Điện máy “mất thiêng”
Bạn vừa sửa nhà, mua căn hộ chung cư, hay gia đình có con mới ra ở riêng, muốn trang bị ti vi, tủ lạnh, máy giặt… các siêu thị BigC, Co.op mart, Aoen mall, Marximark, Vinatex, Metro… là điểm đến lý tưởng. Nhưng nếu nhà gần hiệu sách Fahasa, hay bí thời gian thì còn có thể lên các trang web thương mại điện tử như dienmay.com, Lazada… vẫn có thể xem hàng, đọ giá và có được sản phẩm ưng ý. Giờ đây, khi có nhu cầu, người tiêu dùng không nhất thiết phải đến trung tâm điện máy.
Chương trình khuyến mãi của các trung tâm điện máy dày đặc nhưng chưa kích thích tiêu dùng |
Theo TS. Phạm Hùng Cường, Trường Đại học Ngoại thương (Cơ sở II tại TP. Hồ Chí Minh), nhìn toàn cảnh việc phát triển thị trường của các trung tâm điện máy hiện nay gần như đơn thuần chỉ chú trọng vào các hoạt động khuyến mãi, giảm giá để thu hút khách hàng, trong khi chưa quan tâm đến nhu cầu thực sự của khách hàng.
Chương trình khuyến mãi dày đặc nhưng lại mang tính chất phóng đại, làm giảm lòng tin từ người tiêu dùng. Định vị thương hiệu của hầu hết trung tâm điện máy mờ nhạt, trùng lắp. Khách hàng không tìm thấy đâu là giá trị đặc biệt nhất mà siêu thị điện máy mang lại.
Mặt khác, đến thời điểm này thị trường điện máy tại Việt Nam nói chung và TP. Hồ Chí Minh nói riêng đã gần như bão hòa. Cũng bởi, hàng điện máy là hàng tiêu dùng dài hạn, doanh số bán hàng tại những đô thị lớn tăng trưởng chậm vì nhu cầu của người dân giảm dần. Các DN đầu tư vào lĩnh vực này đã chọn giải pháp thúc đẩy tăng trưởng bằng mở rộng quy mô, tăng số lượng trung tâm, siêu thị, cửa hàng tại những địa điểm có tiềm năng và nhu cầu có xu hướng đi lên.
Bên cạnh thị trường tiêu thụ bão hòa, việc thương mại điện tử tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ cũng khiến trung tâm điện máy gặp khó không ít. Với sự tiện lợi trong mua sắm tại chỗ thông qua Internet, cùng với giá cả cạnh tranh, đôi khi bán hàng qua mạng giá rẻ hơn đến 30 - 40% so với các trung tâm, đang hấp dẫn nhiều đối tượng tiêu dùng ở khu vực thành thị.
Lợi thế của kinh doanh qua mạng cũng đang vượt trội so với trung tâm điện máy bán hàng trực tiếp vì kinh doanh qua mạ̣ng sẽ giảm chi phí mặt bằng, điện nước, lương cho người lao động…
Chính những khó khăn này đã khiến thị trường điện máy không còn là lĩnh vực hấp dẫn để tập trung đầu tư nữa. Cụ thể như Trung tâm điện máy Nguyễn Kim có sức tiêu thụ lớn, độ phủ gần như tất cả các tỉnh thành phía Nam, chiếm đến 25% thị phần hàng điện máy cả nước và từng tự tin với nguồn vốn tích lũy tự có chiếm 40%. Nguyễn Kim từng đặt kế hoạch phát triển hệ thống 40 - 45 trung tâm mua sắm tại 32/64 tỉnh thành trên toàn quốc vào 2015.
Tuy nhiên, từ năm 2012 đến nay, Nguyễn Kim vẫn ở con số 18 trung tâm điện máy. Đầu năm 2015, Công ty Đầu tư phát triển công nghệ và giải pháp mới NKT, chủ sở hữu Công ty Thương mại Nguyễn Kim đã hoàn tất bán 49% cổ phần cho Công ty Power Buy thuộc Tập đoàn Central Group của Thái Lan.
Ông Trang Học Lương, Giám đốc Trung tâm điện máy Gia Thành (975 Trần Hưng Đạo, quận 5, TP. Hồ Chí Minh) cho biết, hai năm trở lại đây, kinh doanh điện máy gặp rất nhiều khó khăn do cạnh tranh thị trường gay gắt. DNNVV với năng lực tài chính giới hạn sẽ không thể chọn giải pháp phát triển mạng lưới rộng khắp như những thương hiệu lớn, để khai thác những thị trường còn nhiều tiềm năng. Bởi để đầu tư mới một trung tâm điện máy cần đến 40 - 59 tỷ đồng vốn.
Vì thế, trung tâm điện máy vừa và nhỏ phải xoay xở tìm kiếm nhiều đối tượng khách hàng khác nhau, đa dạng nhu cầu tiêu dùng như phát triển ra các quận, huyện xa trung tâm thành phố và các tỉnh lân cận. Cũng có DN chọn chuyển hướng kinh doanh theo mô hình trung tâm thương mại kết hợp điện máy. Tuy nhiên, hướng kinh doanh này lại không thể cạnh tranh được với những siêu thị lớn như Metro, BigC, Co.op Extra.