Buông lỏng quản lý, thất thoát tài nguyên
Trước đó, các đối tượng trên nhập cảnh vào Việt Nam bằng thị thực du lịch. Sau đó, đến Thừa Thiên - Huế lưu trú tại khách sạn Suối Mơ, nằm trên địa bàn xã Hương Phú, huyện Nam Đông. Hàng ngày, những người này thường ra vào khu vực khai thác quặng sắt ở mỏ Đại Sơn, cùng các đối tượng khác tổ chức khai thác, thu mua quặng trái phép…
Khai thác quặng trái phép đang làm thất thoát tài nguyên |
Theo đó, từ đầu tháng 4/2015 nhiều người dân ở địa phương bất ngờ phát hiện trên diện tích đất trồng cây cao su của 3 hộ dân gồm: Đào Sanh, Phan Cư và Nguyễn Nam ở xã Hương Phú, xuất hiện tình trạng nhiều người tập trung đào bới khai thác quặng sắt trái phép, sau đó bán cho các đối tượng thu mua đến từ Trung Quốc. Để che đậy hành vi khai thác khoáng sản trái phép của mình, các hộ dân này có làm các hợp đồng san lấp đất nền với một DN ở TP. Huế.
Dưới “vỏ bọc” cải tạo đất cho người dân, các đối tượng đã sử dụng máy móc thiết bị đào bới hàng nghìn mét đất để khai thác quặng mang đi tiêu thụ. Đặc biệt, một số phương tiện, máy móc, dụng cụ dùng để thăm dò khoáng sản ở mỏ Đại Sơn do một số người Trung Quốc trực tiếp mang vào Việt Nam.
Theo ông Trần Văn Tuấn, Phó trưởng Công an xã Hương Phú, nhóm khai thác quặng trái phép này hoạt động lén lút nên chính quyền và lực lượng chức năng địa phương không biết. Sau khi người dân phản ánh, cơ quan chức năng đã lập biên bản tại chỗ thu giữ một máy đào, 6 xe tải, nhiều mũi khoan máy. Ngoài lao động Việt Nam, còn có 3 người mang quốc tịch Trung Quốc gồm ông Liang Qingxiang, Chen Wubin và Liang Yongcai đã tham gia khai thác khoáng sản tại đây.
Đặc biệt, để thăm dò lượng quặng, nhóm người này đã dùng máy xúc, máy khoan thăm dò khoáng sản và các loại máy móc khác để san bạt đồi núi, đồng thời khoét sâu xuống mặt đất 2m để tìm quặng sắt. Theo ông Hồ Đắc Trường, Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thừa Thiên - Huế, mấy năm nay khu vực huyện Nam Đông chưa có đơn vị nào được cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản. Do vậy, việc nhóm lao động người Việt Nam và Trung Quốc khai thác quặng tại khu vực xã Hương Phú là trái phép…
Trước đó, cũng trên địa bàn xã Hương Phú, đã xuất hiện một số người tập trung khai thác quặng, nhưng do những người này khai thác nguồn quặng lộ thiên nên chính quyền địa phương không xử lý.
Theo nhiều người, có thể trong quá trình khai thác quặng lộ thiên trước đây, một số đối tượng phát hiện nguồn quặng sắt còn lại nằm sâu dưới đất nên đã tìm cách thông đồng với các hộ dân để tiến hành khai thác quặng trái phép. Tài nguyên bị khai thác lén lút ở đây, chủ yếu là các quặng sắt laterit, một trong những thành phần quan trọng trong ngành công nghiệp luyện kim.
Xã Hương Phú được xem là thủ phủ cây cao su tại huyện Nam Đông. Bởi, cả xã có 562 hộ dân thì đã hơn 300 hộ tham gia trồng hàng nghìn ha cao su. Cũng nhờ cây cao su, được ví như “vàng trắng” mà nhiều hộ dân nơi đây đã thoát nghèo còn vươn lên làm giàu.
Tuy nhiên, việc các đối tượng cấu kết với nhau khai thác quặng trái phép ngoài việc làm thất thoát tài nguyên quốc gia, ảnh hưởng đến môi trường, an ninh trật tự trên địa bàn… còn tạo nên những hệ lụy xấu, khi vì cái lợi trước mắt người dân chặt bỏ cây cao su để khai thác quặng trái phép…
Sau khi vụ việc này ở Nam Đông bị phanh phui, nhiều người bức xúc đặt câu hỏi trách nhiệm của các cấp chính quyền, cơ quan chức năng đến đâu khi hoạt động khai thác quặng diễn ra trong một thời gian dài nhưng không bị ngăn chặn, xử lý kịp thời. Cả một vùng núi trồng cao su ở đây bị các đối tượng ngang nhiên “xẻ thịt”, ngang nhiên đào xới, nhưng không có cơ quan chức năng nào ngăn chặn.
Ngoài ra, việc vận chuyển quặng sắt sau khi thu mua sẽ đi theo đường nào? Bởi, từ TP. Huế lên huyện miền núi Nam Đông chỉ có con đường độc đạo. Từ khách sạn Suối Mơ (nơi người Trung Quốc lưu trú) vào chỗ khai thác quặng trái phép đều phải đi qua tuyến đường trung tâm duy nhất của huyện Nam Đông... Thế nhưng, chỉ đến khi quần chúng nhân dân phản ánh vụ việc mới được phanh phui, xử lý?…
Trước sự việc trên, mới đây ông Nguyễn Văn Cao, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế đã có công văn yêu cầu Chủ tịch UBND huyện Nam Đông kiểm tra và chấn chỉnh ngay các phòng ban, địa phương để xảy ra tình trạng khai thác quặng trái phép.
Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị, địa phương tăng cường công tác kiểm tra, giám sát; xử lý làm rõ trách nhiệm từng cá nhân đã để xảy ra tình trạng buông lỏng quản lý, thất thoát tài nguyên.