Kinh tế Mỹ bỏ lỡ mục tiêu 3% của ông Trump
Báo cáo của Bộ Thương mại Mỹ cho biết, kinh tế Mỹ tăng trưởng với tốc độ hàng năm là 2,6% trong quý IV/2018, thấp hơn nhiều mức tăng 3,4% của quý trước đó. Nguyên nhân do chi tiêu tiêu dùng, vốn chiếm hơn hai phần ba hoạt động kinh tế của Mỹ, cũng chỉ tăng với tốc độ hàng năm là 2,8% trong quý IV, thấp hơn mức tăng trưởng mạnh 3,5% trong quý III.
Ảnh minh họa |
Đáng chú ý thâm hụt thương mại tiếp tục nới rộng do sự kết hợp của nhiều yếu tố: chiến tranh thương mại với Trung Quốc, đồng đô la mạnh và nhu cầu toàn cầu suy yếu. Căng thẳng thương mại cũng khiến các doanh nghiệp tăng tích trữ hàng nhập khẩu. Thâm hụt thương mại đã lấy đi 0,22 điểm phần trăm của tăng trưởng GDP quý IV sau khi cắt giảm 2 điểm phần trăm trong quý trước đó.
Tính trong năm 2018, nền kinh tế lớn nhất thế giới tăng trưởng 2,9%. Mặc dù đó là mức tăng trưởng mạnh nhất kể từ năm 2015 và cao hơn nhiều so với mức tăng 2,2% của năm 2017, song vẫn chưa đạt mục tiêu 3% mà ông Trump kỳ vọng.
Tổng thống Trump đã nhiều lần quảng bá nền kinh tế là một trong những thành tựu lớn nhất trong nhiệm kỳ của ông và tuyên bố vào tháng 7 năm ngoái rằng chính quyền của ông đã “hoàn thành một bước ngoặt kinh tế mang tính lịch sử”. Trước đó trong chiến dịch tranh cử của mình, ông Trump cũng khoe rằng có thể đẩy tăng trưởng kinh tế hàng năm lên 4%, một mục tiêu mà các nhà phân tích luôn nói là không thể thực hiện được.
“Chúng ta đang quay trở lại với tốc độ tăng trưởng bền vững mà chúng ta đã trải qua trong suốt những năm dưới thời ông Obama”, Joel Naroff - Nhà kinh tế trưởng của Naroff Economic Advisors ở Holland, Pennsylvania cho biết. “Với việc các tác động cắt giảm thuế phần lớn đã được thực hiện, thật khó để thấy làm thế nào tăng trưởng có thể tăng tốc mạnh”.
Theo các chuyên gia kinh tế, các kích thích tài khóa đã đạt đỉnh trong quý IV/2018. Dữ liệu kinh tế tháng 12 như doanh số bán lẻ, xuất khẩu, xây nhà và chi tiêu kinh doanh cho thiết bị đều suy yếu mạnh. Chưa hết, hầu hết các thước đo sản xuất tiếp tục giảm nhẹ trong tháng 1 và tháng 2 và nhu cầu xe cơ giới đã giảm bớt.
Thị trường lao động cũng có dấu hiệu hạ nhiệt. Báo cáo của Bộ Lao động Mỹ được công bố hôm 28/2 cho thấy số người Mỹ nhận trợ cấp thất nghiệp tăng lên mức cao nhất 10 tháng trong tuần kết thúc vào ngày 16/2.
Chưa hết, theo các chuyên gia kinh tế, việc Chính phủ Mỹ phải đóng cửa một phần trong 35 ngày - thời gian đóng cửa lâu nhất trong lịch sử - sẽ làm tổn hại đến tăng trưởng trong quý đầu tiên. Bộ Thương mại Mỹ cũng thừa nhận, báo cáo GDP quý IV đã bị trì hoãn do chính phủ đóng cửa một phần trong 35 ngày kết thúc vào ngày 25/1, điều này ảnh hưởng đến việc thu thập và xử lý dữ liệu kinh tế. Cơ quan này cho biết họ không thể định lượng được toàn bộ ảnh hưởng của việc ngừng hoạt động đối với tăng trưởng GDP quý IV.
“Quý I không thể có kết quả tốt”, Paul Ashworth - Nhà kinh tế trưởng của Capital Economics ở Toronto cho biết. “Khi mà tác động kích thích yếu dần, trong khi tác động của việc thắt chặt tiền tệ trong quá khứ tiếp tục diễn ra, chúng tôi kỳ vọng tăng trưởng GDP (của Mỹ) sẽ chậm lại 2,2% trong năm nay”.
Tăng trưởng chậm lại cùng với nhu cầu toàn cầu suy yếu và sự không chắc chắn về việc Anh rời khỏi Liên minh châu Âu, ủng hộ lập trường “kiên nhẫn” của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đối với việc tăng lãi suất trong năm nay. Chủ tịch Fed Jerome Powell đã tái khẳng định quan điểm này của Fed trong phát biểu điều trần trước các nhà lập pháp hôm 26-27/2.