Căn cước điện tử trong hệ sinh thái số
Tiêu dùng thời công nghệ | |
Ngân hàng Việt chủ động với FinTech | |
Chạm và thanh toán an toàn với thẻ Visa mới của TPBank |
Để thực hiện kế hoạch thúc đẩy tài chính toàn diện tại Việt Nam, đặc biệt tài chính số, đòi hỏi giao dịch của khách hàng diễn ra mọi lúc mọi nơi, thay vì bắt buộc phải đến các chi nhánh ngân hàng xuất trình CMND, xác thực chữ ký sống trên nhiều mẫu biểu chứng từ, thông tin cá nhân của khách hàng cũng phải khai báo và lặp lại ở nhiều bước. Chính vì vậy, cần nhanh chóng đẩy mạnh triển khai đồng bộ hệ thống căn cước công dân điện tử (eID, eKYC) trong thời gian tới.
Xác thực vân tay khi thanh toán giao dịch trên điện thoại di động |
Nói như vậy vì một khi hệ thống eID được triển khai trên diện rộng, thì thủ tục hành chính sẽ được rút ngắn rất nhiều, các ngân hàng kết nối trực tiếp với các trung tâm dữ liệu về căn cước công dân, xác thực chữ ký điện tử hoặc so sánh các thông tin sinh trắc học của khách hàng, đồng thời liên kết với trung tâm thông tin tín dụng để có thể nhận biết khách hàng và phân tích lịch sử tín dụng của khách hàng trực tuyến.
Mặc dù Luật Giao dịch điện tử đã được Chính phủ ban hành, tuy nhiên, mới chỉ ở việc quy định đối với giao dịch điện tử, thương mại điện tử của ngân hàng, mà các quy định về chữ ký số, chứng từ điện tử, tính pháp lý khi xảy ra tranh chấp chưa được đề cập.
Trên thế giới đã có khá nhiều quốc gia triển khai hệ thống eID. eID được kiểm soát và tổ chức bởi Chính phủ và đem lại nhiều tiện ích tích hợp trên một thẻ định danh duy nhất, bao gồm: CMND, Passport, giấy phép lái xe, dữ liệu sức khỏe, bảo hiểm, hệ thống thanh toán dịch vụ. Đa số sử dụng công nghệ Thẻ nhựa tích hợp công nghệ Chip và tích hợp nền tảng chữ ký số (nền tảng PKI). Với sự phát triển của công nghệ và hệ thống sinh trắc học, một số quốc gia đã bắt đầu ứng dụng sinh trắc học vân tay, mống mắt trong việc định danh và xác thực công dân.
Có thể nhận thấy lợi ích đạt được của hệ thống eID là vô cùng lớn. Đó là sự đồng bộ và chính xác trong mọi hoạt động đời sống của người dân; Tăng tốc độ tổng thể các hoạt động liên quan đến xác minh khách hàng, khách hàng nhận được dịch vụ nhanh chóng hơn. Việc kiểm tra hồ sơ, thông tin tài chính của từng cá nhân diễn ra nhanh chóng...
Nhìn từ góc độ kỹ thuật và chi phí, nếu áp dụng mô hình thẻ Chip của Malaysia với chi phí là 8,6 USD (theo pcworld.com.vn), thì Ấn Độ rất khó hiện thực hóa dự án Aadhaar cho 1,3 tỷ dân số của họ. Quốc gia này đã tận dụng sức mạnh của sự phát triển công nghệ, phát hành căn cước điện tử với mã định danh 12 số. Mã định danh này kết hợp với lưu trữ sinh trắc học vân tay và mống mắt trong việc xác minh giao dịch, toàn bộ được lưu trữ điện tử, có thể kết hợp hệ thống mã vạch và QR code. Người sử dụng cũng có thể lưu trữ thông tin thẻ trên điện thoại di động.
Từ đó có thể thấy, Chính phủ Ấn Độ đã tạo lập một hệ sinh thái số thông qua việc số hóa và kiểm soát định danh công dân của mình trên nền tảng khoa học tiên tiến với chi phí thấp nhất có thể. Điều này có ý nghĩa rất lớn trong việc thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt. Người sử dụng có thể dễ dàng liên kết các tài khoản ngân hàng, công tác định danh khách hàng đối với ngân hàng hoàn toàn diễn ra nhanh chóng và an toàn.
Như vậy, với sự phát triển của điện thoại thông minh, người sử dụng có thể lưu trữ thông tin thẻ trên điện thoại, đó là lý do thẻ chip đối với họ không còn ý nghĩa. Tương đồng với xu hướng thanh toán di động ngày nay chúng ta thấy, các thẻ thanh toán vật lý sẽ dần bị thay thế bởi các ví điện tử trên di động.
Điều này cũng có thể thấy trong hệ thống thanh toán của Mỹ. Trong khi khắp thế giới đã áp dụng công nghệ thẻ chip cho chủ thẻ tín dụng, thì tại Mỹ, việc chuyển đổi hầu như diễn ra rất chậm chạp do hệ thống quá lớn, chi phí cho việc chuyển đổi rất cao. Tuy nhiên khi làn sóng thanh toán di động diễn ra mạnh mẽ có thể nước Mỹ sẽ phải bất đắc dĩ thừa nhận thất bại trong việc nâng cấp Chip EMV và phải tiến thẳng lên hình thái thanh toán tiến bộ hơn, với cơ chế bảo mật cao hơn.
Cùng với đó, việc bảo mật quyền riêng tư, thông tin cá nhân cũng là rào cản rất lớn ảnh hưởng đến việc triển khai, việc phân quyền truy cập…