Giải pháp quyết liệt, khó khăn vẫn chưa hết
Gỡ nhiều nhưng còn vướng lắm
Tại hội nghị “Gặp gỡ DN trên địa bàn năm 2015” diễn ra vào ngày 2/3/2015, ông Nguyễn Ngọc Tuấn, Phó chủ tịch UBND TP. Hà Nội cho biết, nhằm tháo gỡ khó khăn cho DN, Hà Nội đã thành lập Ban chỉ đạo do Chủ tịch UBND thành phố trực tiếp làm Trưởng ban, bên cạnh đó còn có tổ công tác hỗ trợ để tháo gỡ khó khăn cho DN.
DN tư nhân cũng cần phải tái cơ cấu, chú trọng nghiên cứu ứng dụng nâng cao năng lực cạnh tranh |
“Thành phố thường xuyên tổ chức các cuộc đối thoại với DN, riêng trong năm 2014 đã tổ chức 7 cuộc và còn nhiều cuộc đối thoại tại các quận, huyện, sở, ngành; thành lập 7 tổ công tác khảo sát trực tiếp trên 100 DN để nắm bắt tình hình, tháo gỡ khó khăn cho DN”.
Tuy nhiên, DN vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn như: nhiều hàng hóa tiêu thụ chậm, tồn kho còn cao, các chi phí đầu vào cao, chính sách về đất đai chưa đồng bộ... dẫn tới giá thành hàng hóa khó cạnh tranh.
Bà Vũ Thị Thanh, Giám đốc Công ty TNHH Nam Thanh - DN chuyên dệt len và may mặc chia sẻ: Năm 2011, chúng tôi nhập 2 lô máy móc có giá trị 13 tỷ đồng về sản xuất và phải nộp thuế giá trị gia tăng. Theo quy định thì những hàng hóa Việt Nam không sản xuất được mà nhập về thì không phải chịu loại thuế này. DN đã kiến nghị lên nhiều cơ quan chức năng, nhưng chưa được giải quyết.
“Do DN chưa nộp thuế giá trị gia tăng lô máy móc trên nên khi hàng hóa chúng tôi nhập về để sản xuất phải nằm tại cảng gần 1 tháng. Chúng tôi phải chạy vạy để đủ tiền nộp thuế thì mới được nhập hàng. Đơn hàng đó DN giao chậm hơn 1 tháng, thay vì đi đường biển DN phải đi bằng máy bay và chúng tôi bị lỗ gần 1 tỷ đồng”, bà Thanh cho biết.
Cùng chia sẻ với các DN, ông Đoàn Trọng Lý, Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc CTCP Chăn nuôi chế biến và xuất nhập khẩu (Aprocimex) cho biết, thời gian qua, TP. Hà Nội thường xuyên tổ chức các cuộc trao đổi bổ ích, đối thoại DN, cộng đồng DN rất phấn khởi. Chúng tôi ghi nhận cải cách đột phá trong những năm qua, đem lại nhiều lợi ích cho DN, có nhiều tiến bộ về hải quan, cải cách hành chính, nhưng vẫn chưa đạt được như mong muốn.
“DN gặp nhiều khó khăn về vốn, đầu ra, và hoàn toàn thông cảm với Nhà nước, thành phố. Nhưng chúng tôi muốn rằng thành phố trong giải quyết vấn đề khó khăn cho DN cần có những cơ chế, chính sách giải quyết sâu sát và kịp thời”, ông Lý tâm tư.
Nhiều DN có kiến nghị, đề xuất với UBND TP. Hà Nội cũng như các sở, ngành nhằm hỗ trợ DN trên địa bàn tháo gỡ khó khăn. Đại diện Tổng công ty Du lịch Hà Nội kiến nghị cần nâng cao nhận thức về ngành du lịch. Hiện số lượng khách du lịch đến Hà Nội rất cao, tạo doanh thu và đóng góp rất lớn cho ngân sách của thành phố.
DN mong UBND TP. Hà Nội chỉ đạo các sở, ngành đẩy mạnh xúc tiến hoạt động để khách du lịch quốc tế biết đến Hà Nội nhiều hơn, qua đó tăng nguồn thu. Thành phố cần tăng cường hỗ trợ cho phát triển du lịch, tháo gỡ khó khăn như giảm thuế sử dụng đất, tiền thuê đất… đầu tư cơ sở lưu trú khách sạn rất lớn nhưng nguồn thu chưa tương xứng do giá phòng khách sạn thấp.
Đại diện Tổng công ty Du lịch Hà Nội cho hay, hiện DN này đang trong quá trình tái cơ cấu. DN mong ban chỉ đạo cổ phần hóa xem xét cơ cấu vốn, người lao động, cổ đông chiến lược sao cho phù hợp để làm sao phát huy nguồn lực cho DN và xã hội đạt kết quả kinh doanh cao nhất.
