Kỳ vọng cải thiện năng suất
Không tăng năng suất lao động sẽ đánh mất lợi thế sân nhà? | |
Năng suất – chìa khóa phục hồi tăng trưởng | |
Cơ hội cải thiện năng suất đang vuột mất |
Hôm thứ Ba tuần này, Thaco Trường Hải đã ký một văn bản quan trọng với tập đoàn LS Mtron - DN sản xuất máy nông nghiệp hàng đầu của Hàn Quốc. Cam kết chuyển giao công nghệ hướng tới tỷ lệ nội địa hóa đến 50%, thương hiệu vẫn là Thaco, văn bản trên cho thấy một sự điều chuyển của DN lâu nay vẫn gắn tên tuổi với lĩnh vực sản xuất và kinh doanh ô tô, ở vị trí hàng đầu tại Việt Nam. Vậy nên, chắc chắn với thay đổi này Thaco phải kỳ vọng gì đó lớn hơn trong dài hạn.
Nhảy vào lĩnh vực nông nghiệp không phải là động thái mới của các DN “ông lớn”, trước đó đã có nhiều tập đoàn tư nhân bước vào lĩnh vực này. Nhưng gắn với “cuộc cách mạng” về công nghệ và thiết bị, có lẽ tham vọng của Thaco không gì khác là tạo ra giá trị gia tăng cao hơn hẳn so với hiện nay của sản xuất nông nghiệp, để có cơ hội cạnh tranh cho DN mình nhưng đồng thời cũng nâng cao vị thế cho nông nghiệp Việt Nam.
Ảnh minh họa |
Trên thực tế, năng suất thấp là vấn đề của cả nền kinh tế. Theo dữ liệu tính toán đến năm 2015 của Tổng cục Thống kê, năng suất lao động của Việt Nam chỉ bằng 4,4% của Singapore, 17,4% của Malaysia, 35,2% của Thái Lan; 48,5% của Philippines và 48,8% của Indonesia.Đó là mới so sánh với một số nước trong khu vực, nếu so với các nước phát triển thì tỷ lệ trên sẽ còn khác nữa, theo chiều hướng “kém cỏi” hơn cho nền sản xuất trong nước.
Đóng góp vào “thành tích” đáng thất vọng kể trên, nông nghiệp chính là lĩnh vực kéo lùi năng suất của cả nước. Một so sánh mang tính tương đối, nhưng vẫn có thể thấy được điều này, GDP theo giá thực tế của nông nghiệp trong năm 2016 chỉ chiếm 16,32% tổng GDP cả nước, nhưng khu vực nông thôn chiếm tới trên 65% dân số. Và thật đáng ngạc nhiên, khi mà Việt Nam dư thừa sản lượng từ hạt gạo cho đến con tôm, từ cà phê và cao su cho đến lợn sữa… để xuất khẩu ra toàn thế giới, thì năng suất ngành nông nghiệp vẫn vào loại “thấp nhất toàn cầu”.
Các chuyên gia trồng trọt, thủy sản, chăn nuôi cũng đã phân tích, xét về dư địa tăng diện tích một sản phẩm nông nghiệp là rất khó khăn, trong khi khả năng tăng sản lượng của nhiều hàng hóa nhóm này cũng tới giới hạn. Cho nên, cải thiện năng suất ở khu vực này chắc chắn sẽ vực dậy năng suất chung của Việt Nam, và ở đây vấn đề là về tăng giá trị sản phẩm.
Nhìn từ các khía cạnh trên, rõ ràng cơ giới hóa nông nghiệp, như cái cách mà Thaco nhắm đến, có dư địa để phát triển tại Việt Nam. Giảm được nhân công thông qua sử dụng máy móc có thể khiến một lượng lao động nông thôn chuyển sang các lĩnh vực sản xuất khác. Đó là chuyển dịch phù hợp với xu hướng tái cơ cấu nền kinh tế, cũng đồng hành với xu thế đô thị hóa hiện nay. Sự chuyển dịch lao động sang các ngành có giá trị gia tăng cao hơn như vậy có thể coi là một “đòn bẩy” khá mạnh mẽ cho tăng năng suất nền kinh tế.
Một khía cạnh khác, khi đưa khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp sẽ tạo ra giá trị gia tăng cao hơn cho sản phẩm. Điều này vừa giúp tăng năng suất, đồng thời làm tăng chất lượng và cải thiện năng lực cạnh tranh của nông sản. Mặt khác, khi chất lượng sản phẩm được cải thiện, nền nông nghiệp Việt Nam có thể thoát khỏi vòng xoáy ngày càng bóp nghẹt sản xuất hiện nay, đó là cuộc đua đưa giá xuống đáy. Rất hy vọng nữa là khi tạo ra những sản phẩm với giá trị gia tăng cao và năng suất cải thiện thì an toàn thực phẩm cũng sẽ được chú ý hơn…
Cải thiện chất lượng nông sản, xóa bỏ được “cuộc đua xuống đáy” về giá, việc đưa khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp có thể giúp cải thiện năng suất toàn bộ nền kinh tế. Nên những DN tư nhân tiên phong đầu tư vào ngành này, trong đó có Thaco, đang là nhân tố cần thiết để xây dựng lại thương hiệu nông sản Việt, cũng như để những sản phẩm xuất khẩu hàng đầu của nông nghiệp Việt Nam tạo dựng chỗ đứng xứng đáng trên thị trường thế giới.