Mỹ, EU nhất trí giảm căng thẳng thương mại
Chiến tranh thương mại: 'Cân đong' cơ hội và thách thức | |
EU và Việt Nam đã sẵn sàng ký kết EVFTA vào cuối năm nay | |
Ngân hàng trong vòng xoáy cuộc chiến thương mại |
Nỗ lực cuối cùng
Tại cuộc thảo luận kéo dài 3 giờ tại Washington ngày 25/7, hai nhà lãnh đạo đã đưa ra một số cam kết, trong đó có việc châu Âu sẽ tăng cường nhập khẩu khí đốt hóa lỏng và đậu tương của Mỹ, đồng thời hai bên đều tuyên bố sẽ tiến tới giảm thuế các hàng hóa, ngoại trừ trong ngành ô tô.
Mỹ và EU nhất trí sẽ "giữ không áp các mức thuế khác" trong khi đàm phán được tiến hành, cũng như đánh giá lại thuế của Mỹ đánh vào thép và nhôm của EU và các biện pháp trả đũa của EU gần đây.
Căng thẳng thương mại Mỹ - EU tạm thời lắng bớt |
"Hôm nay là một ngày trọng đại cho thương mại công bằng và tự do", ông Trump nói và bày tỏ tin tưởng vào "một giai đoạn mới" trong quan hệ thương mại hai bên.
"Ngày hôm nay chúng tôi đã đồng ý rằng, trước hết, cần làm việc với nhau để hướng tới thuế quan bằng không, không có hàng rào phi thuế quan và không có trợ cấp đối với các hàng hóa không phải là xe hơi", ông Trump nói và cho biết, cả hai bên đã đồng ý trong khi đang tiến hành các cuộc đàm phán sẽ tạm dừng áp các thuế có thể đe dọa gây ra một cuộc chiến thương mại.
"Chúng tôi sẽ không đi ngược lại tinh thần của thỏa thuận này trừ khi một trong hai bên chấm dứt đàm phán", ông Trump nói và tin tưởng: “Chúng tôi mới đang khởi động đàm phán nhưng chúng tôi biết nó sẽ đi tới đâu”.
Động thái Chủ tịch Juncker đến Washington được giới phân tích đánh giá là “một nỗ lực cuối cùng” để tránh thuế quan của Mỹ đối với ô tô nhập khẩu từ EU. Nói với các phóng viên, ông cho biết tham dự cuộc họp này với kỳ vọng đạt được một thỏa thuận với ông Trump.
"Chúng ta là đối tác gần gũi, là đồng minh, không phải kẻ thù. Vì thế, chúng ta cần tập trung vào việc cắt giảm chứ không phải tăng thuế", Chủ tịch Juncker nói và cho biết: "Chúng tôi đã nhất trí rằng, sẽ không có thêm các thuế quan khác được áp dụng khi hai bên đang trong các cuộc đàm phán, và tôi rất vui vì chúng tôi đã đạt được thỏa thuận này hôm nay".
Về phía mình, dù cho biết sẽ "rất hài lòng" nếu “không có thuế quan, không có rào cản và không có trợ cấp nào tồn tại” nhưng Tổng thống Trump cũng phàn nàn rằng, các thuế quan và trợ cấp của châu Âu hiện là quá cao.
Tại một cuộc họp nội các vào tuần trước, Tổng thống Trump cảnh báo sẽ chuyển sang áp mức thuế 25% đối với ô tô nhập khẩu từ EU nếu cuộc họp với ông Juncker không diễn ra “tốt đẹp”.
Cơ sở để ông Trump có thể áp đặt thuế đối với xe hơi là vấn đề an ninh quốc gia khi Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross sẽ hoàn tất một cuộc điều tra bắt buộc với thời hạn muộn nhất phải hoàn thành vào đầu năm tới.
Theo một báo cáo đánh giá của Ủy ban châu Âu vào tháng trước, mức thuế đối với xe hơi mà ông Trump đe dọa áp dụng sẽ làm thêm khoảng 10.000 Euro (11.700 USD) vào giá bán của mỗi chiếc xe được sản xuất ở châu Âu và được bán tại Hoa Kỳ. Báo cáo này nhận định, điều đó sẽ khiến nhập khẩu ô tô và phụ tùng xe hơi từ châu Âu của Mỹ giảm khoảng 50%.