Sẵn sàng chia sẻ với DN
Chia sẻ những khó khăn của các DN, ông Hà Minh Hải, Cục trưởng Cục thuế Hà Nội cho hay, UBND TP. Hà Nội đã chỉ đạo các sở, ban, ngành phối hợp, tham mưu cùng với Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ ngay từ khi xây dựng Nghị định 46/2014/NĐ-CP về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước, do đó tỷ lệ tiền thuê đất, tiền thuê văn phòng của các DN trên địa bàn được điều chỉnh giảm, tháo gỡ nhiều khó khăn cho DN.
Hiện nay, Cục Thuế và các ban, ngành tiếp tục lắng nghe, thu thập vướng mắc, khó khăn của các DN để kiến nghị, đề xuất thành phố, báo cáo Bộ Tài chính tiếp tục tháo gỡ.
Liên quan đến Công ty TNHH Nam Thanh về thuế giá trị gia tăng hàng hóa nhập khẩu, ông Hà Minh Hải đề nghị công ty đối chiếu lại quy định pháp luật và quy định của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về danh mục tài sản cố định trong nước chưa sản xuất được để gửi hồ sơ cho Tổng cục Hải quan và Cục Hải quan Hà Nội xem xét xử lý. “Nội dung này rất rõ ràng, do đó nếu gửi hồ sơ sẽ được xem xét thụ lý trong trường hợp mà tài sản cố định nhập về trong nước chưa sản xuất được”, ông Hải khẳng định.
Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Thế Thảo, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội ghi nhận và đánh giá cao những cống hiến, đóng góp và thành tựu mà các DN trên địa bàn Thủ đô đã đạt được trong năm 2014. Các DN là những nhân tố trực tiếp thúc đẩy kinh tế phát triển, thông qua đó giải quyết việc làm, đẩy mạnh hội nhập sâu rộng.
Theo ông Nguyễn Thế Thảo, để thực hiện mục tiêu tăng trưởng 9 - 9,5% trong năm 2015 của thành phố thì việc tháo gỡ khó khăn cho DN được đặt trọng tâm và xuyên suốt năm 2015. Các sở, ngành thay mặt chính quyền thành phố (UBND tạo ra sân chơi cho DN) phải là người trực tiếp tháo gỡ từng nội dung trong vấn đề quản lý đầu tư.
“Sắp tới, hàng loạt các hiệp định thương mại song phương tiếp tục được ký kết và thực hiện, cạnh tranh sẽ gay gắt. Do đó, các DN phải bám sát vào lộ trình triển khai các điều kiện của hiệp định này trên cơ sở xem xét để điều chỉnh kế hoạch và chiến lược sản xuất kinh doanh, trong đó chú trọng vào vấn đề nâng cao năng lực cạnh tranh để nắm giữ và mở rộng thị phần cả trong nước và quốc tế. Đây là một bước ngoặt hết sức lớn”, ông Nguyễn Thế Thảo chia sẻ.
Đồng thời, các DN cũng phải thực hiện chủ trương tái cơ cấu, không chỉ DNNN mà các DN tư nhân cũng cần phải tái cơ cấu, trong đó chú trọng vào những việc như nghiên cứu ứng dụng (R&D) để đầu tư vào sản xuất kinh doanh của mình, trên cơ sở đó nâng cao năng lực cạnh tranh, quản lý điều hành để áp dụng hệ thống quản lý theo chuẩn mực quốc tế.
Ông Nguyễn Thế Thảo cho rằng, DN của ta rất cồng kềnh, kể cả DN tư nhân; chưa hình thành DN, vừa mới xin giấy phép đã xây nhà hiện đại, mua ô tô, khi rà soát nguồn doanh thu còn chưa đủ tiền mua ô tô loại sang.
Chính vì vậy, DN cần phải tinh giản bộ máy, giảm chi phí quản lý để tăng sự chủ động linh hoạt trong yêu cầu diễn biến thị trường, xây dựng văn hóa DN Việt Nam theo hướng văn minh, hiện đại, chuyên nghiệp, hiệu quả; tăng cường hợp tác giữa DN với DN, giữa DN với hiệp hội; chủ động hợp tác liên kết với các DN trong nước và ngoài nước nhằm tăng cường sức cạnh tranh đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế. Bản sắc văn hóa DN Việt Nam là hợp tác, thống nhất, tạo thành sức mạnh để cạnh tranh.
