đúng quy định. Song TAND thị xã Điện Bàn vẫn đưa vụ án ra xét xử và tuyên bác đơn khiếu kiện của bà Thủy, không tuyên hủy GCNQSDĐ của ông Đợi, bà Minh nên gây bức xúc cho gia đình bà Thủy và dư luận xã hội.
Trở lại vụ án, tháng đầu 9/2016 bà Trần Thị Thu Thủy ở xã Điện Phương, thị xã Điện Bàn (Quảng Nam) gửi đơn thư đến Thời báo Ngân hàng phản ánh việc hộ ông Đợi và bà Minh (cùng địa phương) lấn chiếm 50m2 đất ở thuộc chủ sở hữu của gia đình bà Thủy.
Điều đáng nói, trong khi tình trạng đất đang có tranh chấp giữa hai hộ gia đình diễn ra từ năm 1995, đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm, song vào năm 2013, không biết bằng cách nào ông Đợi được UBND thị xã Điện Bàn cấp GCNQSDĐ.
Trong đó có phần đất tranh chấp giữa 2 hộ gia đình. Trên có sở đó, vô hình trung chính quyền thị xã Điện Bàn tạo điều kiện thuận lợi để hộ ông Đợi tiến hành làm nhà kiên cố trên phần đất lấn chiếm của bà Thủy gây bức xúc cho gia đình bà Thủy và dư luận xã hội.
Bà Thủy trình bày, mặc dù chưa làm hồ sơ đăng ký quyền sử dụng đất lần đầu nhưng nguồn gốc thửa đất số 48, tờ bản đồ số 7, với diện tích 208m2 của bà Thủy sở hữu là do cha mẹ chồng là Nguyễn Hữu Xuân và bà Nguyễn Thị Tới tặng từ năm 1977. Thửa đất và diện tích được UBND xã Điện Phương xác nhận. Trong quá trình quản lý và sử dụng thửa đất nói trên không bị Nhà nước thu hồi hay giao dịch bất kỳ diện tích nào.
Theo bà Thủy, nguyên nhân xảy ra tranh chấp là do bà Thủy đi làm ăn xa, ranh giới giữa hai thửa đất là bờ rào tre không kiên cố. Khi ông Đợi và bà Minh làm nhà vào năm 1995 đã lấn sang phần ranh giới phía sau khoảng hơn 43,3m2. Khi phát hiện, bà Thủy báo cáo với UBND xã Điện Phương can thiệp nhưng khi cán bộ xã đến hiện trường thì bà Minh cản trở nên không giải quyết được.
Đến năm 2003, ông Đợi và bà Minh làm lại nhà, bà Thủy có nhờ UBND xã can thiệp nhưng không kịp thời nên khi cán bộ xã xuống hiện trường thì ông Đợi, bà Minh đã làm xong nhà. Đến năm 2013, ông Đợi và bà Minh làm hồ sơ xin cấp GCNQSDĐ và được UBND thị xã Điện Bàn cấp với ký hiệu BO 118276 ngày 25/6/2013, tại thửa đất số 37, tờ bản đồ số 2, diện tích 145,3m2, đã trừ phần đất ông Đợi bị thu hồi do giải tỏa, mở đường giao thông.
Cấp GCNQSDĐ sai quy trình
Điều đáng nói, trong quá trình lập thủ tục cấp đất đối với thửa đất ông Đợi, bà Minh xin cấp nhưng cán bộ địa chính không xin ký xác nhận từ chủ sở hữu đất liền kề là bà Thủy. Do đó, bà Thủy không đồng ý với GCNQSDĐ do UBND thị xã Điện Bàn cấp cho ông Đợi, bà Minh, vì chính quyền xác lập hồ sơ không đúng trình tự, thủ tục.
Tại phiên tòa xét xử, ông Nguyễn Thanh Vỹ, người đại diện theo ủy quyền cho người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là UBND thị xã Điện Bàn cho hay, thửa đất của ông Đợi, bà Minh có nguồn gốc từ chuyền nhượng của bà Nguyễn Thị Mẹo tại thửa số 137, diện tích 130m2. Nhưng kê khai theo Nghị định 64/CP của Chính phủ tại thửa 47, tờ bản đồ số 7 thì diện tích chỉ có 105m2.
Nhưng năm 2001, khi xã Điện Phương thực hiện đo đạc lại đất trên địa bàn để cấp sổ cho người dân toàn xã thì thửa đất của ông Đợi, bà Minh được đo đạc lại mới ở thửa 37, tờ bản đồ số 2, diện tích lên đến 163,8m2.
Về trình tự thủ tục, ông Vỹ khẳng định, trong quá trình cấp GCNQSDĐ đối với ông Đợi, bà Minh có một số sai sót như không đối chiếu với số liệu đo đạc theo bản đồ 299 và bản đồ 64 và UBND xã Điện Phương chưa niêm yết công khai trước khi cấp GCNQSDĐ cho ông Đợi và bà Minh, dẫn đến có sai sót trong trình tự thủ tục cấp GCNQSDĐ theo hiện trạng khu đất. Nay bà Thủy yêu cầu hủy GCNQSDĐ đã cấp cho ông Đợi, bà Minh, UBND thị xã Điện Bàn đề nghị Tòa án căn cứ pháp luật để giải quyết.
