Chọn cổ tức hay sự ổn định, chất lượng
Những ngày qua TTCK tỏ ra đặc biệt quan tâm tới thông tin chia cổ tức ngân hàng sẽ được cơ quan quản lý giám sát ấn định (không quá 9%). Một số ý kiến cho rằng, như vậy là can thiệp vào thị trường, vì theo Luật DN thì tỷ lệ chia cổ tức do đại hội cổ đông quyết định. Nhưng ý kiến khác lại cho rằng, sự giám sát này của cơ quan quản lý thể hiện quyết tâm cao trong chiến lược tái cơ cấu hệ thống ngân hàng, bởi việc chia cổ tức ngân hàng còn phải căn cứ vào lợi nhuận sau thuế sau khi đã được trích lập đầy đủ dự phòng rủi ro…
Một chuyên gia phân tích chứng khoán cho rằng, yêu cầu “ra quyết định cuối cùng” về tỷ lệ trả cổ tức vừa nêu không tác động nhiều đến thị trường. Lý do rất đơn giản, bởi có tới 70 - 80% NĐT trên thị trường hiện nay thường xuyên lướt sóng. Và như vậy, sự mong đợi cổ tức của họ cũng chỉ ở mức vừa phải. “Họ chỉ quan tâm đến việc thị trường có sóng hay không, có đội lái hay không mà thôi”, vị chuyên gia này nói.
TTCK đang rất quan tâm tới thông tin cổ tức NH sẽ được ấn định |
Song khi đặt vấn đề cổ tức quan trọng hay chất lượng DN quan trọng hơn, bất kỳ cổ đông hay NĐT nào cũng cho rằng, đương nhiên cuối cùng là chất lượng DN. Ở giai đoạn chỉ số thị trường lên cao, cổ tức tính theo giá trị cổ phiếu dù có thể lên đến 15% nhưng lại chiếm phần rất nhỏ so với giá thị trường. Những đợt sóng về giá thường được khuếch đại ở DN có yếu tố cơ bản tốt. Chất lượng DN cũng là điều NĐT nhắm đến để đảm bảo an toàn vốn và kỳ vọng lợi nhuận trên giá. Cổ tức lúc này ít được nhắc đến.
Chính vì thế, yêu cầu kế hoạch cổ tức của ngân hàng phải phản ánh kết quả kinh doanh thực sự sau khi trích lập đầy đủ dự phòng rủi ro theo quy định của pháp luật; mức chi trả cổ tức phải đảm bảo sau khi bù đắp các chi phí dự phòng theo nguyên tắc thận trọng về giám sát và quy định của pháp luật, để bảo đảm cổ đông của TCTD được nhận cổ tức sau khi hoàn thành các nghĩa vụ với Nhà nước và bảo đảm an toàn hoạt động của TCTD mình góp vốn, mua cổ phần…
Điều này cho thấy quan điểm rõ ràng của nhà điều hành là bất kỳ loại DN nào cũng luôn phải có trách nhiệm với cộng đồng, với nền kinh tế. Pháp luật luôn bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của NĐT. Nghĩa là, tất cả lợi ích chính đáng và hợp pháp thuộc về NĐT sau khi thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với Nhà nước và xã hội. Việc này không những giúp thực hiện tái cơ cấu hệ thống ngân hàng, xử lý nợ xấu mà còn giúp bảo vệ quyền lợi của cổ đông.
Đi sâu vào phân tích các điều kiện hiện nay, các chuyên gia kinh tế đều nhận định, việc giám sát của NHNN là rất cần thiết. Bởi lẽ năm 2015 là năm “chạy nước rút” để về đích trong việc thực hiện Quyết định 254 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các TCTD giai đoạn 2011- 2015, trong đó tập trung xử lý các NH yếu kém dưới hình thức mua bán, sáp nhập và xử lý nợ xấu về mức dưới 3% vào cuối 2015.
Do vậy, việc xử lý nợ xấu phải được tiến hành đồng bộ bằng nhiều hình thức khác nhau. Ví dụ như việc tự xử lý bằng trích lập dự phòng để xử lý rủi ro, phát mại tài sản, hay tự thu hồi vốn dưới hình thức đôn đốc tự thu hồi, hay bán nợ xấu cho VAMC… Đằng sau việc xử lý đó lại liên quan đến việc trích lập dự phòng rủi ro của các NHTM. Ví dụ, các ngân hàng này sau khi bán nợ xấu cho VAMC phải trích lập dự phòng để có nguồn lực tài chính xử lý nợ chứ không chỉ dừng lại câu chuyện bán nợ cho VAMC là xong...
Thêm nữa, trong năm 2015 hoạt động cấp tín dụng còn có thể phát sinh các khoản nợ xấu mới. Yêu cầu đặt ra là phải có một nguồn lực tài chính sẵn sàng để xử lý nợ xấu cho không chỉ năm 2015 mà cả sau khi đã đưa nợ xấu về dưới 3%. Cho nên, việc giám sát và quản lý việc phân phối lợi nhuận, chia cổ tức các ngân hàng nhằm mục đích tạo thêm nguồn vốn tích lũy để tăng nguồn lực tài chính, xử lý rủi ro trong những năm tiếp theo, vì sự an toàn và lành mạnh của hệ thống là cần thiết.
Hơn nữa, việc làm này là đúng luật, bởi theo Điều 59, Luật NHNN, tùy theo tính chất và mức độ rủi ro, NHNN được áp dụng các biện pháp như hạn chế chia cổ tức, chuyển nhượng cổ phần, chuyển nhượng tài sản; hạn chế việc mở rộng phạm vi, quy mô và địa bàn hoạt động; hạn chế, đình chỉ, tạm đình chỉ một hoặc một số hoạt động ngân hàng… Chính vì vậy nhìn về đại cục, việc NHNN trực tiếp can thiệp cổ tức các ngân hàng được xem là một bước đi quyết liệt.