Một chính sách vì dân
Ảnh minh họa |
Trong đợt tổng kết giai đoạn 2 của “Chương trình xây dựng cụm tuyến dân cư và nhà ở vùng ngập lũ ĐBSCL” vừa diễn ra tại tỉnh Hậu Giang, Bộ Xây dựng đã điểm lại kết quả sau hơn 14 năm Chính phủ triển khai chương trình.
Theo đó, từ 2001 đến nay, tổng nguồn vốn đầu tư cho các dự án xây dựng cụm tuyến dân cư và nhà ở vùng ngập lũ đã đạt khoảng trên 2.860 tỷ đồng. Trong đó, vốn ngân sách Trung ương chiếm gần một nửa (1.360 tỷ đồng). Số còn lại là nguồn vốn vay từ hai định chế tài chính: NH Chính sách Xã hội (VBSP) và NH Phát triển Việt Nam (VDB).
Theo số liệu tổng hợp từ các địa phương, trong giai đoạn 1 (từ 2001-2008), các tỉnh khu vực ĐBSCL đã đầu tư tổng nguồn vốn trên 5.700 tỷ đồng xây dựng 804 dự án cụm, tuyến dân cư và bờ bao để bảo đảm chỗ ở cho 146.000 hộ dân đang sống trong vùng thường xuyên bị ngập lụt.
Nhằm hoàn thiện đồng bộ và phát huy hiệu quả của Chương trình, tháng 8/2008 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành thêm Quyết định 1151/QĐ-TTg phê duyệt bổ sung các dự án đầu tư giai đoạn 2. Tính đến nay, các địa phương đã triển khai thực hiện được 178 dự án (bao gồm: xây dựng mới 129 cụm, tuyến dân cư, xây mới 50 bờ bao và công trình cấp nước sinh hoạt). Với các dự án trên đã có thêm khoảng 56.000 hộ dân khác thuộc 7 tỉnh, thành phố khu vực miền Tây Nam bộ được đảm bảo chỗ ở an toàn, chỉ còn một số dự án đang thực hiện dang dở dự kiến sẽ hoàn thành vào cuối năm 2015.
Như vậy, sau hơn 14 năm thực hiện “Chương trình xây dựng cụm tuyến dân cư và nhà ở vùng ngập lũ ĐBSCL” đến thời điểm hiện nay, mặc dù ở một số địa phương việc triển khai các dự án vẫn còn chậm hơn so với kế hoạch nhưng nhìn chung, Chương trình đã mang lại hiệu quả rõ rệt.
Qua các trận lũ lớn, đặc biệt trong năm 2011 xuất hiện trận lũ rất lớn hầu hết các cụm, tuyến dân cư và bờ bao khu dân cư thuộc Chương trình giai đoạn 1 và giai đoạn 2 vẫn đảm bảo an toàn. Thiệt hại về người và tài sản trong trận lũ năm 2011 chưa đến 15% so với năm 2000, Nhà nước và các địa phương không phải tốn thời gian và kinh phí để thực hiện di dời và hỗ trợ cho người dân vùng lũ. Chương trình đã đảm bảo cho hơn 200.000 hộ dân, tương đương khoảng hơn 1 triệu người có điều kiện sinh sống an toàn, ổn định, đặc biệt là các hộ gia đình nghèo đã xây dựng được nhà ở khang trang, an tâm lao động sản xuất và từng bước thoát nghèo bền vững.
Cũng trong đợt tổng kết vừa qua, đại diện Bộ Xây dựng cho biết, mặc dù theo kế hoạch, Chương trình đã kết thúc vào cuối tháng 12/2014. Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn khoảng hơn 8.400 hộ dân thuộc diện của Chương trình chưa được đầu tư xây dựng nhà ở, tương đương với tổng số vốn cần vay là 168,2 tỷ đồng. Bộ Xây dựng và các địa phương đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ tạo điều kiện cho số hộ dân trên được tiếp tục vay vốn theo quy định để xây dựng nhà ở khi vào ở trong cụm, tuyến dân cư đến hết năm 2015.
Hiện nay, vốn vay mua nền nhà của các hộ dân trong giai đoạn 1 đã hết thời hạn trả nợ. Tuy nhiên, còn một số hộ vẫn chưa trả được nợ, trong đó có hơn 25.800 hộ nghèo và hộ cận nghèo chưa trả được nợ với số tiền là 226,3 tỷ đồng. Bộ Xây dựng đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét kéo dài thời gian trả nợ thêm 3 năm đối với những hộ thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo vay mua nền nhà bằng nguồn vốn đầu tư của VDB.
Chính vì vậy, để chương trình hỗ trợ an sinh xã hội của Chính phủ này phát huy hết hiệu quả và đạt được những mục đích đề ra, vai trò cấp vốn của các NH như VBSP và VDB là hết sức quan trọng. Trong suốt thời gian 14 năm qua, các TCTD này đã hoàn thành tốt các nhiệm vụ đầu mối của mình, chỉ còn lại một phần việc nhỏ kéo dài từ nay đến hết năm 2015 nữa là có thể nói rằng, Chương trình xây dựng cụm tuyến dân cư và nhà ở vùng ngập lũ ĐBSCL sẽ khép lại bằng một kết thúc có hậu: một chính sách được lòng dân, có lợi cho hàng triệu người dân.