Làng gốm Thanh Hà
Trước mặt làng, con sông Thu Bồn đã ra gần biển nên hiền hòa, trông như dải lụa lúc nào cũng vẫy chào thân thiện. Bến sông thoáng rộng, thuận tiện cho thuyền vào, thuyền ra xuất nhập hàng hóa. Nghề gốm xứ Bắc bén duyên cùng kỹ thuật đất Quảng để rồi hình thành một làng nghề với các sản phẩm phong phú, sắc sảo.
Ảnh minh họa |
Các sản phẩm của làng là gốm thô, không men với các chủng loại như con thổi, nồi, chậu, ấm, hũ, bồng binh, cối, trả, chum vại, bình hoa, chậu kiểng, chân đèn... đẹp, nhẹ hơn hàng đất nung ở nơi khác đã trở thành những sản phẩm được ưa chuộng.
Gốm Thanh Hà mang màu gạch đỏ đặc trưng. Nhưng tùy thời gian và nhiệt độ nung của nghệ nhân mà màu sắc gốm Thanh Hà có thể từ màu hồng, hồng vàng đến đỏ, gạch nâu và xám đen nên khá hút khách. Người thợ gốm Thanh Hà còn làm ra ngói âm dương, ngói móc để lợp và gạch để lát nền cho các ngôi nhà cổ ở Hội An và quanh vùng.
Các nghệ nhân gốm Thanh Hà ngày xưa (cùng với các nghệ nhân làng mộc Kim Bồng của Hội An) từng được các vua nhà Nguyễn mời ra Huế để chế tác những sản phẩm đặc biệt phục vụ cho sinh hoạt cung đình, có người được phong hàm Bát phẩm, Cửu phẩm.
Và như thế, từ thế kỷ 16, 17, Thanh Hà đã khẳng định là một làng nghề thịnh đạt, nổi tiếng về các mặt hàng gốm, đất nung được trao đổi, bán buôn khắp nơi.
Nhưng, cùng với thời gian, nghề gốm bị mai một, nhiều nghệ nhân phải đổi nghề hoặc tha phương kiếm sống, tạm gác bỏ cái nghề cha truyền con nối bao năm. May sao, từ khi du lịch Hội An phát triển, làng nghề truyền thống được phục hồi. Các nghệ nhân tâm huyết cũng ra sức vực làng nghề sống dậy. Lò nung đỏ lửa quanh năm. Nhiều chủng loại, mẫu mã mới được sáng tạo theo nhu cầu của khách và theo đà phát triển của du lịch.
Không chỉ giữ lửa, vun lò duy trì các mặt hàng truyền thống mà nhiều nghệ nhân nơi đây còn sáng tạo ra hàng loạt mẫu mã phục vụ trang trí cung cấp cho các công trình xây dựng, các nhà hàng, khách sạn, khu nghỉ mát… Những đèn lồng gốm đỏ, gạch hoa gốm, nhiều hình mẫu, con vật, phù điêu, mặt nạ… dùng để trang trí trên tường, hàng rào… được đông đảo khách hàng mua hoặc đặt làm.
Đến tham quan làng gốm Thanh Hà, khách nước ngoài lấy vé 15.000 đồng, khách Việt 5.000 đồng để được chào đón như thượng khách. Người dân hiếu khách luôn tươi cười chào đón khách vào từng nhà, từng ngõ hẻm, từng lò nung, xưởng gốm để tham quan.
Và, điều thú vị nhất đối với các du khách này là họ được tận mắt chứng kiến những thao tác điêu luyện từ đôi bàn tay tài hoa của các nghệ nhân. Những thỏi đất sét vô hồn qua tay nhào nặn, chuốt, vuốt của các nghệ nhân bỗng chốc trở thành những sản phẩm xinh xắn, đẹp mắt, tinh xảo và như có hồn.
Không những vậy, họ còn được hướng dẫn làm một con thổi. Mọi khách, nếu thích đều có thể ngồi vào bàn chuốt cùng nhào nặn để làm ra những sản phẩm gốm đơn giản. Trước khi rời làng, mỗi du khách được tặng một vật phẩm của làng làm lưu niệm. Đó là những kỷ niệm cho chuyến đi mà ai cũng thích.