Để ngành “kinh tế không khói” phát triển bền vững

	Đẩy mạnh, di tích bắt tay làm du lịch
	Cảng tàu khách du lịch quốc tế chuyên biệt đầu tiên của Việt Nam: Dấu ấn dẫn đầu

Việt Nam xác định du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn. Nếu như năm 1990, Việt Nam đón 250.000 khách quốc tế thì đến năm 2017, con số này tăng lên 52 lần với 13 triệu khách quốc tế, 73 triệu khách nội địa. Mục tiêu đến năm 2025 tổng thu cả ngành đạt 45 tỷ USD, đóng góp 10% GDP cả nước, tạo ra 6 triệu việc làm. Đây là những con số ấn tượng và trong mắt các nhà đầu tư quốc tế, Việt Nam có tiềm năng du lịch lớn.

Du khách quốc tế tại Hà Nội

Theo Chủ tịch Điều hành Grant Thornton Việt Nam Kenneth Atkinson, Thái Lan mất hơn 20 năm để tăng trưởng đạt 30 triệu lượt khách như hiện tại. Trong khi đó, ông cho rằng Việt Nam sẽ chỉ cần 7 năm để đạt được con số trên. Cũng theo ông, nhiều quốc gia thèm muốn thành tích tăng trưởng khách quốc tế 30% trong 3 năm liền của Việt Nam, xếp thứ 6 trong Top 10 điểm đến phát triển nhanh nhất trên toàn thế giới.

Cố vấn cấp cao Tập đoàn Tư vấn toàn cầu Boston (BCG) John Lindquist đánh giá, khách quốc tế đến Việt Nam có sự tăng trưởng ấn tượng, từ 8 triệu lượt năm 2015 lên hơn 14 triệu lượt trong 11 tháng năm 2018.

Tuy nhiên, con số này vẫn còn ít so với các nước trong khu vực và doanh thu từ khách quốc tế chưa cao với chi tiêu cho mỗi chuyến đi trung bình khoảng 900 USD. Nhưng mức chi tiêu của khách tại Indonesia là 1.109 USD, tại Singapore là 1.105 USD, tại Thái Lan là 1.565 USD. Khách quốc tế đến Việt Nam trung bình ở lại 9,5 ngày; ở Thái Lan 9,6 ngày, nhưng số tiền rất khác biệt. Chi tiêu của khách đến Việt Nam chỉ khoảng 96 USD mỗi ngày, còn ở Thái Lan là 163 USD.

Ông Kenneth Atkinson phân tích, con số dự đoán 30 triệu lượt khách quốc tế trong vòng 7, 8 năm tới sẽ chỉ xảy ra nếu Việt Nam sẵn sàng về cơ sở hạ tầng. Hiện tại, các sân bay ở TP. Hồ Chí Minh, Nha Trang, Phú Quốc đều đã quá tải.

Là người có kinh nghiệm hàng chục năm trong ngành hàng không, Phó tổng giám đốc VietStar Airlines Lương Hoài Nam khẳng định, cơ sở hạ tầng hàng không đang là một trong những “nút thắt” trong thu hút khách du lịch quốc tế.

"Từ năm 1975 đến nay, Việt Nam mới chỉ xây mới hoàn toàn và đưa vào hoạt động duy nhất sân bay Phú Quốc, sắp tới thêm một sân bay là Vân Đồn. Các sân bay khác đều được cải tạo từ sân bay quân sự cũ với quy mô hạn chế, khả năng mở rộng thấp. Đến nay, Việt Nam mới có 21 sân bay, tổng công suất 75 triệu khách mỗi năm, chỉ bằng một sân bay Suvarnabhumi của Thái Lan hay Changi của Singapore", ông dẫn chứng.

Ông Nam cho rằng, Nhà nước cần tin tưởng hơn ở khối tư nhân, để họ tham gia vào việc xây dựng và khai thác ngành hàng không, xây mới sân bay nhằm đẩy nhanh tốc độ phát triển ở lĩnh vực này.

