Đã xử lý nợ xấu hiệu quả bằng nhiều cách
Số liệu nợ xấu công bố là chính xác
Tại phiên họp toàn thể lần thứ 12 của Ủy ban Kinh tế Quốc hội vừa qua, khi nói về nợ xấu, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, ông Nguyễn Văn Giàu cho biết, WB và IMF băn khoăn về số liệu nợ xấu của Việt Nam. Nhưng ông Giàu đã thẳng thắn trả lời WB và IMF, cuối năm 2010 nợ xấu là 2,36%, sang năm 2011 lại có con số 17%, còn hiện nay “rút xuống” 3,25%. Tuy vậy, nợ xấu của Việt Nam không có gì phải quá quan ngại, lo lắng dù đó là 5% hay 7%, vì khi kinh tế vĩ mô đã ổn định thì tín dụng sẽ tăng trở lại. Vấn đề của chúng ta là giải thích thế nào cho người ta thông mà thôi.
TCTD tăng cường trích lập dự phòng rủi ro, để xử lý nợ xấu; hạn chế nợ xấu mới phát sinh, bán nợ xấu cho VAMC, thu nợ từ khách hàng |
Giải thích về vấn đề này, Phó thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, các con số nợ xấu mà NHNN công bố là chính xác. Con số nợ xấu 17% là con số khi xây dựng Đề án xử lý nợ xấu bởi khi xây dựng đề án này, NHNN đã đặt ra yêu cầu là phải nhìn hết các khía cạnh của vấn đề để phản ánh nợ xấu toàn diện hơn. Trong quá trình điều hành, ngoài số liệu do TCTD báo cáo, NHNN còn có số liệu do Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng dựa trên thông tin từ Trung tâm Thông tin tín dụng quốc gia. Số liệu do TCTD báo cáo thấp hơn số liệu đánh giá của NHNN bởi trên thực tế đa số các TCTD đánh giá nợ xấu theo định lượng về thời gian quá hạn của khoản vay, còn con số đánh giá của NHNN thì có cái nhìn đầy đủ hơn.
Chẳng hạn, đối với một DN có nhiều khoản nợ ở các ngân hàng thì khi DN có một khoản nợ xấu tại một NH thì các khoản nợ của DN tại các NH khác phải được đánh giá là nợ xấu… Với cách đánh giá này, mặc dù là con số cao hơn số liệu do TCTD báo cáo, nhưng NHNN không ngần ngại công bố và báo cáo Chính phủ để việc xử lý nợ xấu được tốt hơn.
Theo thông tin của đại diện NHNN tại buổi họp, đến tháng 1/2015, số liệu báo cáo nợ xấu của các TCTD là 3,49%, nhưng theo con số đánh giá của Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng dựa trên số liệu Trung tâm Thông tin tín dụng quốc gia là 4,75%, còn ở thời điểm cuối năm 2014, con số nợ xấu theo TCTD báo cáo là 3,25%, trong khi con số của Cơ quan thanh tra, giám sát ngân hàng là 4,83%.
Theo Phó thống đốc Nguyễn Thị Hồng, chênh lệch số liệu về nợ xấu giữa Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng và số liệu do các TCTD báo cáo đang dần được thu hẹp vì từ năm 2014 thực hiện phân loại nợ theo Thông tư số 02 và Thông tư 09/2014/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 02/2013/TT-NHNN quy định về phân loại tài sản có, mức trích, phương pháp trích lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro trong hoạt động của TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Thông tư này đã quy định nguyên tắc, yêu cầu TCTD phân loại nợ thực chất hơn và đầy đủ hơn.
Đã rất nỗ lực để xử lý nợ xấu
Nhìn nhận tiến trình xử lý nợ xấu hiện nay, Phó thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho rằng, với kinh nghiệm của các nước, việc xử lý nợ xấu cần thời gian và cần nguồn lực lớn từ ngân sách Nhà nước. Với chúng ta, dù không có ngân sách để xử lý nợ xấu nên tất nhiên cần nhiều thời gian hơn. Tuy nhiên, trên thực tế ngành Ngân hàng đã rất tích cực xử lý nợ xấu.
Bằng chứng là năm 2011, khi có chủ trương tái cơ cấu nền kinh tế, ngay lập tức NHNN đã xây dựng và trình Chính phủ để Chính phủ trình Bộ Chính trị Đề án tái cơ cấu theo Quyết định số 254, trong đó vấn đề xử lý nợ xấu là một vấn đề trọng tâm, đã có riêng một Đề án xử lý nợ xấu, một Nghị định của Chính phủ thành lập Công ty Quản lý tài sản của các TCTD Việt Nam (VAMC) trình Chính phủ xem xét thông qua.
Trong vòng 3 năm qua, toàn hệ thống ngân hàng đã tích cực xử lý nợ xấu bằng nhiều biện pháp như các TCTD tăng cường trích lập dự phòng rủi ro, sử dụng dự phòng rủi ro để xử lý nợ xấu; hạn chế nợ xấu mới phát sinh, bán nợ xấu cho VAMC, thu nợ từ khách hàng… Đến tháng 1/2015, toàn hệ thống ngân hàng đã xử lý được 67% trong tổng số nợ xấu đặt ra trong Đề án. Sự cải thiện về con số nợ xấu này đã được nhiều đại biểu đánh giá là rất nỗ lực, cố gắng của hệ thống ngân hàng.
Còn ý kiến cho rằng nợ xấu mới được chuyển sang VAMC mà chưa được xử lý, Phó thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, mặc dù việc xử lý nợ xấu đã được triển khai quyết liệt nhưng vẫn còn những vướng mắc, phát sinh, chủ yếu là những vấn đề liên quan đến vướng mắc về mặt pháp lý trong xử lý tài sản đảm bảo. Thời gian qua, NHNN cũng đã tổng hợp các vấn đề vướng mắc liên quan đến xử lý nợ xấu nói chung và qua VAMC nói riêng để báo cáo Chính phủ. Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định 34/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 53/2013/NĐ-CP về thành lập, tổ chức và hoạt động của VAMC.
“Hiện nay, NHNN đang khẩn trương ban hành các văn bản sửa đổi hướng dẫn cho phù hợp với những sửa đổi tại Nghị định số 34. Đối với những vướng mắc vượt thẩm quyền của Chính phủ như những vướng mắc tại Bộ luật Dân sự, Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Thi hành án, Luật Đất đai… NHNN đã kiến nghị Chính phủ trình Ủy ban thường vụ Quốc hội để hỗ trợ quá trình xử lý nợ xấu được nhanh chóng hơn”, Phó thống đốc cho biết.
Trong 3 năm qua, bằng các biện pháp tăng cường trích lập dự phòng rủi ro, sử dụng dự phòng rủi ro để xử lý nợ xấu, thu nợ từ khách hàng, kiềm chế nợ xấu mới phát sinh, xử lý nợ xấu qua VAMC, đến tháng 1/2015, toàn hệ thống ngân hàng đã xử lý được 67% trong tổng số 17% nợ xấu. Trong điều kiện xử lý nợ xấu không có nguồn lực tài chính như kinh nghiệm các nước thì kết quả này cho thấy đây là một sự nỗ lực rất lớn. |