Công ty tài chính: Cải thiện dịch vụ để chiếm thị phần
Thị trường vào cuộc đua
Cho đến nay, mọi hoạt động cho vay của các tổ chức tín dụng đều sử dụng Quyết định 1267/2001/QĐ-NHNN về quy chế cho vay đối với khách hàng. Hoạt động cấp vốn được tính theo tỷ lệ của giá trị tài sản đảm bảo khoản vay trong một mô hình “NH chuẩn”. Trong khi đó, nhu cầu vốn tiêu dùng cá nhân như mua sắm trang thiết bị cho gia đình… trên thị trường phổ biến với những hình thức cho vay trả góp, phát hành thẻ, thẻ mua hàng cần có cơ chế đặc thù.
Trong một nghiên cứu mới nhất tính đến thời điểm hiện nay của Viện Chiến lược NH (NHNN), giai đoạn 2006-2013, tổng dư nợ cho vay tiêu dùng trên thị trường tăng trưởng trung bình khoảng 20%/năm. Nghiên cứu ước tính hiện có khoảng 15,8 triệu người đang là khách hàng tiềm năng về điều kiện cơ bản, độ tuổi và thu nhập cho thị trường tín dụng tiêu dùng. Qua thu thập thông tin của TBNH, nhu cầu vay trả góp những sản phẩm có tính thay đổi mẫu mã nhanh như: điện thoại, máy tính, xe máy… ở các đô thị lớn được người tiêu dùng ưa dùng.
Một công ty tài chính đang triển khai hoạt động tư vấn tài chính cho khách hàng tại khu vực chợ truyền thống |
Theo bản dự thảo về quy chế cho vay tiêu dùng, các NHTM muốn cho vay trong lĩnh vực này sẽ phải thành lập công ty tài chính. Trước động thái này thời gian qua các NHTM đã rục rịch mua lại và thành lập các công ty tài chính như: HD Saison Finance (HDBank), FE Credit (thuộc VPBank), VCFC (Techcombank), TFC (Maritime Bank)… Trước đó trên thị trường đã có những công ty tài chính chuyên biệt, trong đó phải kể đến Home Credit là một trong những công ty đang dẫn đầu thị phần cho vay tiêu dùng tại Việt Nam.
Như vậy, NHTM có lợi thế mạng lưới rộng khắp, nguồn vốn giá rẻ hơn các công ty tài chính thuần túy sẽ tham gia thị trường tiêu dùng bằng quy mô, hay chất lượng dịch vụ trong cuộc đua thị phần?
Tăng chất cho dịch vụ
Trên thị trường tín dụng, tiêu dùng hiện hầu hết là những món vay nhỏ lẻ, ngắn hạn, khoản vay dưới 100 triệu đồng đang được các công ty tài chính chiếm vị trí dẫn đầu. Nếu quy định tách biệt phần cho vay tiêu dùng độc lập với tín dụng chuẩn của NHTM ra đời vào cuối năm nay, thị trường sẽ chứng kiến cuộc đua giành thị phần của các công ty tài chính. Sản phẩm của các công ty rất dễ dàng bắt chước, ví dụ hầu hết các công ty đều có sản phẩm cho vay trả góp lãi suất 0% với một số mặt hàng chọn lọc, đặc biệt điện thoại mới ra đời. Như vậy, thách thức lớn nhất cho các công ty mới lẫn các công ty đã hoạt động là làm sao để dịch vụ của mình thật đặc biệt, khiến cho khách hàng nào cũng muốn quay lại.
Thực tế dịch vụ cho vay tiêu dùng hiện nay vẫn còn rất mới mẻ với nhiều người Việt Nam, nhất là tâm lý thiếu tiền mới đi vay, chứ chưa có thói quen quản lý tài chính cá nhân có vay, có đầu tư như các nước nước phát triển. Gần đây một số công ty tài chính bắt đầu có cải thiện dịch vụ, sản phẩm của mình nhằm mở rộng thị phần, trong đó có việc giảm tối đa các thủ tục vay vốn tín chấp.
Chẳng hạn, gần một năm qua Home Credit đã cho phép hủy hợp đồng vay trả góp để chuyển sang hình thức mua thẳng món hàng trong vòng 14 ngày sau khi ký hợp đồng mà không phải trả bất kỳ khoản phí hay lãi suất phạt nào. Công ty cũng đưa ra Thư xác nhận của khách hàng trong vòng 2 trang A4 để nhắc người tiêu dùng “đọc kỹ trước khi ký”, hay tặng lãi suất và gốc khi khách hàng trả đúng hạn; liên kết với nhiều đối tác để tung các chương trình khuyến mãi hấp dẫn...
Một trong những nguyên nhân khiến ngày càng nhiều người lựa chọn vay tín dụng tiêu dùng là vì thủ tục đơn giản, nhanh chóng, chỉ cần hai loại giấy tờ tùy thân là CMND và hộ khẩu (hoặc bằng lái xe) là đã có thể tiếp cận khoản vay. Ngoài ra, các công ty cũng đưa ra nhiều mức lãi suất để khách hàng có thể lựa chọn tùy theo các loại giấy tờ mà khách hàng có thể cung cấp để chứng minh thu nhập và khả năng trả nợ... Những khách hàng tốt nhất có thể được áp dụng mức lãi suất chỉ vào khoảng 1,66%/tháng.
Với tính linh hoạt trong việc vay, trả nợ của khoản vay tiêu dùng, với thị trường sôi động, để tăng tính cạnh tranh, các công ty đua nhau khuyến mãi. Đây là cơ hội rất tốt cho những khách hàng chưa đủ điều kiện tài chính nhưng muốn sở hữu ngay một món hàng hóa. “Chúng tôi muốn tăng khả năng tiếp cận dịch vụ tài chính cho người lao động có thu nhập thấp và trung bình, để hỗ trợ phần nào nâng cao chất lượng cuộc sống của họ” – ông Friedrich Weiss, Tổng giám đốc Home Credit Việt Nam nói.