Để thành công trong hội nhập: Quan trọng là có dự án tốt
Theo ông, đâu là cơ hội và thách thức với DNNVV khi Việt Nam hội nhập ngày càng sâu rộng hơn vào nền kinh tế quốc tế?
Khi chúng ta hội nhập ngày càng sâu hơn vào nền kinh tế quốc tế, thời cơ thì nhiều nhưng thách thức cũng lớn. Như chúng ta thấy, khi kinh tế thế giới chưa rơi vào khủng hoảng, Việt Nam có hơn 600 nghìn DN, nhưng sau khủng hoảng, chỉ còn 400 nghìn DN.
Như vậy, 200 nghìn DN đã phải từ bỏ thương trường. Và vì thế, quá trình hội nhập chúng ta cũng phải chấp nhận những thành công cũng như thất bại. Sẽ có nhiều DN mạnh lên, nhưng cũng có DN không thể tồn tại được, thế nhưng không còn cách nào khác. Tất nhiên, đây là mất mát rất lớn đối với nền kinh tế Việt Nam.
Nếu DN tốt, có dự án tốt, ngân hàng sẵn sàng cho vay với lãi suất ưu đãi |
Với các DNNVV Việt Nam, tôi cũng thấy rõ một áp lực rất lớn trên vai họ, nhất là DN trong lĩnh vực công nghiệp và nông nghiệp. 90% DN Việt Nam là DNNVV với tiềm lực yếu kém cả về vốn, trình độ quản trị và chất lượng nhân lực không cao. Các DN này có tồn tại, phát triển được hay không trước các đối thủ hùng mạnh về cả tài chính, công nghệ và nhân lực là vấn đề rất quan trọng, khi Việt Nam hội nhập sâu rộng hơn vào nền kinh tế quốc tế.
Lẽ tất nhiên, tự bản thân các DN này phải tìm cách vươn lên bằng chính sức lực của mình, song để tự DN vươn lên là khó khăn. Vì vậy đằng sau đó phải có sự hậu thuẫn tích cực từ Chính phủ để DN có điều kiện vươn lên.
Muốn nâng cao năng lực, các DN mà đặc biệt là DNNVV rất cần vốn rẻ. Ông nhìn nhận thế nào về vấn đề này?
Nhà đầu tư thường thiếu thời gian, vốn, kỹ thuật và nhân lực chất lượng cao. Nhưng hiện tại tôi nghĩ những vấn đề đó đều có thể khắc phục được, nếu chúng ta có dự án tốt, công nghệ tốt, đầu ra tốt…
Về vốn, hiện ở Việt Nam nhiều ngân hàng đang thừa vốn, thậm chí còn đến tận DN để tiếp cận, mời vay vốn. Nếu DN tốt, có dự án tốt, ngân hàng sẵn sàng bỏ vốn, hợp tác với DN, sẵn sàng cho vay với lãi suất ưu đãi hơn so với thị trường. Như vậy, vốn không sợ thiếu, chỉ sợ không có dự án tốt mà thôi.
Về vấn đề khác là lãi suất thì hiện cũng đã giảm rất nhiều so với năm 2011, tới 40%. So với mặt bằng lãi suất thế giới có thể vẫn còn cao. Nhưng so với Việt Nam trong những năm gần đây thì việc giảm lãi suất là thành công rất lớn của ngành Ngân hàng trong điều hành chính sách tiền tệ, bên cạnh thành tựu về kiểm soát lạm phát, ổn định tỷ giá… Cho nên, vốn và lãi suất đã không còn là vấn đề, nếu DN có dự án tốt.
Với các DNNVV trong lĩnh vực nông nghiệp nông thôn thì sao, thưa ông?
Tôi lo nhất là những thách thức với ngành nông nghiệp. Bởi đây được xem là ngành thế mạnh của Việt Nam, nhưng hiện nay một số nông sản như đậu tương vẫn phải nhập từ nước ngoài, vì giá của họ rẻ hơn giá sản xuất trong nước.
Đây là điều các nhà hoạch định chiến lược cần phải suy nghĩ, tại sao chúng ta lại phải đi nhập cái mà chúng ta hoàn toàn có thể sản xuất trong nước? Lợi thế nông nghiệp của chúng ta rất lớn, chúng ta cần có chủ trương, định hướng và chiến lược rõ ràng hơn trong việc phát triển nông nghiệp, nông dân và nông thôn.
Dưới góc nhìn của mình, theo ông hiện nay các DN đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn cần gì? Nhà nước cần tạo cơ chế gì để hỗ trợ tốt hơn cho họ?
DN đang cần thể chế ổn định, môi trường đầu tư thông thoáng và thủ tục hành chính đơn giản; chất lượng nguồn nhân lực ở vùng đầu tư cũng phải được nâng lên. Đặc biệt, DN rất cần sự hậu thuẫn của Nhà nước và chính quyền địa phương để họ không còn phải lo lắng đến thủ tục hành chính, đến giải phóng mặt bằng… để rút ngắn thời gian đầu tư, nâng cao hiệu quả kinh tế của dự án.
Ngoài ra, ở những vùng có lợi thế về nông nghiệp hay công nghiệp thì cần có cơ chế đặc thù để thông qua trí tuệ, nguồn vốn, khả năng quản lý quản trị của mình, NĐT sẽ tiến hành đầu tư, đưa hàng hoá đến các thị trường trong nước và quốc tế, mang lại hiệu quả kinh tế. Khi NĐT thành công, lợi nhuận, hiệu quả kinh tế mang lại không chỉ cho DN mà còn cho cả Nhà nước và người lao động. Tất cả đều có lợi.
Tôi nghĩ rằng, các địa phương đều mong muốn các NĐT thành công để tạo được nhiều việc làm cho người lao động và tăng thu cho ngân sách. Hàng năm nhiều địa phương còn phối hợp với các ngành tổ chức hội nghị xúc tiến đầu tư. Điều này cho thấy địa phương đã có ý thức cao về cải thiện môi trường kinh doanh.
Rõ ràng khi cầu thị, muốn các NĐT vào tỉnh của mình họ đã sẵn sàng có cơ chế, chính sách thông thoáng cho DN. Đó là những điểm tích cực. Cũng có trường hợp gây khó dễ cho DN nhưng tôi cho rằng tỷ lệ đó sẽ giảm dần. Tỉnh nào không có môi trường đầu tư tốt, các NĐT sẽ chuyển sang tỉnh khác đầu tư. Khi đó sẽ mất đi dự án tốt.
Xin cảm ơn ông!