Gỡ khó cho thị trường BĐS: Cần nhiều giải pháp đồng bộ
Phát triển thiếu quy hoạch
Sáng 18/12/2012, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng cùng đoàn công tác của Chính phủ làm việc với lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh về giải pháp tháo gỡ khó khăn đối với thị trường bất động sản (BĐS) và xử lý nợ xấu.
Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Hữu Tín cho biết, trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh hiện đang tồn kho khoảng 14.490 căn hộ chung cư với giá trị khoảng 24.500 tỷ đồng, đa số căn hộ tồn kho có diện tích lớn (10.039 căn hộ có diện tích 60-90 m2, chiếm tỷ lệ 69,3%; 3.406 căn hộ có diện tích trên 90 m2, chiếm tỷ lệ 23,5%), không phù hợp với nhu cầu và khả năng thanh toán hiện tại của người dân.
Tồn kho lớn khiến nhiều chủ đầu tư thiếu vốn để triển khai tiếp các dự án. (Ảnh: Hoàng Giáp)
Giá nhà đất hiện ở mức quá cao so với mức thu nhập bình quân của đại bộ phận người dân. Nguyên nhân do tình trạng đầu cơ đẩy giá nhà, đất tăng quá cao trong những năm trước đây; lãi suất cao do phần lớn chủ đầu tư phải vay ngân hàng khoảng 70% tổng mức đầu tư với lãi suất trên 20%/năm trong một thời gian dài từ 2-3 năm.
Bên cạnh đó, nhiều DN phát triển nhà ở còn thiếu chuyên nghiệp, giao nhà chậm tiến độ; chất lượng nhà bàn giao kém, chưa đúng với cam kết ban đầu; dịch vụ quản lý nhà chung cư chưa chuyên nghiệp; phí quản lý chung cư và phí giữ xe khá cao;… từ đó ảnh hưởng đến lòng tin của người dân đối với loại hình nhà chung cư.
Một bất cập nữa hiện nay là việc bồi thường giải phóng mặt bằng theo phương thức chủ đầu tư tự thỏa thuận bồi thường nên dẫn đến tình trạng các DN cạnh tranh, đẩy giá bồi thường lên cao làm cho thị trường BĐS phát triển không ổn định. Nhà nước chưa dự báo và định hướng sự phát triển của thị trường dẫn đến thừa BĐS cao cấp, thiếu BĐS phù hợp với nhu cầu thực tế, từ đó làm thị trường mất cân đối và phát triển không ổn định.
Qua khảo sát bước đầu cho thấy, có nhiều dự án tạm dừng, chậm triển khai; nhiều dự án có sản phẩm hoàn chỉnh nhưng không bán được, hàng tồn kho tăng dẫn đến nợ xấu tăng.
Theo báo cáo của NHNN TP. Hồ Chí Minh, dư nợ cho vay BĐS trên địa bàn thành phố tính đến nay khoảng 85.000 tỷ đồng, chiếm 10,6% trong tổng dư nợ trên địa bàn, trong đó cho vay đầu tư kinh doanh BĐS là 66.084 tỷ đồng, cho vay khác (vay mua nhà để ở, mua nhà cho công nhân thuê, xây nhà ở cho người thu nhập thấp…) là 18.916 tỷ đồng. Nợ xấu cho vay đầu tư, kinh doanh BĐS khoảng 4.145 tỷ đồng, chiếm 6,27% tổng dư nợ kinh doanh BĐS.
Lập Ban Chỉ đạo quốc gia về BĐS
Phát biểu tại buổi làm việc, lãnh đạo của các bộ, ngành cho rằng giải pháp quan trọng để gỡ khó cho thị trường BĐS hiện nay là cần giải phóng hàng tồn. Theo đó, cần ưu tiên cho vay mua nhà. Bên cạnh đó, giảm cung, không cấp phép mới cho các dự án cao cấp, những chủ đầu tư có năng lực tài chính yếu kém.
Ông Nguyễn Hữu Tín cho biết, đứng trước khó khăn của thị trường BĐS, năm 2012, UBND TP. Hồ Chí Minh đã chỉ đạo các sở ngành lập 4 đoàn khảo sát tình hình thực hiện các dự án BĐS, trực tiếp làm việc với UBND các quận, huyện, các chủ đầu tư dự án nhằm hỗ trợ, tháo gỡ cho các DN hoạt động trong lĩnh vực BĐS.
TP. Hồ Chí Minh đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép thành lập Ban Chỉ đạo cấp quốc gia để nghiên cứu toàn diện, vừa giải quyết vấn đề trước mắt cũng như lâu dài; kiến nghị NHNN hỗ trợ cho người mua nhà ở (hỗ trợ ½ lãi suất vay thương mại cho người có thu nhập thấp khi mua nhà lần đầu); hỗ trợ DN để giảm giá bán nhà ở; kiến nghị Bộ Tài chính giãn tiến độ nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập DN theo Nghị quyết số 13/NQ-CP ngày 10/5/2012, sớm hình thành các TCTD phi ngân hàng để phát triển các công cụ tài chính cho thị trường BĐS;
Kiến nghị Bộ Xây dựng phối hợp với các bộ, ngành liên quan sớm hình thành trung tâm thông tin và dự báo thị trường BĐS của Trung ương. Trên cơ sở đó TP. Hồ Chí Minh cũng như các địa phương khác có cơ sở tham khảo dữ liệu đối chiếu và xây dựng hệ thống thông tin thị trường BĐS của địa phương.
Đại diện Hiệp Hội BĐS TP. Hồ Chí Minh cũng đề xuất, bên cạnh các hình thức sở hữu thông thường cần có loại hình sở hữu căn hộ có thời hạn nhằm thêm một hình thức lựa chọn cho người tiêu dùng; đồng thời tiếp tục thực hiện lộ trình giảm lãi suất cho vay để tiếp sức cho DN hoạt động trong lĩnh vực BĐS; không nên coi DN xây dựng, phát triển nhà ở là DN phi sản xuất bởi các DN này cũng là những DN sản xuất (xây dựng mới các công trình, trực tiếp sử dụng vật liệu xây dựng…).
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết, sau cuộc làm việc với TP. Hồ Chí Minh và với thành phố Hà Nội, Chính phủ sẽ thảo luận nội dung này vào Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 12/2012 và sẽ ban hành một Nghị quyết chuyên đề của Chính phủ về một số giải pháp tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS.
Linh Lan