Hợp tác ASEAN - Nga: 20 năm không ngừng phát triển

Trong 20 năm qua, quan hệ ASEAN – Nga đã đạt được những bước phát triển quan trọng đáng kể. Hai bên đã nâng quan hệ lên tầm Đối tác Toàn diện và Tiến bộ vào năm 2005, Nga hiện tham gia tất cả các cơ chế hợp tác quan trọng của ASEAN; hợp tác giữa hai bên không ngừng gia tăng trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội...

Hợp tác Nga - ASEAN đã đạt được nhiều thành tựu đáng chú ý trong 20 năm qua

Đối tác chiến lược ASEAN - Nga

Theo các chuyên gia, Tuyên bố Sochi có ý nghĩa rất quan trọng khẳng định các nguyên tắc và định hướng cho quan hệ hai bên trên các lĩnh vực chính trị-an ninh, kinh tế-thương mại, văn hóa-xã hội, tăng cường kết nối và hỗ trợ ASEAN hội nhập và thu hẹp khoảng cách phát triển, góp phần củng cố và duy trì môi trường hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực. Tuyên bố cũng nhấn mạnh sự cần thiết tăng cường gắn kết và hợp tác chặt chẽ giữa ASEAN và Nga trong xử lý các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống mới.

Các nhà lãnh đạo Nga và ASEAN nhấn mạnh tầm quan trọng và sự cần thiết của việc duy trì hòa bình, an ninh ở châu Á – Thái Bình Dương cũng như vai trò, đóng góp của ASEAN và Nga trong việc xử lý những thách thức về an ninh và phát triển đang đặt ra ở khu vực.

Theo đó, ASEAN đánh giá cao vai trò của Nga, một cường quốc Á - Âu có lợi ích gắn liền với khu vực, bày tỏ mong muốn Nga tiếp tục thể hiện vai trò và trách nhiệm trong việc xây dựng một cấu trúc khu vực bền vững, tham gia tích cực hơn vào các cơ chế hợp tác của ASEAN trong việc giải quyết các vấn đề an ninh, ủng hộ lập trường và vai trò trung tâm của ASEAN ở khu vực.

Tổng thống Putin nhấn mạnh Nga và các quốc gia ASEAN có lập trường tương đồng về nhiều vấn đề thời sự, đồng thời lưu ý đây là lần đầu tiên hội nghị cấp cao Nga - ASEAN được tổ chức tại Nga trong hai ngày 19-20/5, cho thấy mong muốn của các nước ASEAN củng cố quan hệ với Moskva.

Việc ASEAN và Nga họp Hội nghị cấp cao theo sáng kiến của Tổng thống Putin thể hiện nhận thức chung của hai bên về yêu cầu và tiềm năng tăng cường hợp tác trong tình hình mới. Tổng thống Putin chính thức bày tỏ mong muốn nâng quan hệ Nga - ASEAN lên tầm đối tác chiến lược.

Bên lề hội nghị cấp cao Nga - ASEAN, Diễn đàn Doanh nghiệp Nga - ASEAN cũng diễn ra là cuộc đối thoại mang tính xây dựng giữa các đại diện hàng đầu của giới doanh nghiệp, chính trị và chuyên gia của Nga và các quốc gia ASEAN về các vấn đề trong lĩnh vực kinh tế, đầu tư và hợp tác công nghệ.

Mục đích của diễn đàn là nhằm thảo luận những khó khăn, thách thức đang là rào cản đối với hợp tác thương mại giữa Liên bang Nga - ASEAN, để từ đó xác định nhu cầu của mỗi bên và các điều kiện cần thiết khác cũng như tìm kiếm khả năng tương tác giữa các tổ chức Liên minh Kinh tế Á - Âu (EAEU), Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) và ASEAN để thúc đẩy hơn nữa thương mại và đầu tư song phương.