“Năm 2015, TP. Hà Nội tiếp tục lắng nghe ý kiến, mở rộng hỗ trợ lãi suất, tăng hỗ trợ xúc tiến đầu tư thương mại du lịch cho DN”, ông Nguyễn Thế Thảo khẳng định.
Phát biểu chỉ đạo hội nghị, ông Phạm Quang Nghị, Bí thư Thành ủy Hà Nội cho rằng: Năm 2015, Hà Nội đặt chỉ tiêu tăng trưởng từ 9 - 9,5%. Đây là nhiệm vụ nặng nề cần phải có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Thành phố sẽ tiếp tục tạo điều kiện về cơ chế chính sách, tạo môi trường đầu tư thông thoáng, chia sẻ, giải quyết các công việc liên quan đến DN, hỗ trợ các DN chuẩn bị tốt các điều kiện để hội nhập hiệu quả.
Ông Nguyễn Thế Thảo |
Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Thế Thảo:
Cần tập trung tháo gỡ khó khăn cho DN
Năm 2015 là năm cuối thực hiện kế hoạch 5 năm, trên cơ sở kết quả đã đạt được trong năm 2014, TP. Hà Nội đã xây dựng kế hoạch 2015 với mục tiêu trong năm tới tiếp tục huy động mọi nguồn lực tháo gỡ khó khăn thúc đẩy sản xuất kinh doanh, phấn đấu tăng trưởng kinh tế đạt từ 9 - 9,5%.
Thành phố sẽ triển khai quyết liệt công tác quản lý quy hoạch đô thị, đất đai, môi trường tập trung đẩy nhanh những công trình trọng điểm tiếp tục thực hiện có hiệu quả năm văn minh đô thị, tăng cường quốc phòng đảm bảo an ninh chính trị, nâng cao hiệu quả trong công tác đối ngoại và hội nhập kinh tế.
Đề nghị các sở, ban, ngành tập trung tháo gỡ khó khăn cho DN, tạo điều kiện cho DN tiếp cận được vốn, mặt bằng sản xuất, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm; tiếp tục cải cách thủ tục hành chính theo hướng nhanh gọn, thuận tiện; nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, tạo môi trường thuận lợi cho đầu tư thúc đẩy sản xuất kinh doanh…
Bà Nguyễn Thị Mai Sương |
Giám đốc NHNN Chi nhánh Hà Nội Nguyễn Thị Mai Sương:
Thực hiện tốt kết nối NH-DN
Thời gian qua, ngành NH nói chung và NHNN Chi nhánh Hà Nội nói riêng luôn đồng hành cùng các DN vượt khó. Bởi, chúng tôi cũng thấy rằng NH cũng là DN, gỡ khó khăn của DN cũng là gỡ khó khăn của các NHTM, TCTD trên địa bàn. Vì thế, ngành NH cũng rất chia sẻ, cố gắng nỗ lực làm thế nào để cơ chế chính sách của Chính phủ, NHNN, của thành phố có liên quan đến hoạt động NH đi vào cuộc sống có hiệu quả, có hiệu lực và gỡ khó cho các DN.
Về chính sách lãi suất, thời gian qua, Chính phủ, các bộ, ngành và NHNN đã cố gắng gỡ khó cho DN bằng cách giảm lãi suất và thực tế ngành NH đã làm được việc đó. Lãi suất huy động và lãi suất cho vay từ 2013 đến nay giảm từ 5-6%, lãi suất huy động tốc độ giảm chậm hơn lãi suất cho vay. Điều đó đối với các NH thấy rất khó khăn, vì lãi suất huy động giảm xuống mới đi kèm được giảm lãi suất cho vay.
Ngoài ra, Chính phủ và NHNN cũng có chính sách lãi suất cho vay ưu tiên đối với 4 đối tượng là nông nghiệp nông thôn, DNNVV, công nghiệp hỗ trợ và DN xuất khẩu. Với việc thực hiện Nghị định 41 về cho vay nông nghiệp nông thôn, trong suốt thời gian qua lãi suất cho vay nông nghiệp nông thôn luôn thấp hơn các lãi suất khác 1%.
Thời gian tới, Chính phủ, NHNN tiếp tục yêu cầu chỉ đạo các NHTM thực hiện lãi suất hợp lý, giảm lãi suất cho vay trung dài hạn từ 1-1,5%.
Về phía thành phố, chương trình kết nối NH-DN tiếp tục thực hiện thì nội dung chủ yếu, quan trọng là các DN được thụ hưởng lãi suất khi tham gia chương trình này đều giảm từ 1-1,5% so với loại vay, đối tượng vay, thời gian vay thông thường. Trong năm nay, thành phố và NHNN Việt Nam cũng đã chỉ đạo, NHNN Chi nhánh Hà Nội phối hợp với các sở, ngành, quận, huyện thực hiện tốt chương trình kết nối NH-DN.
