Giao đất, cho thuê đất thực hiện dự án tại Hà Nội: “Lỗ hổng” quản lý (Bài 2)
Bài 2: Kiên quyết thu hồi dự án cố tình vi phạm
Trước những dự án “treo”, gây bức xúc trong nhân dân, khó khăn cho công tác quản lý của chính quyền, mới đây, làm việc với Ban kinh tế - Ngân sách HĐND thành phố Hà Nội, nhiều quận kiến nghị thành phố quyết tâm thu hồi các dự án chậm đầu tư do năng lực yếu, chuyển nhượng, sử dụng đất sai mục đích. Cùng với thu hồi, thành phố nên xem xét giao lại cho UBND các địa phương quản lý, đầu tư xây dựng trường học, công trình phúc lợi công cộng hoặc giao cho các chủ đầu tư có uy tín, năng lực tài chính, tránh lãng phí nguồn tài nguyên đất.
Ảnh minh họa |
Quá tầm quản lý của địa phương
Khó khăn trong công tác giám sát, kiểm tra các tổ chức sử dụng đất được các địa phương phản ánh là, việc một số dự án được UBND thành phố giao cho các chủ đầu tư thực hiện GPMB, việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất, giao nhận mốc giới…không bàn giao về địa phương quản lý theo dõi. Vì thế, có dự án không sử dụng đất liên tục sau 12 tháng kể từ khi bàn giao thực địa, dự án chậm tiến độ so với dự án đầu tư phê duyệt 24 tháng, chủ đầu tư không đủ khả năng tài chính thực hiện dự án trên địa bàn thành phố gây khó khăn cho quận trong kiểm tra, giám sát.
Phó Chủ tịch UBND quận Tây Hồ Đỗ Anh Tuấn cho biết, UBND quận không có đủ hồ sơ quản lý của các đơn vị do việc giao đất thuộc thẩm quyền của UBND thành phố. Khi tiến hành giao nhận mốc giới, hồ sơ cũng không gửi về UBND quận để quản lý, theo dõi; một số đơn vị chuyển đổi cho đơn vị khác nhưng hồ sơ cũng không gửi về UBND quận, nên quận không cập nhập được đơn vị mới. Đặc biệt, năm 2014, UBND quận đề xuất UBND thành phố thanh tra 17 dự án, sau đó Sở Tài nguyên và Môi trường tổ chức thanh tra 9 đơn vị, nhưng đến nay, UBND quận Tây Hồ vẫn chưa nhận được kết luận thanh tra. Vì sự phối hợp lỏng lẻo này mà quận Tây Hồ cũng không nắm rõ các dự án thế nào, để tiếp tục quản lý, kiểm tra, giám sát.
Tương tự tại quận Cầu Giấy, việc theo dõi kết quả xử lý sau thanh tra còn nhiều khó khăn, thông tin gia hạn thời gian thực hiện dự án chậm cập nhật, nên có tình trạng không kịp thời báo cáo UBND thành phố để có biện pháp xử lý vi phạm. Chủ tịch UBND quận Cầu Giấy Dương Cao Thanh cho biết, hiện tại, trên địa bàn quận có gần 100ha thuộc các dự án của tổ chức đầu tư dang dở, bỏ hoang hóa, quây tôn để đấy, hoặc sử dụng sai mục đích, chậm GPMB. Sau đợt giám sát của HĐND thành phố, quận sẽ rà soát, tổng hợp toàn bộ dự án, làm việc với chủ đầu tư nếu thấy năng lực tài chính hạn chế, không thể tiếp tục triển khai dự án thì UBND quận sẽ chính thức báo cáo UBND thành phố thu hồi.
Phân loại để xử lý từng dự án
Để bảo đảm nguồn thu ngân sách và hơn hết là không làm ảnh hưởng đến việc GPMB triển khai thực hiện dự án mới, lãnh đạo các quận kiến nghị với HĐND và UBND thành phố cần rà soát, xem xét thu hồi các dự án chậm triển khai do chủ đầu tư cố tình vi phạm, năng lực kém, sử dụng đất sai mục đích hoặc chuyển nhượng trái phép.
Chủ tịch UBND quận Nam Từ Liêm Nguyễn Văn Tứ đề xuất, thành phố cần phân loại dự án ra để quyết định cho rõ. Đó là những dự án do nhà đầu tư kém, năng lực tài chính hạn chế hoặc dự án đã “chết” ngay trên thương trường (dự án bất động sản) thì cần sớm xử lý. Quá trình xử lý, thành phố phải bảo đảm tính đồng bộ trong quyết định xử lý. Ngay cả dự án xin chủ trương đầu tư xây dựng trường tư thục nhưng chậm triển khai thì thành phố nên thu hồi giao cho quận xây dựng trường công lập.
Ngoài ra, dự án xây dựng văn phòng cho thuê chậm cũng nên thu lại giao cho địa phương xây dựng trụ sở cơ quan; dự án trung tâm thể thao chậm hoặc yếu năng lực thì thu hồi xây dựng các thiết chế văn hóa. “Dự án nào “chết” trên thương trường thì phải tìm cách “chôn” nó theo cách hủy dự án, thu hồi đất; dự án còn “sống” được trên thương trường, nhưng chủ đầu tư thiếu năng lực cũng cần phải thu hồi sớm”- Chủ tịch UBND quận Nam Từ Liêm kiến nghị.
Phó Chủ tịch UBND quận Hai Bà Trưng Lâm Anh Tuấn cho rằng, dù trên địa bàn quận không có trường hợp nào cho thuê lại đất trái pháp luật, nhưng tình trạng đầu tư chậm đa phần do thị trường bất động sản đóng băng. Thành phố nên xem xét, phân loại nhóm dự án để xử lý, đặc biệt cần sớm thu hồi các dự án có dấu hiệu vi phạm pháp luật về đất đai, giao cho địa phương quản lý, giao cho chủ đầu tư mới có đủ năng lực tài chính triển khai.
Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND thành phố Hà Nội Nguyễn Văn Nam cho rằng, những dự án vi phạm đất đai trên địa bàn đang tạo ra những hệ lụy, khó khăn trong thu hút đầu tư mới. Việc kiểm tra, giám sát dù đã được chú ý nhưng chưa thường xuyên, việc xử lý vi phạm cũng chưa quyết liệt, dứt điểm; công tác phối hợp giữa sở chuyên ngành với quận trong lĩnh vực này còn hạn chế, thiếu thông tin.
Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND thành phố đề nghị các sở, ngành cần phối hợp với các quận rà soát, đề xuất hướng xử lý với từng loại dự án cụ thể. Ông Lâm Anh Tuấn cũng đề nghị các ngành nên nghiên cứu ứng dụng công nghệ thông tin công khai thực trạng của các dự án, vừa để chính quyền cơ sở nắm được, phối hợp giám sát, vừa để nhà đầu tư biết rõ, tránh chuyển nhượng, dự án chồng dự án. Đồng thời, các ngành, địa phương cần tham mưu cho thành phố xử lý dứt điểm các chủ đầu tư không có khả năng tài chính, thu hồi những dự án cố tình vi phạm.