Đã có cơ hội giảm lãi suất
TS. Cấn Văn Lực |
Cơ sở nào để ông đưa ra dự báo trên?
Theo tôi, có ít nhất hai cơ sở để NHNN có thể cân nhắc điều chỉnh giảm lãi suất huy động 0,5% đến tối đa 1%/năm. Đó là kỳ vọng lạm phát đến cuối năm dự báo xoay quanh mức 4%. Kể cả các kịch bản giá dầu đưa ra có thể tăng trở lại lên cao nhất 60-70 USD/thùng thì cũng không tác động đột biến tới mức lạm phát kỳ vọng của Việt Nam.
Để giảm lãi suất cho vay thì buộc phải giảm lãi suất đầu vào thì đầu ra mới giảm được. Thực tế một số NH cũng đã và đang giảm lãi suất huy động.
Ông có lo ngại dòng vốn chảy vào NH sẽ suy giảm trong khi năm nay ngành NH đề ra mục tiêu tăng cung tín dụng?
Tất nhiên cũng có khả năng này xảy ra nếu lãi suất huy động giảm, nhưng tôi nghĩ là không nhiều. Vì rõ ràng với mức điều chỉnh 0,5% thậm chí là 1%/năm cũng không phải giảm quá nhiều. Mặt khác, xét trong bối cảnh những kênh đầu tư thay thế khác như bất động sản, chứng khoán, vàng, USD thì khả năng thay thế của các kênh này chưa phải là mạnh mẽ và khó có thể bùng phát như thời kỳ 2006 – 2007. Trong khi nếu gửi tiết kiệm kỳ hạn 12 tháng trở lên, người dân vẫn được hưởng lãi suất tối thiểu là 5%/năm.
So với kỳ vọng lợi nhuận của người gửi tiền, tôi nghĩ mức lãi suất trên vẫn có thể chấp nhận được.
Năm 2015 có một lượng TPCP lớn được phát hành ra thị trường và để thành công lãi suất phải đủ hấp dẫn. Điều này lại tạo sức ép lên lãi suất huy động NH?
Đúng vậy. Đây cũng là một nhân tố tác động đến mặt bằng lãi suất huy động của NH. Vì vậy, sự phối hợp giữa chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa phải chặt chẽ, tốt hơn, đảm bảo không vênh nhau.
Giả dụ, trong giai đoạn NHNN đang cố gắng giảm lãi suất đầu ra, trong bối cảnh kỳ vọng lạm phát ở mức thấp thì NH có thể tranh thủ giảm lãi suất đầu vào. Như vậy, về phía tài khóa không thể tăng lãi suất TPCP cao vọt lên được để thu hút nguồn vốn vào kênh này. Nếu hai chính sách không phối hợp tốt với nhau thì còn gây thiệt hại cho Nhà nước.
Theo ông, mặt bằng lãi suất thấp có tác động nhiều đến tăng trưởng tín dụng?
Chắc chắn đó là một tiêu chí không thể thiếu khi DN quyết định vay vốn. Nhưng, tôi cho rằng, còn nhiều yếu tố quan trọng hơn khuyến khích các DN vay vốn như giảm thủ tục hành chính liên quan đến tài sản đảm bảo… Tôi nghĩ với mục tiêu tăng trưởng tín dụng mà NHNN điều chỉnh tăng lên so với năm 2014 là phù hợp với bối cảnh kinh tế vĩ mô kỳ vọng sáng sủa hơn, chưa kể những gói tín dụng đang đi vào cuộc sống mạnh mẽ hơn…
Ngay trong những tháng đầu năm đã có những tín hiệu khả quan cho cả năm 2015, khi tín dụng tăng trưởng dương sau nhiều năm chủ yếu tăng trưởng âm.
Theo tôi, có hai nguyên nhân chính tác động đến tăng trưởng tín dụng trong hai tháng đầu năm 2015. Đó là, nếu như những năm trước các NH thường đẩy mạnh ký hợp đồng vào dịp cuối năm để lấy doanh số chứ thực tế chưa giải ngân, thì năm nay yếu tố “kỹ thuật” này giảm đi và tín dụng tăng thực theo nhu cầu.
Thứ hai, năm 2014 là năm nhuận nên Tết Âm lịch khá “già”, lấn thêm khoảng 1,5 tháng, bên cạnh cầu tín dụng của DN cao hơn so với năm trước thì cũng có nhiều DN tranh thủ chốt giao dịch hợp đồng tín dụng trước kỳ nghỉ Tết. Vì thông thường, tháng Giêng là tháng ăn chơi nên nhu cầu sử dụng vốn của DN thấp, chủ yếu nghỉ ngơi chứ chưa bắt nhịp công việc ngay.
Dù sau 2 tháng đầu tiên chưa nói lên nhiều xu hướng của cả năm, nhưng tín dụng tăng trưởng nhanh hơn báo hiệu một năm làm ăn thuận lợi hơn đối với DN, NH và cả nền kinh tế.
Xin cảm ơn ông!