Theo ông John Lindquist, Việt Nam có chính sách thị thực thấp nhất so với các nước trong khu vực và cho rằng nếu có sự nới lỏng visa hơn nữa sẽ có thể tạo cú hích về du lịch trong tương lai. Cụ thể, theo tính toán, khi Việt Nam miễn visa cho Anh, Italia thì tổng lượng khách đến tăng 20%.

Ông cho rằng, Hội đồng Tư vấn du lịch nêu ra nhiều đề xuất tốt như là bổ sung thêm quốc gia được miễn visa, mở rộng từ 15-30 ngày miễn. Visa quá cảnh tăng lên 72 tiếng - quá trình cấp visa dễ dàng hơn. Ông cho rằng đó là đề xuất phù hợp và khuyến khích có hành động cụ thể, bởi việc này có thể làm ngay.

Giám đốc Phát triển Đại học Fullbright Nguyễn Xuân Thành dẫn số liệu, năm 2000, tổng doanh thu ngành du lịch chỉ có 1,23 tỷ USD và tăng lên 22,71 tỷ USD vào năm 2017.

Ông phân tích: “Nếu nhìn vào con số này thì thấy tăng trưởng ấn tượng, nhưng nếu lấy giá trị ngành du lịch tạo ra chia cho tổng lao động thì tăng trưởng năng suất khá thấp. Không chỉ so với các nước, năng suất lao động du lịch thậm chí còn thấp hơn so với nhiều ngành kinh tế khác của Việt Nam, chỉ cao hơn lao động phổ thông”.

Về vấn đề này, Hiệu trưởng Đại học Trực tuyến FUNiX Nguyễn Thành Nam chia sẻ: “Người Việt Nam có hạ tầng Internet tốt nhất thế giới, và họ ham học hỏi. Do đó, bài toán đào tạo nhân lực cho du lịch có thể giải quyết được qua đào tạo online, nếu các cơ quan chức năng có thẩm quyền công nhận các chứng chỉ đào tạo qua mạng”.

Về lâu dài, đại diện BCG Tuyết Vũ cho rằng, công nghệ hóa, số hóa là giải pháp hữu hiệu. Theo bà, công nghệ đang ảnh hưởng lớn đến hành vi và thói quen của nhiều người. Trước khi đi đâu, du khách lên Google để tìm kiếm thông tin qua các nền tảng. Sau đó, họ sử dụng di động để đặt vé máy bay, khách sạn, kết nối với bạn bè qua mạng xã hội... 58% sử dụng tìm kiếm qua giọng nói để tìm hiểu về chuyến đi, 81% đọc bình luận, các bài viết quảng bá trước khi quyết định du lịch hay không...

Đồng tình với những phân tích trên, Phó chủ tịch cấp cao Tập đoàn Minor James A.Kaplan góp ý, Việt Nam cần tham gia vào kỷ nguyên số cùng khu vực tư nhân, thông qua giải pháp số, dữ liệu nhân tạo, Big Data để tiếp cận hàng triệu nhóm khách hàng. Ông cho rằng, Chính phủ cần xem đến giải pháp số, marketing số.

Phát biểu tại diễn đàn, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam với vai trò là Trưởng Ban chỉ đạo du lịch Quốc gia, nhắn nhủ hai việc, một là phát triển du lịch cần ưu tiên chất lượng; hai là phải dùng công nghệ thông tin triệt để. Các nước có thể chi hàng chục triệu, hàng trăm triệu USD để quảng bá, nhưng Việt Nam chỉ có “một số ít triệu USD”, công nghệ sẽ là lời giải cho bài toán này.

Phó Thủ tướng khẳng định: “Ngành du lịch Việt Nam có thể quảng bá tốt hơn với các công nghệ mới”. Ngoài ra, Phó Thủ tướng cũng phát động vấn đề phát triển hệ sinh thái để phục vụ du lịch.