Dệt may đến thời gặt mùa vàng
Trong bối cảnh nền kinh tế thế giới 2018 có nhiều biến động, với xung đột chính trị, cạnh tranh giữa các nước lớn gay gắt, chủ nghĩa bảo hộ, chiến tranh thương mại gia tăng, xuất khẩu dệt may của Việt Nam năm 2018 vẫn cao hơn dự kiến và ước đạt 36,164 tỷ USD, tăng 16,36% so với năm 2017.
2018 - Năm tăng trưởng đột biến
Thông tin tại cuộc họp công bố kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của ngành dệt may mới đây, ông Cao Hữu Hiếu, Giám đốc điều hành Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) phân tích xuất khẩu dệt may của Việt Nam trong 2018 tăng hơn 5 tỷ USD so với năm 2017 là một sự đột biến.
Nhất là trong bối cảnh nhu cầu về mặt hàng dệt may trên thế giới năm 2018 không có nhiều biến động, nhưng Việt Nam vẫn vượt Bangladesh và theo sát Ấn Độ để cán mốc xuất khẩu hơn 36 tỷ USD - con số tương đối ấn tượng của toàn ngành trong năm 2018.
Hiện tại, Việt Nam nằm trong top 3 nước xuất khẩu dệt may cao nhất thế giới, đứng sau Trung Quốc và Ấn Độ với kim ngạch xuất khẩu lần lượt là 266,32 tỷ USD và 36,43 tỷ USD.
Kết quả của dệt may Việt Nam trong năm 2018 có một phần nguyên nhân do xu hướng dịch chuyển từ khu vực sản xuất rất lớn là Trung Quốc sang các khu vực lân cận, và Việt Nam được hưởng lợi.
Bên cạnh đó, sau một thời gian các hãng phát triển ở những thị trường mới như Bangladesh hay Pakistan đã nhận ra được chất lượng của các đơn hàng, sản phẩm không được như ở thị trường Việt Nam, chính vì vậy các doanh nghiệp dệt may Việt Nam đã có thêm được những đơn hàng mới trong năm 2018.
Đồng thời là do các doanh nghiệp dệt may vừa và lớn ở Việt Nam đang ngày càng đáp ứng được các tiêu chí từ đối tác. Gần như tất cả các doanh nghiệp lớn và vừa có các loại chứng chỉ đánh giá của các hãng, như SA, môi trường, Green Label… và thậm chí đã khắc phục được tình trạng làm thêm giờ quá mức, đảm bảo được định mức giờ làm cho người lao động.
“Đây chính là những động lực giúp cho ngành dệt may Việt Nam vượt kế hoạch xuất khẩu đề ra trong năm 2018 và có được mức tăng trưởng tương đối ấn tượng”, ông Hiếu khẳng định.
Đề cập đến triển vọng năm 2019, ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas) cho biết mục tiêu của ngành dệt may trong năm nay là đạt kim ngạch xuất khẩu 40 tỷ USD.
Với mức tăng trưởng 10,8% trong năm nay, theo ông Giang đánh giá là hoàn toàn khả thi, khi ngay ở thời điểm cuối năm 2018, đầu năm 2019, nhiều doanh nghiệp đã có đủ đơn hàng sản xuất cho 6 tháng đầu năm 2019.
Đáng chú ý, dòng vốn đầu tư đổ vào ngành dệt may trong nhiều năm trở lại đây cũng đã và đang dần hoàn chỉnh chuỗi cung ứng dệt may trong nước, từ đó tạo ra các sản phẩm có khả năng cạnh tranh cao hơn. Theo ông Giang, đây cũng là xu thế tất yếu của quá trình hội nhập.
Đầu tư chiều sâu đón cơ hội đến
Với năm 2019 và các năm tiếp theo, nhiều chuyên gia đánh giá cơ hội đối với dệt may Việt Nam vẫn là xu hướng dịch chuyển của ngành này ra khỏi Trung Quốc và cơ hội từ hội nhập ngày càng sâu rộng. Chính vì thế, năng lực cạnh tranh là mấu chốt để tăng thị phần.
Chia sẻ kinh nghiệm thành công của Vinatex trong năm qua, ông Cao Hữu Hiếu cho biết thời gian qua Tập đoàn đã tập trung đầu tư chiều sâu, chú trọng đến việc tự động hóa, nâng cao năng suất lao động…
“Mặc dù những tháng cuối năm, ngành sợi của nước ta nhìn chung có nhiều khó khăn do ảnh hưởng của chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, nhưng các đơn vị thành viên của Tập đoàn vẫn có kết quả tương đối tốt, thậm chí đã có đơn hàng đến nửa năm 2019. Trong khi đó, các dự án Tập đoàn đầu tư từ những năm trước bắt đầu báo lãi sau khoảng thời gian lỗ kế hoạch như: Nhà máy Sợi Phú Cường, Nhà máy Sợi Vinatex Nam Định, Nhà máy Sợi Phú Hưng…”, ông Hiếu thông tin.
Nếu như ngành sợi, dệt có tốc độ tự động hóa cao, thì nay ngành may cũng được Tập đoàn chú trọng trong việc đầu tư mới. Các doanh nghiệp như May 10, Việt Tiến đã mạnh dạn đầu tư vào đổi mới công nghệ, thay thế các thiết bị máy móc cũ để tăng năng suất, cũng như đảm bảo chất lượng đồng đều cho các sản phẩm. Điều này giúp cho các đơn vị thành viên của Tập đoàn nâng cao năng lực, cũng như nằm trong top 5 lựa chọn của đối tác.
Đại diện Vitas cũng cho biết, các doanh nghiệp trong ngành dệt may cũng đang chủ động liên kết, bắt tay nhau để tận dụng hiệu quả nhất các hiệp định thương mại tự do, đặc biệt là các hiệp định CPTPP, EVFTA; phát triển công nghệ, quản trị tiên tiến, coi đây là biện pháp cốt lõi cho toàn ngành từ khâu đầu tới khâu cuối; xây dựng và phát triển đội ngũ các nhà thiết kế để sản xuất theo hình thức FOB (tự chủ nguyên liệu), ODM (tự thiết kế, sản xuất); liên kết chặt chẽ để giải quyết nguồn cung thiếu hụt; tập trung sản xuất các sản phẩm có hàm lượng chất xám cao, đưa sản phẩm, thương hiệu Việt Nam ra thị trường thế giới.