Tòa án xử không đúng thẩm quyền
Trong khi đó, đại diện Viện Kiểm sát thị xã Điện Bàn, ông Lê Văn Khương, Kiểm sát viên tại phiên tòa đề nghị, về thẩm quyền, căn cứ vào Điều 34 Bộ Luật tố tụng dân sự và Điều 1 Nghị quyết số 103/2015/QH13 thì vụ án thuộc thẩm quyền của TAND tỉnh Quảng Nam giải quyết theo thủ tục sơ thẩm nên đề nghị TAND thị xã Điện Bàn ra quyết định chuyển vụ án cho TAND tỉnh Quảng Nam theo quy định.
Mặc dù không thuộc thẩm quyền xét xử nhưng TAND thị xã Điện Bàn vẫn đưa vụ án ra xét xử cho thấy đây là một vấn đề bất cập. Trong quá trình xét xử, Thẩm phán, chủ tọa phiên tòa Nguyễn Văn Lộc vẫn viện dẫn lòng vòng rất khó hiểu? Ông Lộc còn cho rằng, qua nhiều lần đo đạc, người làm đã nhập nhầm số liệu thửa đất bà Thủy từ 108m2 về thành 208m2?.
Trong khi đó, qua tất cả các hồ sơ trích lục về đất đai của bà Thủy tại cơ quan quản lý nhà nước, không có hồ sơ nào thể hiện con số 108m2. Đồng thời, ông Lộc lại khẳng định, thửa đất của ông Đợi, bà Minh do đo đạc theo phương pháp tọa độ có độ chính xác cao nên diện tích đất của ông Đợi và bà Minh là chính xác theo hiện trạng sử dụng?
Điều mâu thuẫn hơn nữa là ông Lộc cho rằng, luận cứ bảo vệ của Luật sư Nguyễn Phúc Thái - người bảo vệ quyền và lợi ích của bà Thủy là phù hợp, song lại bác đơn kiện của bà Thủy. Đối với việc cấp GCNQSDĐ do UBND thị xã Điện Bàn cho ông Đợi và bà Minh, ông Lộc cũng khẳng định, việc cấp GCNQSDĐ nói trên của UBND thị xã Điện Bàn có những thiếu sót trong việc kiểm tra việc tranh chấp khiếu nại, diện tích qua các lần đo đạc liên quan đến việc cấp GCNQSDĐ cho ông Đợi và bà Minh. Do đó, nên kiến nghị UBND thị xã Điện Bàn cần xem xét lại quy trình cấp GCNQSDĐ cho công dân để đảm bảo đúng quy định.
Song HĐXX lại không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Thủy đối với vợ chồng ông Đợi, bà Minh lấn chiếm gần 50m đất ở. Đồng thời, cũng bác yêu cầu hủy GCNQSDĐ nói trên do UBND thị xã Điện Bàn cấp cho ông Đợi và bà Minh. Điều này hết sức mâu thuẫn, liệu HĐXX do ông Lộc làm thẩm phán, chủ tọa phiên tòa sơ thẩm có thực hiện tròn trách nhiệm là làm cán cân công lý cho công dân?
Trước sự bất cập của bản án số 41/2017/DS-ST ngày 31/7/2017 về việc tranh chấp quyền sử dụng đất do TAND thị xã Điện Bàn ban hành, rất cần sự vào cuộc của các ngành chức năng như Ban Nội chính tỉnh Quảng Nam, TAND tỉnh Quảng Nam, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Nam vào cuộc xem xét để trả lại sự công bằng cho bà Thủy.
Luật sư Nguyễn Phúc Thái, Công ty Luật TNHH MTV Minh Phước, Đoàn Luật sư TP. Đà Nẵng: Có cơ sở chứng minh ông Đợi, bà Minh lấn chiếm đất Căn cứ bản đồ 299 và bản đồ 64 thì thửa đất của bà Thủy về hình thể không có thay đổi nhưng đến bản đồ đo đạc năm 2001 thì hình thể thửa đất của bà Thủy thay đổi hoàn toàn với đường ranh giới hộ ông Đợi, bà Minh lấn bao bọc qua thửa đất bà Thủy. Về diện tích đất của ông Đợi, bà Minh theo bản đồ 64 thì chỉ có 105m2 nhưng theo bản đồ năm 2001 tăng đột biến lên 163,8m2, chứng minh việc ông Đợi và bà Minh lấn chiếm diện tích 43,3m2 là có sơ cở. Đối với yêu cầu hủy GCNQSDĐ, việc cấp GCNQSDĐ số BO 118276 ngày 25/6/2013, tại thửa đất số 37, tờ bản đồ số 02, diện tích 145,3 của UBND thị xã Điện Bàn cho ông Đợi và bà Minh là không đúng trình tự, thủ tục. Hồ sơ cấp đất cho ông Đợi, bà Minh là hoàn toàn sai, không đúng pháp luật. Do đó, việc yêu cầu của bà Thủy về việc hủy GCNQSDĐ của ông Đợi, bà Minh do UBND thị xã Điện Bàn cấp là hoàn toàn có cơ sở. |