Kinh tế đã vượt qua thời kỳ khó khăn nhất

Kinh tế vĩ mô chuyển biến tích cực

“Chốt” lại 2 ngày rưỡi trả lời chất vấn trước Quốc hội của các thành viên Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã đăng đàn trình bày “Báo cáo giải trình và trả lời chất vấn”, làm rõ một số vấn đề lớn về điều hành kinh tế - xã hội năm 2012 và trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội.

Phó thủ tướng cho biết, những tháng gần đây nền kinh tế tiếp tục có chuyển biến tích cực. Tăng trưởng GDP quý II ước đạt 4,5%, cao hơn quý I (4%). Tính chung tốc độ tăng trưởng 6 tháng đầu năm ước đạt 4,31%; giá trị sản xuất nông nghiệp tăng 3,6%, chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 4,4%; tổng mức bán lẻ hàng hóa, dịch vụ tăng 20,3%; lạm phát đã được kiềm chế, mức tăng giá tiêu dùng 6 tháng đầu năm ước khoảng 3%, thấp nhất trong 3 năm qua... Ước 6 tháng, xuất khẩu tăng 20,8% so với cùng kỳ, nhập siêu chỉ bằng 2,9% tổng kim ngạch xuất khẩu, thấp hơn nhiều so với cùng kỳ những năm gần đây; cán cân thanh toán có bước được cải thiện, dự trữ ngoại hối tăng.

“Nền kinh tế nước ta từng bước vượt qua giai đoạn rất khó khăn, mặc dù trước mắt còn nhiều trở ngại, thách thức. Chính phủ chủ trương quyết tâm thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát mà Đảng, Quốc hội đã đề ra, đồng thời đẩy mạnh phát triển sản xuất kinh doanh, phấn đấu mức tăng trưởng GDP năm 2012 đạt khoảng 6%, lạm phát 7 - 8%”, Phó thủ tướng nhấn mạnh.

Ước 6 tháng, xuất khẩu tăng 20,8% so với cùng kỳ, góp phần đưa GDP quý II tăng 4,5%. Ảnh: TTX

Để thiết thực hỗ trợ doanh nghiệp và thúc đẩy phát triển kinh tế, Chính phủ đang tiếp tục thực hiện các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư công; đẩy nhanh việc giải ngân gắn với quản lý chặt chẽ các nguồn vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước, vốn trái phiếu Chính phủ, vốn chương trình mục tiêu quốc gia, vốn ODA. Tăng cường kiểm soát đối với tín dụng của hệ thống ngân hàng và thực hiện các biện pháp đồng bộ để hạ mặt bằng lãi suất phù hợp với nhịp giảm của lạm phát và biến động thị trường; đẩy nhanh tiến độ cơ cấu lại hệ thống NHTM; thực hiện các giải pháp xử lý nhanh nợ xấu trong hệ thống ngân hàng và nợ xấu của các doanh nghiệp... Nâng cao mức tăng dư nợ tín dụng, phấn đấu tăng bình quân khoảng 2%/tháng trong 6 tháng cuối năm để dư nợ tín dụng cả năm 2012 đạt khoảng 12 - 13%. “Như vậy, theo kế hoạch vốn nhà nước đưa vào nền kinh tế từ nay đến cuối năm bình quân mỗi tháng khoảng 21 nghìn tỷ đồng, cùng với tăng dư nợ tín dụng từ các NHTM sẽ góp phần tăng sức mua của nền kinh tế, giải quyết hàng tồn kho của các doanh nghiệp và thiết thực hỗ trợ doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh; thúc đẩy tăng trưởng của nền kinh tế”, Phó thủ tướng cho biết.

Tăng trưởng không quên lạm phát

Tuy nhiên, nhiều đại biểu tỏ ra băn khoăn liệu nguy cơ lạm phát có tăng trở lại khi mỗi tháng sẽ có 21.000 tỷ đồng ngân sách được đưa vào nền kinh tế chưa kể nguồn tín dụng, gói hỗ trợ thuế trị giá 29.000 tỷ đồng. Giải tỏa băn khoăn này, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giải thích, gói hỗ trợ 29.000 tỷ đồng và hạ lãi suất công bố vừa qua là nằm trong chương trình kế hoạch chứ không phải bất ngờ. Gói 29.000 tỷ đồng này là gói hỗ trợ chứ không phải gói kích thích. Tuy nhiên cũng phải kết hợp chặt chẽ các chính sách, đặc biệt chính sách tài khóa và tiền tệ ổn định hơn để lạm phát không quay trở lại. Như chúng tôi đã báo cáo Quốc hội, chúng ta đặt mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô là mục tiêu quan trọng để đất nước chúng ta phát triển ổn định tốt đẹp trong thời gian tới. Đó là nhất quán sự lãnh đạo của Chính phủ chứ không phải coi trọng tăng trưởng mà bỏ qua chỉ tiêu lạm phát.

Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng lưu ý, gói hỗ trợ này nếu được Quốc hội thông qua, không phải DN nào cũng được hưởng như nhau mà chỉ DN có thị trường tốt, có quản trị tốt, có phương hướng sản xuất tốt nhưng gặp khó khăn về vốn mới được giải quyết, chứ không phải hỗ trợ một cách cào bằng, dàn trải thiếu hiệu quả.

Nợ xấu – “tội” không chỉ tại tập đoàn

Liên quan đến Đề án tổng thể tái cơ cấu kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng nâng cao hiệu quả năng suất và năng lực cạnh tranh của Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp này, Đại biểu Trần Thị Quốc Khánh (TP. Hà Nội) cho rằng, còn nhiều nội dung không rõ ràng, chưa có cơ sở pháp lý để thực hiện và triển khai.

Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, tái cơ cấu thực chất là việc sắp xếp nguồn lực để nâng cao năng suất lao động và hòa nhập quốc tế. Chính phủ cũng như các bộ, ngành đã rất cố gắng trong việc xây dựng Đề án này và trình ra Quốc hội để Quốc hội góp ý kiến. Chính phủ xin tiếp thu mọi ý kiến đóng góp để việc triển khai Đề án được hiệu quả hơn sau khi Quốc hội có Nghị quyết thông qua về vấn đề này, làm sao để tái cơ cấu nền kinh tế, trọng tâm là tái cơ cấu đầu tư công, DN và hệ thống NHTM thời gian tới tốt hơn nữa.

Đặt ra vấn đề khá “nóng” hiện nay là quản lý tập đoàn, tổng công ty nhà nước, đại biểu Trần Du Lịch (TP. Hồ Chí Minh) cho rằng, muốn tăng tính công khai, minh bạch thì Thủ tướng nên buộc một số tập đoàn, tổng công ty công bố thông tin giống như các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán. Trong khi đó, Đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm (TP. Hồ Chí Minh) chất vấn, Chính phủ cần làm rõ trách nhiệm của các bộ, ngành về quản lý tập đoàn, tổng công ty Nhà nước công khai. Theo Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chính phủ hiện đang nợ 7 văn bản nghị định này và chậm nhất trong quý III sẽ ban hành đầy đủ hệ thống văn bản này để quản lý tập đoàn, tổng công ty nhà nước và làm rõ trách nhiệm của các bộ, ngành hơn; đồng thời sẽ công khai, minh bạch công khai, minh bạch hoạt động của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước. Phó thủ tướng khẳng định, Chính phủ yêu cầu là tất cả các tập đoàn, tổng công ty nhà nước phải công khai, minh bạch trong thời gian tới.

Về vấn đề nợ xấu ngân hàng, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, nợ xấu tại các ngân hàng liên quan đến tất cả các DN: DN tư nhân, DNNN, hợp tác xã, nông dân chứ không phải chỉ DNNN. Nhưng vấn đề nợ xấu hiện nay có một phần của tập đoàn, tổng công ty nhà nước, đặc biệt là một số tập đoàn làm ăn thua lỗ, thất thoát trong thời gian qua.

Tín dụng tam nông vẫn tăng

Vấn đề đầu tư cho nông nghiệp nông thôn cũng đã được đại biểu Trần Đình Long (Đăk Nông) đặt ra với Chính phủ trong thời gian tới. Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, sau khi thực hiện Nghị quyết 7 của Trung ương về nông nghiệp, nông dân, nông thôn thì tổng mức đầu tư của chúng ta vào nông nghiệp, nông thôn đã tăng 1,95 lần. Trong tình hình tín dụng âm như vừa qua, nhưng đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn vẫn dương. Theo tinh thần Nghị quyết 7 Trung ương thì cần phải đẩy mạnh hơn nữa, khắc phục những tồn tại. Điều đó sẽ góp phần giãn khoảng cách sử dụng có hiệu quả nguồn lực của Nhà nước, của nhân dân cho khu vực này. Hiện nay đặc biệt là một số công trình bức xúc ở nông nghiệp, nông thôn như thay thế một số công trình thủy lợi làm thay đổi phương thức sản xuất ở nông thôn, nâng cao năng suất lao động ở nông thôn, chuyển dịch cơ cấu ở nông thôn.

Phó Thủ tướng cho biết, trong suất vay cho người nghèo, đặc biệt cho vùng dân tộc tối thiểu là 30 triệu đồng/hộ, song chúng ta mới cho vay được 15 triệu đồng. Tất cả những khiếm khuyết đó cần phát hiện để xử lý, giải quyết để tạo điều kiện cho đồng bào dân tộc có điều kiện phát triển, đặc biệt là có chính sách rừng và đất rừng làm sao để người dân tộc thiểu số trên rừng được hưởng quyền lợi tối thiểu, không ở trên rừng, đất rừng mà đói nghèo nhiều năm.

Chí Kiên