Cũng tại hội nghị lần này, Tổng thống Nga Putin đã có một loạt cuộc gặp song phương với lãnh đạo các nước ASEAN như Việt Nam, Singapore, Lào, Thái Lan, Campuchia, Malaysia... thảo luận về các lĩnh vực hợp tác từ kinh tế, thương mại, du lịch cho tới kỹ thuật quân sự.

Nâng tầm hợp tác Nga - Việt

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và đoàn Cấp cao Chính phủ Việt Nam đã có chuyến thăm chính thức Liên bang Nga và đến Sochi tham dự Hội nghị cấp cao kỷ niệm 20 năm quan hệ đối thoại ASEAN – Nga.

Chuyến công du nước ngoài đầu tiên trên cương vị người đứng đầu Chính phủ của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho thấy sự coi trọng và ưu tiên tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt - Nga vì lợi ích của hai bên và hòa bình, hợp tác, phát triển của khu vực và thế giới,

Trong dịp này, các nhà lãnh đạo Việt Nam và Nga đều nhất trí cho rằng hợp tác kinh tế - thương mại còn ở mức khiêm tốn và chưa tương xứng với quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt – Nga, phấn đấu tăng nhanh kim ngạch thương mại song phương. Lãnh đạo hai nước đã tập trung thảo luận và thống nhất nhiều biện pháp cụ thể, trong đó các nhà lãnh đạo đã chỉ đạo các bộ, ngành hai nước phối hợp chặt chẽ để triển khai hiệu quả Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và EAEU.

Nga khẳng định sẽ tạo thuận lợi để Việt Nam tăng xuất khẩu vào thị trường Nga, nhất là các mặt hàng mà ta có thế mạnh như nông, thủy, hải sản. Hai bên cũng thể hiện quyết tâm sớm tháo gỡ các vướng mắc để triển khai 20 dự án đầu tư ưu tiên giữa hai nước.

Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam và các tập đoàn dầu khí hàng đầu của Nga đã ký các thỏa thuận mới để mở rộng hợp tác, trong đó có các hoạt động khai thác của phía Việt Nam trong liên doanh với Nga tại nước Nga và hoạt động thăm dò, khai thác của phía Nga trên thềm lục địa Việt Nam.

Theo số liệu thống kê, kim ngạch trao đổi thương mại giữa Việt Nam và Nga không ngừng phát triển trong 5 năm qua, đặc biệt năm 2015 đạt 3,89 tỷ USD, tăng 4% so với năm 2014.

Trong hai tháng đầu năm nay, kim ngạch thương mại song phương đạt 495 triệu USD, tăng 10,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Sau khi thỏa thuận thương mại tự do chính thức có hiệu lực, giá trị trao đổi thương mại song phương giữa Việt Nam và EAEU được kỳ vọng sẽ tăng lên 10 tỷ USD vào năm 2020.

Cũng trong khuôn khổ chuyến thăm, hai bên đã ký chín văn bản hợp tác trong các lĩnh vực dầu khí, đầu tư, nông nghiệp, trong đó có Bản ghi nhớ giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Phát triển Kinh tế Nga về hợp tác thúc đẩy thương mại song phương đến năm 2020.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đến dự Tọa đàm phát triển kinh tế, thương mại và thúc đẩy hợp tác du lịch Việt Nam – Liên bang Nga và lễ khởi công Dự án chăn nuôi bò sữa và sản xuất chế biến sữa công nghệ cao của Tập đoàn TH True Milk trị giá 2,7 tỷ USD trong 20 năm tại tỉnh Moskva, trong đó giai đoạn đầu trị giá 500 triệu USD.

Bên cạnh đó, lãnh đạo cấp cao hai nước cũng đã trao đổi và nhất trí tăng cường quan hệ hợp tác trong các lĩnh vực có nhiều triển vọng khác như giáo dục đào tạo, nhân văn, kỹ thuật quân sự, an ninh, du lịch, phối hợp trong khuôn khổ hợp tác ASEAN – Nga.