Cứu cánh chăn nuôi quy mô lớn
Thời gian qua, để giải cứu ngành chăn nuôi trong bối cảnh bắt buộc phải tái cơ cấu toàn diện nhằm tăng sức cạnh tranh, Chính phủ và các bộ, ngành đã đưa ra nhiều giải pháp tích cực, hỗ trợ các DN đầu tư chăn nuôi quy mô lớn. Trong số những giải pháp này, phải kể đến sự vào cuộc mạnh mẽ của nguồn vốn tín dụng từ hệ thống các NH thông qua việc cho vay liên kết chuỗi và hình thành các vùng nuôi lớn ở các địa phương.
Nhiều NH vào cuộc
Mở màn cho chiến lược đầu tư mạnh vào ngành chăn nuôi, có lẽ phải kể đến Agribank. Ngay từ đầu năm 2015, khi NHNN triển khai thí điểm Chương trình cho vay theo chuỗi, các chi nhánh cấp tỉnh của NH này đã mạnh dạn cung ứng hàng nghìn tỷ đồng vào các chuỗi chăn nuôi lớn ở các địa phương.
Cụ thể, tháng 4/2015, Agribank Hà Nam đã cam kết rót hơn 910 tỷ đồng cho các chuỗi chăn nuôi heo khép kín của 4 DN tại địa phương (bao gồm các công ty: Hồng Hà, Tân Việt, Thaiway và Austfeed). Thông qua các chuỗi này, các hộ nuôi được vay thế chấp bằng chính đàn heo của mình. Đến khi heo xuất chuồng, việc thanh toán tiền thức ăn được thực hiện thông qua hình thức chuyển khoản. Ghi nhận đến thời điểm này, đã có trên 7.600 hộ nuôi trong các chuỗi liên kết tiếp cận được nguồn vốn và có lợi nhuận cao hơn so với các mô hình làm ăn riêng lẻ.
Cũng trong tháng 4/2015, Agribank An Giang cũng ký kết hợp đồng tín dụng lớn với Công ty Thuận An và Công ty Rau quả thực phẩm An Giang để các DN này thực hiện chuỗi liên kết sản xuất – tiêu thụ sản phẩm cá tra và phát triển vùng nguyên liệu rau màu kết hợp nuôi bò thịt. Hiện, hàng trăm hộ chăn nuôi trong các vùng liên kết của các DN nêu trên đã có lợi nhuận cao hơn 10-15% so với các năm trước.
Nối tiếp Agribank, tháng 7/2015 HDBank đã công bố một gói tín dụng chăn nuôi lớn tại tỉnh Đồng Nai. Theo đó, NH này kết hợp CTCP CP Việt Nam đưa ra ưu đãi tài chính đối với các khách hàng có hợp đồng cho thuê trang trại chăn nuôi của Công ty CP. Các DN vay vốn sẽ được HDBank cho vay tối đa 75% tổng nhu cầu vốn đầu tư với lãi suất 9,69% trong năm đầu tiên, thời gian vay có thể kéo dài 10 năm.
Nổi bật hơn cả phải kể đến BIDV. Vào cuối tháng 8/2015, NH này đưa ra gói tín dụng 200 tỷ đồng hỗ trợ hộ nông dân trồng cỏ nuôi bò theo hình thức chuỗi liên kết với Công ty Bình Hà (Hà Tĩnh). Tham gia vay vốn theo gói tín dụng này các hộ nuôi được vay với lãi suất 6%/năm trong suốt thời gian vay, đồng thời được phía NH hỗ trợ vốn trung hạn cho các khoản đầu tư ban đầu để thực hiện việc trồng cỏ và xây dựng chuồng trại.
Nối tiếp thành công tại Hà Tĩnh, mới đây BIDV phối hợp với ANZ thực hiện một chương trình đầu tư lớn cho ngành chăn nuôi. Theo đó, NH này dành riêng một gói tín dụng khoảng 6.000 tỷ đồng để tài trợ vốn lưu động cho các DN hoạt động trong lĩnh vực xuất nhập khẩu bò cũng như các DN chăn nuôi bò. Lãi suất dành cho gói này thấp hơn mức thông thường khoảng 1,5%/năm.
Ngoài ra, BIDV cũng dành khoảng 9.000 tỷ đồng tài trợ cho các dự án chăn nuôi bò, cho vay 85% tổng mức đầu tư với thời hạn tối đa 10 năm. Đặc biệt hơn, BIDV ký kết với Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai, nhận tài trợ dự án nuôi bò sữa tại Tây Nguyên với tổng mức cho vay khoảng 1.200 tỷ đồng.
Hộ nuôi nhỏ vẫn rộng cửa vay
Bên cạnh việc đầu tư mạnh vào các chuỗi liên kết chăn nuôi lớn, hiện nay hoạt động cho vay đối với chăn nuôi nông hộ của các NHTM vẫn tăng trưởng khá mạnh. Ghi nhận tại một số tỉnh khu vực phía Nam cho thấy rằng nguồn vốn cung ứng cho hoạt động chăn nuôi nhỏ lẻ từ đầu năm đến nay vẫn chiếm tỷ lệ khá lớn.
Chẳng hạn, tại Ninh Thuận, trong tổng số hơn 2.500 tỷ đồng cho vay lĩnh vực nông nghiệp – nông thôn của Agribank, đã có khoảng 550 tỷ đồng được các chi nhánh cho vay phát triển các mô hình chăn nuôi dê, cừu và bò thịt. Trong khi đó, tại Vĩnh Long, các thống kê của Agribank địa phương cũng cho thấy rằng tính đến cuối quý 3, dư nợ cho lĩnh vực chăn nuôi đạt khoảng trên 3.500 tỷ đồng, trong đó cho vay chăn nuôi bò và heo đạt trên 1.900 tỷ đồng, cho vay gia cầm khoảng 150 tỷ đồng.
Hiện nay, tại một số tỉnh chăn nuôi trọng điểm như Bình Dương, Đồng Nai, các NHTM như Agribank, VietinBank cũng đưa ra nhiều gói vay ưu đãi đối với các dự án xây dựng trang trại gia súc lớn có quy mô từ 10-50 con để phục vụ thị trường cuối năm.
Tại Đồng Nai, hiện các chi nhánh Agribank cũng triển khai nhân rộng các mô hình “liên kết 3 bên” theo chuỗi nhỏ. Theo đó, các hộ nuôi từ10-15 con heo cũng có thể tham gia liên kết với DN để vay vốn theo chuỗi với giá trị các khoản vay từ vài trăm đến hàng tỷ đồng.
Ngoài ra, mới đây Chính phủ đã ban hành Nghị định 75/2015 về cơ chế, chính sách hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2015 – 2020. Trong đó, quy định NH được cho vay không có tài sản bảo đảm để chăn nuôi nông hộ, với hạn mức vay tối đa 50 triệu đồng. Hiện NHNN đang lấy ý kiến để ban hành thông tư hướng dẫn thực hiện những quy định mới này. Dự kiến khi vay vốn chăn nuôi theo Nghị định 75, các hộ dân chỉ phải chịu mức lãi suất 1-2%/năm, phần còn lại sẽ được ngân sách nhà nước hỗ trợ.