Bình thường hóa quan hệ Trung – Nhật: Lợi ích lớn cho kinh tế Đại lục
Ảnh minh họa |
Mối quan hệ của Trung Quốc và Nhật Bản đã trở nên xấu đi vào năm 2012 xuất phát từ những tranh luận về việc sở hữu các hòn đảo thuộc Biển Đông Trung Quốc.
Theo giáo sư Yuichi Hosoya của trường đại học Keio tại Tokyo thì vào mùa hè năm ngoái, Chính phủ Trung Quốc đã thực sự thay đổi chiến lược đối với Nhật Bản, họ đã hiểu rằng không thể có sự tách biệt hoàn toàn giữa kinh tế và chính trị. Sự giảng hòa của hai nước về mặt chính trị sẽ đem lại lợi ích nhất định về kinh tế cho mỗi nước.
Thương mại giữa Trung Quốc và Nhật Bản đã suy giảm 6% từ mức 343 tỷ USD năm 2013 và rơi vào tình trạng đình trệ trong năm 2014. Đầu tư của Nhật Bản vào Trung Quốc đã giảm gần 40% vào năm ngoái và trong thực tế thì các luồng đầu tư này đã giảm từ năm 2012 khi Nhật Bản tiến hành mua lại đảo Senkaku từ các chủ sở hữu tư nhân. Kinh tế Trung Quốc đang tăng trưởng ở mức yếu nhất trong vòng 24 năm qua và Chính phủ chỉ đặt mục tiêu tăng trưởng cho năm 2015 là 7%.
Hiện tại, Thủ tướng Shinzo Abe đang nỗ lực để khôi phục lại niềm kiêu hãnh của Nhật Bản còn Chủ tịch Tập Cận Bình thì luôn cố gắng tăng cường sự hòa bình trong các mối quan hệ với thế giới.
Chủ tịch Tập Cận Bình đã thực hiện nhiều cải cách mạnh mẽ trong nước nhằm củng cố lại hệ thống và có sơ sở để thuyết phục thế giới thay đổi cái nhìn đối với Trung Quốc, bản thân ông đã làm chủ tịch của 7 ủy ban chính sách; thực hiện chiến dịch chống tham nhũng mạnh mẽ để đạt được sự thống nhất cao độ về mặt chính trị và củng cố quốc phòng; thực hiện cơn bão cải cách để hỗ trợ cho nền kinh tế.
Đồng thời, Trung Quốc luôn ấp ủ tham vọng xây dựng “con đường tơ lụa” – tuyến đường trao đổi thương mại, bằng cả đường bộ và đường biển thông qua hệ thống cảng, đường bộ và đường sắt tới Trung Đông và châu Âu.
Bên cạnh đó, một số nhân tố đang thúc đẩy sự dịch chuyển trong mối quan hệ này, cụ thể là việc tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc đang đi xuống trong khi đó Nhật Bản, nhà đầu tư lớn nhất lại đang có xu hướng giảm đầu tư vào Trung Quốc và Chủ tịch Tập Cận Bình đang cố gắng để làm mềm hơn trạng thái căng thẳng đã được kéo dài trong nhiều năm.
Những nỗ lực này của Chính phủ Trung Quốc có ý nghĩa quan trọng trong giai đoạn hiện nay, nó sẽ đem đến nhiều cơ hội hơn nữa để thúc đẩy các hoạt động đầu tư và thương mại. Trung Quốc và Nhật Bản có thể sẽ cùng nhau thảo luận để đạt được cơ chế phù hợp trong mối quan hệ với Bắc Triều Tiên, nó cũng có thể giới hạn được sự va chạm giữa Trung Quốc và Mỹ.
Theo phó giáo sư Wang Xueping của trường đại học Tokyo ở Tokyo đánh giá thì mọi việc giường như đã trở nên tốt hơn, đặc biệt từ phía Trung Quốc, quốc tế có thể nhìn thấy sự mềm mỏng trong các chính sách hành chính của Trung Quốc dành cho Nhật Bản trong thời gian gần đây.
Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia phân tích thì họ không kỳ vọng lắm vào việc củng cố mối quan hệ của hai nền kinh tế lớn nhất khu vực châu Á, theo họ tất cả còn ở phía trước. Giáo sư lịch sử của trường đại học Shanghai Normal cho rằng, mối quan hệ sẽ không thể xấu hơn nhưng cũng sẽ không được củng cố quá nhiều, còn theo Jiang Lifeng, nghiên cứu siconftrong lĩnh vực khoa học xã hội của Viện hàn lâm Trung Quốc tại Bắc Kinh thì cho rằng cả Trung Quốc và Nhật Bản sẽ không thực hiện bất cứ một thay đổi chính sách nào, tất cả sự thay đổi chỉ đơn thuần là sự cọ sát bên ngoài.