Chính sách nào giúp các huyện nghèo thoát nghèo?
Ản minh họa |
Các đại biểu đã tập trung chất vấn kết quả thực hiện Chương tình 135 hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng, hỗ trợ phát triển sản xuất cho các xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã an toàn khu, các thôn, bản đặc biệt khó khăn…
Tại phiên chất vấn ông Giàng Seo Phử cho biết, các chính sách giảm nghèo hiện nay vẫn còn thiếu tính hệ thống, triển khai vẫn mang nặng tính nhiệm kỳ nên hiệu quả còn hạn chế, ông cũng đề nghị Quốc hội giao cho một số cơ quan liên quan xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia xóa đói giảm nghèo dành riêng cho đồng bào dân tộc miền núi. Đặc biệt là những vùng nghèo nhất cả nước hiện nay bởi các đơn vị nghèo theo chương trình 30a thường rơi vào các tỉnh dân tộc miền núi.
Hiện tỷ lệ nghèo trong đồng bào dân tộc đang chiếm khoảng 30%, trong khi tỷ lệ chung cả nước khoảng 8%. Do vậy, Chương trình 30a và Chương trình 135 cần sắp xếp tổ chức lại để tránh dàn trải và mang lại hiệu quả thiết thực hơn.
“Chúng tôi cho rằng Chương trình này chưa thể kết thúc được với các lý do, tới đây, chúng ta sẽ thông qua chuẩn nghèo mới. Theo đó, chuẩn nghèo, cận nghèo sẽ tăng lên nên dù đời sống, thu nhập của đồng bào sẽ tăng lên nhưng số lượng hộ nghèo, trong đó có đồng bào dân tộc miền núi cũng sẽ tăng lên. Chúng tôi có kỳ vọng nhận thức mới đồng thuận hơn để cùng nhau chia sẻ và hỗ trợ đồng bào”, ông Phử nói.
Cũng theo Bộ trưởng - Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Giàng Seo Phử, đến thời điểm này Quốc hội đã biểu quyết và hỗ trợ vốn để giảm nghèo cho hơn 2.000 thôn bản của 52 tỉnh, trong đó có 1.729 xã đặc biệt khó khăn, 412 xã biên giới, 190 xã an toàn khu. Số tiền đầu tư theo định mức là 1,5 tỷ đồng/xã/năm. Tuy nhiên, do khó khăn chung, năm vừa qua Quốc hội chỉ biểu quyết, bố trí được 1 tỷ đồng/xã/năm.
Chất vấn bộ trưởng, đại biểu Ngô Văn Minh cho biết, đến nay vẫn còn nhiều tỉnh có những cây cầu treo xuống cấp hư hỏng, nhiều nơi phải đu dây, phải chui vào túi nilon để qua sông, tôi thấy đau lòng lắm.
“Bộ Giao thông Vận tải có phát động Chương trình xây cầu cho đồng bào dân tộc và nhận được đồng tình của xã hội nhưng tôi cho rằng, việc này không thỏa đáng, không đúng với yêu cầu của Đảng về đầu tư cho khu vực này”, ông Minh cho biết.
Bên cạnh đó, hơn 60 huyện nghèo nhất nước được hưởng chính sách theo Chương trình 30a, khoảng 5.000 tỷ đồng nhưng mỗi năm chỉ nhận được hơn 30 tỷ đồng mà thôi. Dù được hỗ trợ thêm cùng với một số nguồn lực khác nhưng nếu cứ với đà này, 50-70 năm nữa, các huyện này mới thoát được nghèo như chủ trương của Đảng. Ông Minh đề xuất cần có giải pháp đột phá đẩy nhanh hơn để giúp các địa phương này.
Ông Giàng Seo Phử cho rằng, thời gian qua, tình hình kinh tế xã hội của đồng bào dân tộc đã có bước phát triển nhưng vẫn rất khó khăn, tình trạng di cư tự do vẫn tiếp diễn. Ủy ban sẽ tiếp tục tham mưu với Chính phủ để trình Quốc hội những chính sách mạnh mẽ hơn nhằm hỗ trợ đồng bào phát triển tốt hơn trong thời gian tới.
Về vay vốn, hiện nay, đồng bào đang được vay vốn với tỷ trọng thấp, chưa đáp ứng được nhu cầu. “Chúng tôi đã làm việc nhiều lần với ngành Ngân hàng nhưng cũng chưa thỏa mãn được. NHCSXH muốn có tổng vốn cho vay thì ngân sách Nhà nước phải bổ sung thêm, khi ngân sách Nhà nước khó khăn, không bổ sung thì ngân hàng cũng hết nguồn lực. Uỷ ban Dân tộc sẽ tiếp tục đôn đốc, thống nhất với NHCSXH để đề xuất Chính phủ cách xử lý”, ông Phử nói.
Về Chương trình 135, Chương trình 30a còn rất nhiều mục tiêu cần làm tiếp trong thời gian tới, khó khăn là một thực trạng, vấn đề kêu gọi hỗ trợ là quan trọng nhưng vấn đề chính sách của nhà nước là như thế nào. Câu chuyện ở đây là câu chuyện nguồn lực nhưng nếu được Quốc hội đồng tình thì sẽ đưa đầu tư cơ sở hạ tầng giao thông vào Chương trình 135, Chương trình 30a.
“Làm thế nào để giúp các huyện nghèo thoát nghèo, theo Hiến pháp mới, chính sách dân tộc do Quốc hội quyết định. Tôi đề xuất tới đây, Quốc hội tính toán xây dựng và triển khai một số chương trình nhưng đa mục tiêu, đặc biệt chọn những vùng trọng điểm khó khăn, có tỷ lệ hộ nghèo còn quá cao hoặc cơ sở hạ tầng còn khó khăn để triển khai thí điểm. Đồng thời với đó tiếp tục rà soát, bổ sung các chính sách đột phá để giúp các huyện này thoát nghèo, gắn cơ chế phân công người triển khai với người chịu trách nhiệm”, ông Phử cho hay.