Làm thế nào để tạo mối liên kết thực sự cho miền Trung?
Tham dự diễn đàn có hơn 700 đại biểu là đại diện các bộ, ngành, chuyên gia trong các lĩnh vực kinh tế, xã hội và doanh nghiệp (DN). Trong đó, có 600 đại biểu đến từ các DN trong vào ngoài nước. Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ tham dự và chủ trì Diễn đàn.
Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ phát biểu chủ trì Diễn đàn |
Còn cạnh tranh không lành mạnh
Phát biểu chỉ đạo tại diễn đàn, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng, phát triển kinh tế vùng và tăng cường liên kết vùng có vai trò hết sức quan trọng trong phát triển kinh tế đất nước. Trong đó, vùng kinh tế miền Trung là một trong những mắt xích quan trọng trong phát triển kinh tế, nếu khu vực này tận dụng được kết nối các trục Bắc - Nam; trục Đông - Tây thì đây là tiềm năng và lợi thế của khu vực. Nếu nhìn tiềm năng kinh tế biển, miền Trung có 9 địa bàn mạnh nhất về kinh tế biển, đóng vai trò mặt tiền của cả nước về kinh tế biển.
Theo Phó Thủ tướng, tại diễn đàn này, các đại biểu, chuyên gia, lãnh đạo các địa phương và Ban điều phối Vùng duyên hải miền Trung cần tập trung thảo luận về các nội dụng chính như: Giải pháp tháo gỡ rào cản về thể chế, cơ chế, chính sách, tạo đột phá phát triển kinh tế vùng duyên hải miền Trung; các giải pháp tạo sự phát triển hài hòa về lợi ích giữa các nền kinh tế địa phương và liên kết phát triển vùng duyên hải miền Trung mang tính bền vững; cùng với đó là chú trọng phát triển kinh tế tư nhân, đây là động lực phát triển kinh tế vùng duyên hải miền Trung bền vững.
Trước những yêu cầu đặt ra của Phó Thủ tướng về tìm giải pháp phát triển hài hòa lợi ích đối với các địa phương trong vùng, TS. Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, hội nhập được coi là năng lực phát triển tự thân và phát triển nhu cầu tự nhiên của vùng. Song để vùng duyên hải miền Trung phát triển thực sự thì năng lực đó cần có thêm hàng loạt điều kiện và năng lực khác, đủ để chuyển hóa thành thực lực phát triển.
Khi nói đến câu chuyện liên kết, TS.Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam ví von, vùng duyên hải miền Trung cái gì cũng mạnh, trong đó có cái “mạnh ai nấy làm”. Chính vì tư tưởng này, nên đã có trường hợp cạnh tranh không lành mạnh giữa các địa phương trong vùng đối với câu chuyên thu hút đầu tư. Vì thế, trong xây dựng chiến lược phát triển kinh tế vùng, phải xây dựng cho được cấu trúc, thể chế, cơ chế hoạt động phát triển vùng, làm sao tạo ra được mối quan hệ phát triển mới bởi trong 6 năm qua, (từ khi hình thành ý tưởng liên kết vùng kinh tế duyên hải miền Trung), sự kỳ vọng vào hoạt động liên kết phát triển kinh tế vùng, phát huy những tiềm năng thế mạnh của khu vực là rất lớn. Tuy nhiên, kết quả đạt được chưa như mong muốn. Hiện, thu nhập bình quân đầu người của Vùng thấp hơn thu nhập bình quân chung của cả nước. Trình độ cơ bản của cấu trúc kinh tế Vùng chưa tương xứng với lợi thế vốn có…
Rà soát để tránh trùng lắp trong liên kết vùng
Ông Nguyễn Văn Cao, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên – Huế cho rằng, nguyên nhân hạn chế đối với liên kết vùng là do tiềm năng, thế mạnh của các địa phương trong vùng tương đối tương đồng như phát triển du lịch, kinh tế biển, sân bay, khu kinh tế, khu công nghiệp… Các địa phương trong vùng đều có xu hướng phát triển dựa trên tiềm năng, thế mạnh hiện có. Vậy nên, cơ cấu ngành, sản phẩm của các địa phương trong vùng khá trùng lắp, thiếu các ngành công nghiệp, dịch vụ hỗ trợ...
Theo chuyên gia Trần Du Lịch, đại diện Ban điều phối Vùng Duyên hải miền Trung, mục tiêu của Diễn đàn lần này nhằm đưa ra những giải pháp có tính thực tiễn cao, góp phần thúc đẩy, tạo đột phá phát triển kinh tế vùng Duyên hải miền Trung thông qua việc phân tích tính phù hợp, hiệu quả và tác động của các chính sách hiện hành đối với khu vực.
Phát biểu kết luận tại Diễn đàn, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng, nói “các tỉnh miền Trung mạnh nhưng mạnh ai người nấy làm là thực tế", do đó phải thôi thúc chúng ta hành động để thay đổi, làm thế nào để 2 năm, 5 năm sau câu nói ấy chỉ còn trong quá khứ, chỉ còn trong hoài niệm.
Trước những nội dung đặt ra tại Diễn đàn kinh tế miền Trung lần thứ 2-2017 như xem xét khả năng thành lập một chính quyền cấp vùng để làm chức năng điều phối, về vần đề này, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nêu rõ, ngày 25/6/2015, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 941 về tổ chức điều phối vùng kinh tế trọng điểm đã có nêu về Hội đồng vùng. Do đó, Ban điều phối vùng nghiên cứu vận dụng Quyết định này để vận hành Hội đồng vùng chứ không vận hành Hội đồng vùng theo cơ chế hoạt động của một tổ chức Hội.
Tại diễn đàn lần này, Phó Thủ tướng Chính phủ cũng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư rà soát lại việc thực hiện Quyết định số 941 để sơ kết, trình Thủ tướng và Chính phủ có quyết định mới phù hợp hơn về điều phối các tỉnh trong vùng; chủ trì, phối hợp với các cơ quan, Ban điều phối vùng của miền Trung và các vùng khác rà soát quy hoạch phát triển, quy mô, phân khu chức năng của các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế và chức năng của các ban quản lý này để báo cáo Thủ tướng Chính phủ, tránh tình trạng quy hoạch treo và trao quyền mạnh hơn cho các ban quản lý này.
Để làm tốt công tác quy hoạch vùng, liên kết, phát triển kinh tế vùng hiệu quả, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ kết hợp với Ban điều phối vùng rà soát, xem xét các nội dung kiến nghị được nêu ra tại diễn đàn. Đồng thời, Ban điều phối vùng phải có báo cáo tổng hợp các kiến nghị đề xuất với Thủ tướng và Chính phủ, giao Văn phòng Chính phủ có thông báo ý kiến của Thủ tướng về các vấn đề này. Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh, phải có kết luận cụ thể, chứ họp xong rồi tất cả lại về thì không có ý nghĩa gì, không giải quyết được vấn đề gì.