Ông Hà Minh Hải |
Cục trưởng Cục Thuế Hà Nội Hà Minh Hải:
Giảm thời gian nộp thuế cho DN
Năm 2015, Cục Thuế Hà Nội tiếp tục đưa ứng dụng thông tin giảm thủ tục hành chính tạo điều kiện thuận lợi trong việc kê khai nộp thuế, tiếp tục thực hiện thuế điện tử. Đến nay đã có trên 12.000 DN nộp thuế điện tử, giảm thời gian nộp thuế DN, tạo môi trường kinh doanh tốt nhất.
Cục Thuế Hà Nội cam kết lắng nghe, tiếp tục rà soát sửa đổi, bổ sung những vấn đề làm rào cản hạn chế để tạo điều kiện môi trường thuận lợi cho DN phát triển kinh doanh.
Ông Hoàng Long Quang |
Phó chủ tịch Hiệp hội DN Hà Nội Hoàng Long Quang:
Nhiều khó khăn rất cụ thể, cần gỡ
Tình hình sản xuất, kinh doanh của nhiều DN cũng đã có những dấu hiệu cải thiện và phục hồi, các ngành sản xuất, kinh doanh hàng xuất khẩu, xây dựng, dịch vụ đạt được mức tăng trưởng khá. Tuy nhiên, sự phục hồi sản xuất, kinh doanh của các DN trong nước còn chưa thực sự vững chắc; một số ngành, DN vẫn còn gặp nhiều khó khăn như BĐS còn tồn kho lớn, nhiều sản phẩm hàng hóa công nghiệp, nông nghiệp, tiêu thụ chậm, một số chi phí đầu vào cho sản xuất còn cao…
Cụ thể, đối với giá thuê đất, bảng giá thuê đất hiện vẫn còn quá cao so với khả năng chi trả của các DN. Bên cạnh đó cũng còn một số điểm bất hợp lý trong bảng giá thuê đất đối với các vị trí đất nằm trong quy hoạch, không được phép xây dựng, hay chịu nhiều ảnh hưởng của thiên tai, lũ lụt mà vẫn chịu giá thuê như các vị trí bình thường khác.
Giá thuê nhà cũng cao so với tình hình khó khăn hiện nay và có một số điểm chưa hợp lý cụ thể việc tính chung một giá cho tất cả các loại diện tích sử dụng chung, riêng, khu phụ… là không hợp lý, các địa điểm xuống cấp vẫn áp dụng giá thuê như các địa điểm hoạt động bình thường khác, hệ số điều chỉnh theo tầng cao có mức chênh lệch ít trong khi thực tế kinh doanh thì lợi thế thương mại của tầng cao giảm rất nhiều.
Bên cạnh đó, DN gặp nhiều khó khăn trong công tác cổ phần hóa như việc xử lý lao động dôi dư khó khăn đối với một số đơn vị không đủ khả năng tài chính để chi trả.
Nghị định 110/2007/NĐ-CP quy định mỗi đơn vị khi chuyển đổi chỉ được xử lý lao động dôi dư một lần nhưng trong thực tế nhiều đơn vị đã thực hiện chuyển đổi hơn một lần (sáp nhập, chuyển đổi sang Công ty TNHH một thành viên), nay chuyển sang cổ phần hóa sẽ gặp khó khăn khi xử lý lao động dôi dư.
Hiệp hội đề nghị Nhà nước có những biện pháp mạnh mẽ và đồng bộ để hỗ trợ thị trường, giúp các DN tiêu thụ hàng hóa, bên cạnh việc giảm biên chế các loại thuế, phí để tăng cường sức mua của người dân; nâng cao hiệu quả xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường quảng bá giới thiệu sản phẩm cho DN, tăng cường công tác kiểm tra, phát hiện xử lý đối với hàng giả hàng nhái hàng kém chất lượng;
Chính phủ cho phép các DN đã được phê duyệt tăng vốn điều lệ từ nguồn lợi nhuận sản xuất kinh doanh để đầu tư vào dự án công trình trọng điểm được Nhà nước phê duyệt…
Đồng thời hiệp hội đề nghị HĐND, UBND Hà Nội nghiên cứu giảm giá thuê đất trong bảng giá đất hiện hành, khắc phục những điểm chưa hợp lý trong bảng giá đất như tính giá như nhau cho những vị trí đất có lợi thế khác nhau. Cụ thể, đối với các vị trí đất thuê nằm trong quy hoạch không được phép xây dựng… nên có hệ số giảm giá k bằng 0,5 như cách tính trước đây đã làm (1999-2009).