Hướng tới trụ cột vốn cho nông thôn
Ngày 9/7/2013, tại Hà Nội, NHNN đã tổ chức Hội nghị tổng kết 12 năm thực hiện Chỉ thị 57 ngày 10/10/2000 của Bộ Chính trị. Tham dự hội nghị có Ủy viên Bộ Chính trị, Phó thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân, lãnh đạo NHNN, các bộ, ngành và địa phương.
Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân: Sau quá trình củng cố chấn chỉnh và tiếp tục phát triển theo Chỉ thị 57, hệ thống QTDND đã có chuyển biến rõ rệt đáp ứng yêu cầu tài chính trong hoạt động sản xuất, đời sống nhân dân ở khu vực nông thôn trên tinh thần hợp tác, tương trợ, qua đó góp phần nhất định vào ổn định và phát triển cộng đồng, xóa đối giảm nghèo. NHNN trên cơ sở tổng kết 12 năm Chỉ thị 57 cần có đề án tiếp tục nâng cao chất lượng và mở rộng hệ thống QTDND trong thời gian tới. Nghiên cứu sửa đổi, hoàn thiện hệ thống văn bản quy tắc hiện hành liên quan đến tổ chức hoạt động của Ngân hàng HTX và QTDND. Trong đó lưu ý các biện pháp, cơ chế tăng cường năng lực tài chính cho Ngân hàng HTX và QTDND cơ sở, các quy định cảnh báo an toàn, chính sách trích lập dự phòng xử lý rủi ro cũng như chính sách khuyến khích người dân tham gia góp vốn vào quỹ. Làm thế nào để phấn đấu hầu hết các huyện đều có QTDND, từ đó mở rộng dần đến các xã. Đây là việc không thể vội nhưng cần gắn trách nhiệm hình thành Ngân hàng HTX với quy chế hoạt động mới để tăng độ che phủ của QTDND, từ đó góp phần tạo nên thị trường vốn ở nông thôn lành mạnh. |
Chứng tỏ sức sống một mô hình
Phát biểu tại hội nghị Phó thống đốc NHNN Đặng Thanh Bình cho biết, ngay sau khi Chính phủ ban hành Quyết định số 135/2000/QĐ-TTg phê duyệt Đề án củng cố, hoàn thiện và phát triển hệ thống QTDND trên phạm vi toàn quốc, NHNN đã tham mưu ban hành các Nghị định về tổ chức và hoạt động của QTDND, tạo điều kiện pháp lý cho việc củng cố, hoàn thiện và phát triển hệ thống QTDND.
Đồng thời NHNN Việt Nam đã phối hợp với các Bộ, Ngành ở Trung ương và cấp uỷ, chính quyền địa phương triển khai đồng bộ, quyết liệt; đồng thời ban hành hệ thống cơ chế chính sách đầy đủ để điều chỉnh tổ chức và hoạt động của hệ thống QTDND.
Tổng kết 12 năm thực hiện Chỉ thị 57/CT-TW, kết quả nổi bật là hệ thống QTDND hoạt động khai thác nguồn vốn tại chỗ, góp phần đáp ứng nhu cầu vốn cho sản xuất, kinh doanh của các thành viên thực hiện mục tiêu xóa đói giảm nghèo; Một điều quan trọng là đã hạn chế nạn cho vay nặng lãi ở khu vực nông thôn, bước đầu khẳng định sức sống của loại hình TCTD là HTX.
Với sự hỗ trợ của QTDND, kinh tế nông thôn ngày càng phát triển
Theo cùng QTDND cơ sở, Giám đốc QTDND xã Vũ Vinh, tỉnh Thái Bình Lê Viết Đang đưa những con số minh chứng cho một mô hình hợp tác xã tín dụng của dân và vì dân từ thực tế của Quỹ. Nếu như khởi đầu thành lập năm 2000, với 780 thành viên, vốn tự có 153 triệu đồng và huy động vốn chỉ là 1,7 tỷ đồng, cho vay 1,6 tỷ đồng, thì đến nay Quỹ đã có trên 2.250 thành viên, vốn tự có 2,3 tỷ đồng, cho vay gần 46 tỷ đồng. Không bó hẹp trong phạm vi xã mình, quỹ đã mở rộng địa bàn và cung cấp dịch vụ cho 2 xã liền kề góp phần thực hiện chủ trương xây dựng nông thôn mới.
Những đóng góp vào tăng trưởng kinh tế địa phương của QTDND Vũ Vinh còn có thể nhìn qua tốc độ tăng trưởng kinh tế từ 6,3% năm 2000 lên 11% năm 2012, hộ nghèo từ 13,68% giảm tương ứng xuống còn 6% năm 2012.
Hộ gia đình ông Lê Viết Thức, bà Trần Thị Ngọc, xã Vũ Vinh những năm 1990 là những hộ thuần nông, no đói phụ thuộc vào mùa màng, thì đến năm 2000, sau khi được QTDND Vũ Vinh đầu tư cho mua chiếc xe công nông, đến nay, mỗi hộ đã có 2 ô tô tải, 1 ô tô du lịch 4 chỗ ngồi, 2 máy xúc, 1 máy ủi với số vốn vay 3 tỷ đồng. Câu nói cửa miệng “Thiếu vốn đến QTDND” đã trở thành quen thuộc.
Phó chủ tịch UBND TP.Hà Nội Nguyễn Văn Sửu khẳng định, “hình thành từ năm 1994 đến nay, QTDND đã khẳng định một mô hình phù hợp và đúng hướng góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp nông thôn, xóa đói giảm nghèo đóng góp lớn vào phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô”.
Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình ...Hệ thống Ngân hàng HTX sẽ trở thành trụ cột quan trọng trong hệ thống các TCTD, nhằm góp phần đáp ứng nhu cầu vốn cho khu vực nông thôn. Trên cơ sở các nguyên tắc tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau nhằm khuyến khích tiết kiệm, sử dụng có hiệu quả nguồn vốn tiết kiệm của thành viên để hỗ trợ nhu cầu về vốn cho sản xuất kinh doanh, cải thiện đời sống của các thành viên, hướng tới phục vụ người nghèo, người có thu nhập thấp, các DN siêu nhỏ, DN nhỏ… góp phần thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về phát triển nông nghiệp, nông thôn, nông dân, đảm bảo an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững. Đồng thời góp phần thúc đẩy phát triển khu vực kinh tế tập thể, trong đó nòng cốt là HTX theo chủ trương của Đảng, Nhà nước... |
Vươn rộng vùng phủ sóng…
Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình nhấn mạnh, Thủ tướng Chính phủ đã có ý kiến đánh giá sau hơn 12 năm thực hiện Chỉ thị 57, hoạt động của hệ thống QTDND ngày càng ổn định, tăng trưởng bền vững. Từ đó, càng khẳng định chủ trương củng cố và hoàn thiện hệ thống QTDND là đúng hướng, đáp ứng mục tiêu phát triển loại hình kinh tế HTX mới trong lĩnh vực ngân hàng, nhằm hỗ trợ phát triển nông nghiệp, nông thôn. Đồng thời, cũng khẳng định uy tín của hệ thống QTDND với cấp ủy chính quyền địa phương và cộng đồng dân cư.
Những tồn tại khuyết điểm trong quản lý Nhà nước đối với hệ thống QTDND cũng như tồn tại của hệ thống quỹ, là cơ sở để trong thời gian tới, NHNN sẽ phối hợp cùng các bộ ngành, địa phương tiếp tục xây dựng, hoàn thiện phát triển hệ thống QTDND từ nay có tên gọi mới là hệ thống ngân hàng HTX, hoạt động có hiệu quả, vững chắc, đóng góp tích cực hơn nữa vào sự nghiệp phát triển kinh tế -xã hội và công cuộc xóa đói giảm nghèo của đất nước.
Theo đó sẽ tiếp tục hoàn thiện, phát triển hệ thống TCTD HTX, đảm bảo hoạt động an toàn, ổn định, gắn với thực hiện đề án phân loại các TCTD trong giai đoạn 2011 - 2015. Trong đó, xây dựng Ngân hàng HTX làm ngân hàng đầu mối của cả hệ thống, với mục tiêu hoạt động chính là đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống TCTD HTX; nghiên cứu xây dựng và triển khai sản phẩm hiệu quả, linh hoạt, các dịch vụ phù hợp cho QTDND theo quy định của pháp luật.
Đặc biệt là thành lập Trung tâm thông tin tín dụng HTX. Xây dựng các QTDND thành các định chế tài chính hoạt động độc lập, tự chủ, tuân thủ các quy định của pháp luật, hướng tới mục tiêu tương trợ thành viên phát triển sản xuất kinh doanh, nâng cao đời sống.
Trong năm 2013 và những năm tiếp theo, triển khai thực hiện nội dung cơ cấu lại QTDND, bao gồm: cơ cấu lại về tài chính, hoạt động quản trị điều hành, kiểm soát. Ngay trong năm 2013, các QTDND phải tập trung xử lý nợ xấu, lành mạnh hóa tài chính và tích cực tăng vốn điều lệ. Đảm bảo duy trì đầy đủ và cải thiện khả năng chi trả, kiên quyết xử lý triệt để tồn tại và yếu kém. Xây dựng Hiệp hội QTDND thực sự là tổ chức đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho Ngân hàng HTX và hệ thống QTDND.
Bên cạnh đó NHNN sẽ tập trung xây dựng cơ chế chính sách và hành lang pháp lý đồng bộ, phù hợp để hỗ trợ, khuyến khích các TCTD là HTX phát triển, hoạt động an toàn, bền vững. Trong đó chú trọng xây dựng các quy chế an toàn về vốn, trích lập và sử dụng dự phòng rủi ro, quy chế cho vay phù hợp để bảo đảm an toàn vốn.
Thống đốc cũng đề nghị các bộ, ngành, địa phương hỗ trợ, tạo điều kiện hơn nữa để khuyến khích phát triển các QTDND. NHNN giao cho giám đốc NHNN chi nhánh tham mưu cho lãnh đạo các địa phương thực hiện chủ trương mới này.
Thách thức mới đang đặt ra cho Ngân hàng HTX và hệ thống QTDND phải nỗ lực, chủ động nhiều hơn nữa để nắm bắt thời cơ, vượt qua khó khăn, thách thức, phục vụ tốt hơn cho sự nghiệp phát triển nông nghiệp, nông thôn. Đóng góp thiết thực, hiệu quả vào quá trình phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.
“Với kết quả đạt được trong gần 20 năm qua, chúng tôi đề nghị hệ thống TCTD là HTX tiếp tục đi đầu thực thi và hưởng ứng tích cực chủ trương chính sách về tiền tệ, tín dụng và hoạt động ngân hàng. Tiếp tục phát triển an toàn, tương trợ cộng đồng, đóng góp tích cực vào công cuộc xóa đói, giảm nghèo, hoạt động theo hướng an toàn, hiệu quả, bền vững”, Thống đốc nhấn mạnh.
Ngọc Khương