Lao động cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc
Bài 1: Tăng mức xử phạt…
Bộ Lao động và Việc làm Hàn Quốc vừa có văn bản gửi Bộ Lao động Thương Binh và Xã hội Việt Nam (LĐTB&XH) thông báo tạm ngừng tiếp nhận lao động mới của Việt Nam sang làm việc tại Hàn Quốc theo Chương trình cấp phép việc làm cho lao động nước ngoài của Hàn Quốc (gọi tắt là EPS).
Từ nay đến hết năm 2012, Hàn Quốc chỉ ưu tiên tái tuyển dụng lao động trung thành và lao động Việt Nam hết hạn hợp đồng về nước đúng hạn (ảnh minh hoạ)
Trao đổi quanh vấn đề này, ông Phan Văn Minh, Giám đốc Trung tâm Lao động ngoài nước (Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội) cho biết:
Hơn 8 năm qua, Việt Nam đã đưa sang Hàn quốc hơn 70.000 lao động và được các chủ sử dụng lao động đánh giá cao về sự cần cù, chịu khó, khả năng tiếp thu nhanh, đồng thời nhanh chóng hòa nhập với môi trường sinh hoạt và làm việc tại Hàn Quốc.
Việt Nam luôn là nước dẫn đầu trong số 15 nước tham gia chương trình này, tỷ lệ lao động Việt Nam nhập cảnh vào Hàn Quốc hàng năm chiếm khoảng 25% lao động nước ngoài đến Hàn Quốc làm việc, riêng năm 2011, trong tổng số 48.000 lao động nước ngoài đến làm việc tại Hàn Quốc theo chương trình EPS, có 12.599 lao động Việt Nam, chiếm hơn 26%.
Tuy vậy, hai năm gần đây, phát sinh vấn đề lao động Việt Nam sau khi hết hạn hợp đồng lao động không về nước mà ở lại làm việc và cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc (cuối quý I/2011, tỷ lệ lao động hết hạn hợp đồng không về nước chiếm 48%; cuối quý II năm 2012, tỉ lệ này là 54%).
Trung tâm Lao động ngoài nước đã phối hợp với Cục Quản lý lao động ngoài nước và Ban Quản lý lao động Việt Nam tại Hàn Quốc đề ra một số giải pháp ngăn ngừa tình trạng trên. Tuy nhiên, tình trạng lao động cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc sau khi hết hạn hợp đồng lao động vẫn có chiều hướng gia tăng.
Trước tình hình đó, Bộ Lao động và Việc làm Hàn Quốc đã tạm dừng việc tiếp nhận mới lao động Việt Nam sang làm việc theo chương trình EPS để hai bên cùng phối hợp tìm giải pháp ngăn ngừa một cách hiệu quả tình trạng trên. Tuy nhiên, phía Hàn Quốc vẫn tiếp tục tiếp nhận người lao động đã hoàn thành hợp đồng lao động, về nước đúng thời hạn trở lại Hàn Quốc làm việc.
Những lao động về nước đúng hợp đồng lao động, phía Trung tâm đã hỗ trợ tìm việc làm những người lao động này như thế nào?
Việc giải quyết việc làm cho những người lao động sau khi hết hạn hợp đồng lao động ở Hàn Quốc về nước là vấn đề được Bộ LĐTB&XH hết sức quan tâm. Chúng tôi đã phối hợp với các cơ quan chức năng của ta và Văn phòng Cơ quan phát triển nhân lực Hàn Quốc tại Việt Nam (Văn phòng HRD) tổ chức đào tạo nghề và bổ túc tiếng Hàn miễn phí cho gần 300 người lao động về nước đúng thời hạn, để họ có thể làm việc với tư cách phiên dịch hoặc quản lý sản xuất trong các doanh nghiệp Hàn Quốc đầu tư ở Việt Nam.
Phối hợp với Văn phòng HRD tổ chức định kỳ mỗi quý 1 lần kiểm tra tiếng Hàn trên máy tính cho những người lao động đã hoàn thành hợp đồng lao động về nước đúng thời hạn có nguyện vọng trở lại Hàn Quốc làm việc, sau khi đạt yêu cầu về tiếng Hàn, hồ sơ đăng ký dự tuyển của người lao động được giới thiệu lên mạng để chủ sử dụng lao động Hàn Quốc lựa chọn.
Từ tháng 12/2011 đến nay, đã tổ chức 4 kỳ kiểm tra tiếng Hàn cho gần 2.300 lao động tham dự kiểm tra và có gần 1.800 người đạt yêu cầu. Chúng tôi cũng đã phối hợp với các cơ quan liên quan; Văn phòng HRD và Hiệp hội doanh nghiệp Hàn Quốc đang đầu tư tại Việt Nam tổ chức hội chợ việc làm vào ngày 12/10/2012 cho 600 người lao động với sự tham gia của 62 doanh nghiệp Hàn Quốc.
Vậy giải pháp nào để hạn chế lao động cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc? thưa ông!
Nguyên nhân chính của việc người lao động Việt Nam ở lại cư trú bất hợp pháp sau khi hết hạn hợp đồng lao động là vì mục đích kinh tế, người lao động muốn kéo dài thời gian làm việc tại Hàn Quốc. Theo quy định của phía Hàn Quốc thời hạn tối đa người lao động được làm việc tại Hàn Quốc là 3 năm, nhưng Việt Nam cùng với các nước tham gia chương trình này đã đàm phán với phía Hàn Quốc để kéo dài thời hạn này lên 6 năm và 4 năm 10 tháng (từ ngày 01/7/2009).
So với các thị trường khác, đây là thời gian không hề ngắn, nhưng vì lý do kinh tế, một bộ phận lao động đã ở lại cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc sau khi hết hạn hợp đồng lao động. Tình trạng này đã gây ảnh hưởng xấu đến hình ảnh lao động Việt Nam.
Cùng với việc tăng cường các biện pháp về thông tin tuyên truyền vận động gia đình người lao động động viên, khuyên nhủ con em mình thực hiện đúng hợp đồng lao động, về nước đúng thời hạn để được tham dự kỳ kiểm tra tiếng Hàn và trở lại Hàn Quốc làm việc. Chúng ta cũng đề nghị phía Hàn Quốc tăng cường công tác thông tin tuyên truyền để các chủ sử dụng lao động không sử dụng lao động bất hợp pháp; tăng cường kiểm tra lao động bất hợp pháp, trục xuất những người lao động này về nước; xử phạt nghiêm minh các trường hợp vi phạm.
Thực hiện ý kiến kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân tại Hội nghị Hợp tác lao động Việt Nam và Hàn Quốc và chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ LĐTB&XH, Trung tâm Lao động ngoài nước và Cục Quản lý lao động ngoài nước, các cơ quan liên quan của Bộ phối hợp với Trung ương Hội cựu chiến binh Việt Nam, Trung ương Hội nông dân Việt Nam, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và các địa phương tổ chức thông tin tuyên truyền, vận động gia đình người lao động động viên con em mình đang làm việc tại Hàn Quốc về nước đúng thời hạn khi hết hạn hợp đồng lao động; trên cơ sở đó yêu cầu gia đình người lao động ký cam kết với UBND xã/phường/thị trấn động viên, khuyên nhủ con em của mình về nước đúng thời hạn. Đồng thời, phối hợp với các cơ quan chức năng nghiên cứu để đề nghị các cơ quan có thẩm quyền tăng mức xử phạt hành chính đối với những người lao động cư trú bất hợp tại Hàn Quốc.
Xin cảm ơn ông!
Hoàng Cường thực hiện
Bài 2: Sự hối hận muộn màng