Lãi vay ngân hàng ngoại thấp, do đâu?

Giá vốn bình quân thấp hơn 3%

Không phải bây giờ các ngân hàng nước ngoài mới huy động tiền đồng dưới trần, mà họ luôn đứng ngoài các cuộc đua lãi suất trong suốt thời gian qua. Một lãnh đạo NHNN đánh giá, mô hình quản trị của các ngân hàng nước ngoài hơn hẳn ngân hàng nội.

Bên cạnh đó, nguồn vốn đầu vào cả tiền đồng và ngoại tệ của ngân hàng ngoại ổn định nhờ khối khách hàng doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI). Bởi các ngân hàng ngoại phần lớn đầu tư vốn và thực hiện các dịch vụ thanh toán cho doanh nghiệp FDI nên nguồn thu ngoại tệ dồi dào.

Với nguồn ngoại tệ này, các ngân hàng ngoại có thể bán đứt cho doanh nghiệp trong nước hoặc chuyển đổi ngoại tệ lấy VND của ngân hàng nội. Nhiều thời điểm các ngân hàng ngoại sẵn sàng cho các ngân hàng nội vay ngoại tệ để giải “cơn khát” ngoại của các doanh nghiệp.

Không dễ đáp ứng điều kiện vay lãi suât thấp ở ngân hàng ngoại (Ảnh: VnExpress)

Theo ông Nguyễn Văn Dũng - Phó giám đốc NHNN TP. Hồ Chí Minh, do mới thâm nhập thị trường nội địa nên mạng lưới chưa nhiều, trong khi đa phần người dân vẫn chưa quen giao dịch với ngân hàng ngoại. Vì vậy trong cơ cấu tiền gửi của ngân hàng ngoại chủ yếu là khách hàng tổ chức với lãi suất khá thấp.

Một lãnh đạo của ngân hàng ANZ cho biết, phần lớn các khoản tiền gửi trong ngân hàng này hiện có mức lãi suất thực trả không quá 11%/năm, một phần nhỏ lãi suất phải trả đến 13%/năm là các khoản tiền gửi cá nhân của khách hàng thân thuộc.

Lãnh đạo một ngân hàng ngoại khác cho biết, bình quân vốn đầu vào của họ hiện nay có mức lãi suất khoảng từ 8-9%/năm.

Trong khi đó, theo lãnh đạo một số NHTMCP tại TP. Hồ Chí Minh, bình quân nguồn vốn tiền đồng của họ hiện có mức lãi suất khoảng 11-12%/năm. Ngân hàng nào có khối khách hàng doanh nghiệp càng lớn, tỷ trọng nguồn vốn giá rẻ càng cao do phần lớn nguồn tiền gửi của các tổ chức kinh tế là không kỳ hạn.

Như vậy có thể thấy, lãi suất bình quân đầu vào của ngân hàng nội đã cao hơn ngân hàng ngoại khoảng 3%/năm. Gần đây sau khi Thống đốc NHNN thông báo sẽ cắt giảm 1% lãi suất, trong khi các ngân hàng nội chạy đua liên hệ với khách hàng đang gửi tiền đến ngân hàng gia hạn thêm 3 tháng với lãi suất 14%/năm.Thì các ngân hàng ngoại tỏa ra khá ung dung, nhờ có lợi thế về nguồn vốn rẻ từ trước đó.

Không dễ vay vốn ngân hàng ngoại!

Giá vốn bình quân thấp hơn trong khi khách hàng của ngân hàng nước ngoài hầu như bị ràng buộc sử dụng khép kín từ tiền vay, tiền gửi thanh toán, bán ngoại tệ, tư vấn xuất nhập khẩu… từ đó chi phí lãi vay giảm đáng kể.

Theo ông Nguyễn Văn Dũng, không dừng lại ở việc cho vay lãi suất thấp, các ngân hàng ngoại còn tư vấn miễn phí các dịch vụ tiền vay thanh toán nên ngân hàng nội đang bị mất lợi thế ở khách hàng tổ chức. Đồng thời họ gia tăng tiếp cận lấn sân nhóm khách hàng cá nhân trong các dịch vụ cho vay tiêu dùng với những hình thức dịch vụ đa dạng và tiện ích hấp dẫn giới trẻ đô thị.

Lệch pha rõ rệt nhất trong lãi suất giữa ngân hàng ngoại với ngân hàng nội là đối với các khoản vay tiêu dùng. Mặc dù mức lãi suất 15,9%/năm chỉ được áp dụng 3 tháng đầu, từ tháng thứ 4 sẽ áp dụng lãi suất 18,9%/năm và cuối cùng là lãi suất thả nổi ngang ngửa với lãi suất ngân hàng nội hiện vào khoảng 19- 22%/năm song chừng đó cũng đã đủ tạo sự hấp dẫn đối với khách hàng.

Tuy nhiên, lãi vay thấp ở ngân hàng ngoại không phải ai cũng có thể tiếp cận. Phần lớn các chi nhánh ngân hàng nước ngoại tại Việt Nam âm thầm thẩm định và tiếp cận người tiêu dùng có thu nhập cao lao động trong những doanh nghiệp ngoại để cho vay.

Ngoài ra, tín dụng tiêu dùng theo hình thức tín chấp thông qua các hình thức cho vay mua hàng hóa dịch vụ khấu trừ qua thẻ tín dụng đang là loại hình ngân hàng ngoại tấn công vào thị trường nội địa.

Theo một chuyên gia tài chính, hình thức cho vay tín chấp hoặc thế chấp bằng thu nhập hình thành từ tương lai (tiền lương, thu nhập theo tháng…) sẽ ngày càng hấp dẫn người dân.

Hình thức cho vay qua thẻ hoặc cho vay gián tiếp qua một kênh bán hàng hóa dịch vụ khác phần lớn người dân không để ý đến lãi suất mà quan tâm đến một gói thực trả. Rất nhiều người tiêu dùng té ngửa với lãi suất ngân hàng ngoại ở những hình thức mua hàng trả chậm, tiêu dùng qua thẻ tín dụng với lãi suất "bằng không" thời gian qua.

Có thể thấy các ngân hàng ngoại gần đây đang cạnh tranh quyết liệt với hệ thống ngân hàng nội bằng lãi suất ở khu vực cho vay tiêu dùng. Tuy vậy, ông Nguyễn Văn Dũng cho biết, xu hướng thế giới ngân hàng phát triển dịch vụ, các ngân hàng nội cần xác định lại đúng mức đầu tư vào dịch vụ ngân hàng sẽ là một hướng đi tất yếu trong tương lai. Trong đó, đặc biệt quan tâm đến các sản phẩm cho cá nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa để cung cấp dịch vụ tiết kiệm, mở tài khoản giao dịch, cho vay cầm cố, cho vay tiêu dùng cá nhân, dịch vụ thẻ ghi nợ, thẻ tín dụng. Tiết kiệm và đầu tư từ giá trị thu nhập quốc dân tăng lên sẽ là cơ hội để các ngân hàng nội hình thành tạo thêm dịch vụ ngân hàng có giá trị tăng thêm cho người tiêu dùng.

Phạm Hà Nguyên