Chứng khoán trước cơ hội từ cổ phần hoá

Trong thuận lợi có thách thức

Bối cảnh quốc tế và trong nước đang cho thấy nhiều điểm là ưu thế của thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam trong năm nay. Sự khởi sắc của nền kinh tế thế giới khiến cho dòng tiền được dịch chuyển nhanh hơn. Trong bối cảnh đó, TTCK Việt Nam lại nổi lên so với các nước trong khu vực, với chủ trương cổ phần hóa (CPH) DNNN đang được gấp rút triển khai.

Nhấn mạnh lợi thế của TTCK Việt Nam so với các nước trong khu vực, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà cho rằng, tiến trình CPH DNNN thực sự là khâu then chốt, là thế mạnh của TTCK Việt Nam. Các nước ASEAN đánh giá rất cao ở những lợi thế này.

Số lượng DNNN thực hiện CPH và lên sàn TTCK hứa hẹn làn sóng đầu tư mới

Cơ chế, chính sách đối với CPH gắn với niêm yết, đăng ký giao dịch trên TTCK, cũng như các giải pháp nâng hạng thị trường, TTCK Việt Nam năm 2015 được dự báo sẽ có sự tăng trưởng hơn về quy mô, thanh khoản. Khả năng huy động vốn qua phát hành cổ phiếu cũng sẽ tiếp tục được mở rộng. Dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài được dự báo cũng sẽ có sự cải thiện nếu như tỷ lệ sở hữu được nới lỏng và chính sách tiền tệ, tài chính được linh hoạt hơn. Tuy nhiên, theo ông Hà, nếu chúng ta không cẩn thận làm sẽ mất đi lợi thế đó, NĐT sẽ đi vào thị trường khác.

Năm 2015, TTCK Việt Nam cũng sẽ gặp phải một số điểm bất lợi và sẽ chịu tác động, ảnh hưởng trước dự báo kinh tế toàn cầu năm 2015 vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, bởi thương mại toàn cầu vẫn yếu, biến động thị trường tài chính toàn cầu khi lãi suất tại một số nước phát triển tăng, giá dầu thấp gây khó khăn cho một số quốc gia sản xuất dầu và lạm phát thấp hoặc giảm phát tại khu vực euro và Nhật Bản. Thị trường tài chính toàn cầu, đặc biệt tại Mỹ bị đánh giá có những rủi ro bong bóng tài sản khi mức tăng “hơi quá” so với phục hồi của nền kinh tế.

Bên cạnh đó, hoạt động cấu trúc lại và đổi mới của khu vực DN diễn ra chậm, đặc biệt là vấn đề đổi mới công nghệ và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực khiến sự phục hồi của DN còn khó khăn. Cùng với đó, hoạt động sản xuất kinh doanh của DN còn khó khăn do sức cầu quốc tế và trong nước yếu, đặc biệt khu vực tư nhân ngày càng yếu đi với tỷ trọng xuất khẩu trong năm 2014 chỉ chiếm trên 30% tổng kim ngạch xuất khẩu.

Trong khi đó, kim ngạch xuất khẩu của khối FDI cũng chiếm gần 70% tổng kim ngạch xuất khẩu. Việc xử lý nợ xấu ngân hàng và tái cấu trúc DNNN vẫn còn nhiều thách thức; sở hữu chéo chưa được giải quyết triệt để; thị trường BĐS đã ấm lại nhưng chưa thực sự khởi sắc. Việc cắt giảm các chương trình nới lỏng tiền tệ và tăng lãi suất của các quốc gia lớn, đặc biệt là Mỹ... có thể ảnh hưởng tới dòng vốn đầu tư gián tiếp chảy vào các quốc gia mới nổi, trong đó có Việt Nam.

Nhiệm vụ nặng nề

Theo Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) Vũ Bằng, năm 2015, UBCKNN đặt ra 4 mục tiêu quan trọng, gồm bảo đảm duy trì sự ổn định và bền vững của TTCK; tiếp tục triển khai hiệu quả công tác phát triển theo chiều sâu và hoàn tất công tác tái cấu trúc TTCK; tăng cường minh bạch trên thị trường và xây dựng phát triển các sản phẩm mới; triển khai một bước căn bản các điều kiện cho hoạt động của TTCK phái sinh; tăng cường hội nhập quốc tế, triển khai, thực thi hiệu quả các cam kết quốc tế và các giải pháp nâng hạng TTCK.

UBCKNN cũng đưa ra hàng loạt giải pháp nhằm đạt mục tiêu đề ra, trong đó nhấn mạnh đến nhóm giải pháp nâng cao chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm. UBCKNN sẽ hỗ trợ các tập đoàn, tổng công ty, DNNN trong việc CPH, thoái vốn; gắn CPH với việc niêm yết và đăng ký giao dịch; rút ngắn thời gian thẩm định hồ sơ; tổ chức tốt sự gắn kết giữa 2 sàn giao dịch và DN trong việc đấu giá CPH; hướng dẫn các DN làm thủ tục niêm yết hoặc đăng ký giao dịch trên sàn UPCoM. Cùng với đó, UBCKNN cũng giám sát và xử lý nghiêm các tổ chức chào bán ra công chúng sau 1 năm không đăng ký giao dịch trên TTCK có tổ chức.

Bên cạnh đó, đơn vị này cũng sẽ sửa đổi quy định về công bố thông tin theo hướng phù hợp với thông lệ quốc tế và yêu cầu các công ty đại chúng/công ty niêm yết cung cấp các thông tin bằng tiếng Anh; tiếp tục nâng cao chất lượng các cổ phiếu niêm yết thông qua việc nâng cao chất lượng quản trị công ty, quản trị rủi ro; tiếp tục tăng cường tính minh bạch trên TTCK; kích cầu, khơi thông dòng vốn trong và ngoài nước thông qua việc triển khai các bước và giải pháp để nâng hạng TTCK Việt Nam và tiếp tục triển khai sửa đổi các quy định nhằm nâng tỷ lệ sở hữu của NĐT nước ngoài tại các DN, đặc biệt đối với các lĩnh vực ngành nghề mà Nhà nước không cần nắm cổ phần chi phối.

Đối với dòng vốn trong nước, UBCKNN sẽ tiếp tục phối hợp với NHNN rà soát, từng bước triển khai các quy định mới tại Thông tư 36 nhằm giám sát kênh dẫn vốn đầu tư từ ngân hàng sang TTCK; nâng tỷ lệ cổ phiếu tự do chuyển nhượng tại các DN niêm yết có sở hữu Nhà nước...

Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà cũng cho rằng, năm 2015, nhiệm vụ thị trường rất quan trọng bởi chúng ta phải tiếp tục huy động cho ngân sách Nhà nước khoảng 250.000 tỷ đồng thông qua thị trường trái phiếu… TTCK phải có sự phối hợp với tái cơ cấu, trong đó tái cơ cấu lại DNNN, CPH, thoái vốn, làm sao để thị trường phục vụ những việc đó. Thời gian tới, UBCKNN cần có giải pháp về cân đối cung cầu thị trường, nâng cao chất lượng TTCK, chất lượng dịch vụ, giúp thị trường công khai minh bạch hơn.