Họp báo Chính phủ: “Nóng” chuyện ngân sách
Tăng thu, bán vốn tại DNNN
Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10 chiều qua, 29/10, do Văn phòng Chính phủ tổ chức, vấn đề nợ công, thu chi ngân sách… được báo giới đặc biệt quan tâm. Trước đó, tại Kỳ họp Quốc hội đang diễn ra, cũng như trong phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 10 trước đó, vấn đề này cũng được nhiều ý kiến đem ra “mổ xẻ”.
“Thực tế là ngân sách chúng ta đang có khó khăn, Quốc hội cũng đặt ra và Thủ tướng cũng báo cáo trước Quốc hội về vấn đề này”, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Văn Nên thông tin.
Nợ công vẫn trong ngưỡng cho phép |
Giải thích với báo giới, bà Vũ Thị Mai, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, dự toán thu ngân sách năm nay là 911.100 tỷ đồng, ước thực hiện tổng thu có khả năng vượt 16.400 tỷ đồng. Trong đó, thu ngân sách địa phương vượt 47.000 tỷ đồng nhưng ngân sách Trung ương lại hụt thu hơn 31.000 tỷ đồng.
Trong các nguyên nhân chính, giá dầu giảm dẫn tới hụt thu rất lớn (ước cả năm chỉ đạt 56,7 USD/thùng, giảm trên 43 USD/thùng so với giá tính dự toán trước đây). Ước tính, số hụt thu từ dầu thô và các khoản thu khác do giảm giá dầu là 63.000 tỷ đồng.
Để bù đắp ngân sách Trung ương, Chính phủ cũng báo cáo Quốc hội xin bán bớt phần vốn ở DNNN, ước thu về khoảng 40 nghìn tỷ đồng, trong đó có xin dùng 10.000 tỷ đồng để bù đắp.
Về phía Bộ Tài chính, nhằm chủ động tăng thu, theo bà Vũ Thị Mai, từ nay tới cuối năm Bộ chỉ đạo cơ quan thuế, hải quan tăng thu ngân sách; rà soát các DN, cơ sở dầu khí lớn như Liên doanh Dầu khí Việt Xô, các tập đoàn lớn… quyết liệt thu hồi nợ thuế và số nợ thuế có thể thu khoảng 34.000 tỷ đồng. Đồng thời, kiểm soát chặt chẽ hơn đảm bảo tiết kiệm chi. Đến 31/12/2015 nếu đơn vị nào chưa sử dụng hết dự toán thì không được chuyển nguồn sang năm sau, trừ trường hợp đặc biệt.
Đại diện Bộ Tài chính cũng cho biết, trong bối cảnh vừa qua, với sự nỗ lực của Đảng, Chính phủ, Nhà nước thì cơ cấu thu ngân sách cũng tích cực hơn. Nếu như trong giai đoạn 2005 - 2010, thu từ nội địa chiếm hơn 62% tổng thu ngân sách thì con số này tăng lên 68% trong giai đoạn 2011-2015, riêng năm 2015 chiếm khoảng 74%. Phần thu từ dầu thô ngày càng giảm đi, thu nội địa ngày càng tăng lên cho thấy thu ngân sách bền vững hơn.
Nợ công cuối năm khoảng 61,3%
Liên quan đến vấn đề nợ công, khi thu ngân sách khó khăn và chi khó giảm, bà Vũ Thị Mai thông tin thêm: Dự kiến đến 31/12/2015, nợ công ở mức khoảng 61,3% GDP, như vậy vẫn nằm trong ngưỡng dưới 65% theo quy định tại Luật Quản lý nợ công.
Trước những lo ngại tỷ lệ nợ công vẫn trong giới hạn an toàn, nhưng bội chi đang có xu hướng tăng dẫn đến áp lực tăng nợ công, Bộ trưởng Nguyễn Văn Nên cho biết, theo định hướng kế hoạch ngân sách Nhà nước (NSNN) 5 năm giai đoạn 2016 - 2020, bội chi NSNN bình quân (tính theo quy định của Luật NSNN hiện hành) sẽ ở khoảng 4,9% GDP, trong khi bình quân 5 năm giai đoạn 2011 - 2015 khoảng 5,4% (số tạm tính, chưa quyết toán). Như vậy, dự kiến giai đoạn 2016 - 2020 bội chi thấp hơn giai đoạn 2011 - 2015.
Để đạt được mục tiêu về bội chi NSNN như trên, theo Bộ trưởng Nên, Chính phủ đã đề ra các nhóm giải pháp, chính sách về thu, chi NSNN. Cụ thể đối với thu NSNN: Tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, ổn định kinh tế vĩ mô nhằm tạo môi trường thuận lợi cho sản xuất kinh doanh, qua đó tăng thêm nguồn thu cho NSNN; hoàn thiện chính sách và hệ thống thuế góp phần bảo đảm nguồn thu.
Đối với chi NSNN, phải đổi mới chính sách phân phối tài chính thông qua lập và thực hiện kế hoạch tài chính - NSNN trung hạn. Bố trí vốn cho đầu tư phát triển từ NSNN ở mức hợp lý; rà soát tổng thể các chính sách an sinh xã hội, các chương trình mục tiêu quốc gia; cơ cấu lại chi NSNN trong từng lĩnh vực để dành nguồn cải cách tiền lương. Với mức bội chi NSNN dự kiến như trên, nợ công sẽ được kiểm soát không quá 65% GDP, nợ Chính phủ không quá 55% GDP.
Để tăng cường quản lý nợ công, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vay, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 02/CT-TTg ngày 14/2/2015, trong đó tập trung vào một số nội dung: Quản lý chặt chẽ nợ công, nhất là các khoản vay mới; Tính đúng, tính đủ nợ công theo quy định, bảo đảm trong giới hạn cho phép; Tăng cường kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn vay, bảo đảm hiệu quả đầu tư, chất lượng công trình và theo đúng quy định của pháp luật; Chủ động ngăn ngừa và xử lý nghiêm các hành vi tiêu cực, tham nhũng, lãng phí; Khẩn trương cơ cấu lại nợ công theo hướng tăng tỷ trọng vốn vay dài hạn để giảm áp lực trả nợ trong ngắn hạn; Đẩy mạnh triển khai các nghiệp vụ quản lý và xử lý rủi ro đối với danh mục nợ công (bao gồm rủi ro về tỷ giá, lãi suất, thanh khoản, tái cấp vốn và tín dụng)…