Giao dịch hai hợp đồng: Chiêu trò né thuế
Hà Nội công khai danh tính 133 doanh nghiệp nợ thuế, tiền sử dụng đất | |
Tiếp tục cung cấp dịch vụ nộp thuế điện tử đối với cá nhân cho thuê nhà |
Không chỉ nhà đất, xe ô tô hay, xe máy… cũng đều áp dụng chiêu thức này để né thuế. Qua khảo sát tại nhiều trung tâm giao dịch bất động sản, điều đáng ngạc nhiên là những bản hợp đồng mua bán qua đây có giá trị rất thấp dù thực tế thì giá trị căn nhà gấp nhiều lần so với hợp đồng.
Khai man giá trị hợp đồng chuyển nhượng để trốn thuế của người dân hiện nay là chuyện thường ngày |
Chị Nguyễn Phương Anh (Hà Đông) chia sẻ: “Ghi trên hợp đồng thấp người bán đỡ phải nộp thuế thu nhập cá nhân, còn người mua thì đỡ được thuế chuyển nhượng như thế cả hai đều có “lợi” mà giá nhà thực tế thì vẫn giao dịch đúng với giá thị trường”.
Đơn cử một căn biệt thự đường Lương Thế Vinh có giá trị giao dịch thực tế khoảng 10 tỷ đồng và nếu phải đóng thuế một lần 2% trên giá trị giao dịch thì số thuế mà người mua phải trả đã là 2 trăm triệu đồng, thế nhưng chỉ với việc ghi sai số tiền trong hợp đồng xuống 1 tỷ đồng thì số thuế phải nộp chỉ còn là 20 triệu đồng. “Hầu hết những người nào bán nhà, đất hiện nay không ai dại gì mà khai đúng giá trị của bản hợp đồng” – chị Phương Anh nói.
Một chuyên viên của một sàn giao dịch bất động sản còn hỏi thẳng khách “anh/chị muốn ghi giá trị giao dịch bao nhiêu trên hợp đồng mua bán?”. Anh này cho rằng, việc khai man giá trị hợp đồng chuyển nhượng để trốn thuế của người dân hiện nay là “chuyện thường ngày, ghi đúng giá trị vào hợp đồng mới là chuyện bất thường!”. “Nó diễn ra khá phổ biến và có ở nhiều loại hàng hóa có giá trị khác như xe máy, ô tô… chứ không chỉ ở lĩnh vực bất động sản. Thực tế ấy cho thấy, hiện nay, chưa có quy định nào để “buộc” người dân phải khai đúng; còn việc kiểm tra, kiểm soát, truy thu thuế trên thực tế là điều vô cùng khó khăn và thiếu thực tế”.
Tuy nhiên, một luật sư “cảnh báo” việc ghi giá trị hợp đồng thấp hơn so với thực tế có thể sẽ khiến người mua gặp rắc rối lớn khi muốn chuyển nhượng tiếp. Theo quy định của Thông tư 84: Thu nhập chịu thuế sẽ bằng giá trị chuyển nhượng nhà đất theo từng lần chuyển nhượng trừ giá mua và các chi phí liên quan, với thuế suất là 25%. Và như vậy, người mua ghi trên hợp đồng mua nhà 1 tỷ và muốn bán lại với giá 10 tỷ thì phần chênh lệch giữa giá bán và mua là 9 tỷ.
Và phần 9 tỷ này sẽ phải chịu thuế suất 25% tương đương với trên 2 tỷ đồng tiền thuế. “Nếu lúc mua bán ban đầu ghi đúng với giá trị thực tế thì con số thuế khi mua bán lần tiếp theo sẽ giảm đi rất nhiều, bên cạnh đó, nếu bị phát hiện gian lận thuế người bán và người mua còn phải đối mặt với việc xử phạt của các cơ quan thuế. Do đó người mua nhà đừng vì cái lợi nhỏ trước mắt mà mua những cái phiền toái sau này”.
Theo các chuyên gia, tình trạng người dân khai sai so với giá trị thực của căn nhà, lô đất khi bán, song lại không có cơ chế nào để kiểm soát và xử phạt, vì cơ quan quản lý cũng chỉ căn cứ vào hồ sơ, giấy tờ do hai bên nộp lên, dù đã có công chứng. Bên cạnh đó, do mua bán nhà đất là hợp đồng mua bán dân sự, phần lớn được thực hiện bằng tiền mặt trao tay, nên việc xác định giá mua bán thực tế là rất khó khăn, dẫn đến tạo kẽ hở cho người dân khai báo sai giá trị của bất động sản chuyển nhượng.
Để hạn chế tình trạng lách thuế chuyển nhượng bất động sản hiện nay, Nhà nước cần có những chế tài bắt buộc mua bán nhà, đất phải thực hiện giao dịch qua ngân hàng, nhằm giảm thiểu tình trạng khai sai giá trị khi chuyển nhượng bất động sản.