Liệu có là thỏa thuận “nửa vời”?
Những đồng thuận này đã làm giảm bớt căng thẳng gây ra bởi lời đe dọa mới đây của ông Trump về khả năng áp đặt thuế quan mới đối với hàng nhập khẩu ô tô từ EU. Thị trường chứng khoán và lợi suất trái phiếu Mỹ đã tăng lên với những dấu hiệu lạc quan, cho thấy một cuộc chiến thương mại Mỹ-EU là có thể tránh được.
Ông Trump cũng nói thêm rằng, hai bên sẽ cố gắng “giải quyết” các mức thuế thép và nhôm mà Mỹ đã áp dụng cũng như các trả đũa từ phía EU. Đồng thời, Mỹ và EU cũng sẽ hợp tác với nhau để cải tổ Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Tuy nhiên, cả hai ông Trump và Juncker đã không trả lời câu hỏi nào sau những thông điệp mà họ đưa ra ở trên tại cuộc họp báo ngắn ngủi sau cuộc thảo luận vừa qua.
Thượng nghị sỹ Rob Portman, một thành viên đảng Cộng hòa ở bang Ohiocho biết, ông hoan nghênh động thái giảm căng thẳng thuế quan của hai bên.
“Tôi rất vui vì điều này. Tôi nghĩ nó sẽ giúp giải quyết một số mối quan ngại, không chỉ liên quan đến vấn đề nông nghiệp mà cho cả nền kinh tế nói chung, dù đây mới là bước đầu tiên và chúng ta vẫn cần phải làm rõ chi tiết. Nhưng rõ ràng đó là điều đáng khích lệ vì trong vài tuần qua, chúng ta không thấy bất kỳ ánh sáng nào cuối đường hầm, không có dấu hiệu tiến triển nào giữa Mỹ với EU, Mexico, Canada hay Trung Quốc”, Nghị sỹ Portman nói.
Nhưng cũng có những quan ngại cho rằng, thỏa thuận đạt được giữa lãnh đạo Mỹ và EU vừa qua chỉ là thỏa thuận “ngừng bắn” tạm thời và sẽ mau chóng vô giá trị nếu các vấn đề xung quanh thương mại ô tô và phụ tùng xe hơi, cũng như các vấn đề về áp thuế với thép và nhôm không được giải quyết.
“Các nhà lãnh đạo hai bên đều thể hiện cuộc gặp này mang lại một điều gì đó rất tích cực, nhưng cá nhân tôi cho rằng kết quả không phải là lớn, thỏa thuận ấy chỉ mang tính chất nửa vời. Chừng nào mà các mức thuế với thép và nhôm còn hiện hữu thì EU chắc chắn sẽ không đàm phán trên cơ sở cấp cao”, Marie Kasperek, Phó giám đốc của chương trình kinh tế và kinh doanh toàn cầu thuộc Hội đồng Đại Tây Dương cho biết.
Tổng thống Trump cho rằng, mức thuế 10% đối với ô tô nhập khẩu vào EU là quá cao so với mức 2,5% mà Mỹ đưa ra, và ông nhấn tới con số thặng dư thương mại 150 tỷ USD của EU với Mỹ.
Tuy nhiên, thỏa thuận được công bố ngày 25/7 với EU dù sao vẫn là một dấu hiệu đáng khích lệ, bởi nó cho thấy các đối tác thương mại của Mỹ có thể xoa dịu chính quyền Trump với các đề nghị mua thêm hàng hóa từ Mỹ, qua đó giúp ngăn chặn một cuộc chiến thương mại mà theo cảnh báo của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), có thể làm kinh tế toàn cầu suy yếu trong những năm tới.
Liên minh các nhà sản xuất ô tô - gồm một nhóm các nhà sản xuất ô tô lớn tại Mỹ trong đó có General Motors Co. và Toyota Motor Corp. - đã hoan nghênh động thái này, cho rằng nỗ lực đàm phán để có một giải pháp tiến tới giảm thay vì gia tăng các rào cản thương mại là cần thiết.
“Thông báo về kết quả cuộc gặp hôm nay cho thấy, các cuộc đàm phán song phương là một cách tiếp cận hiệu quả hơn để giải quyết các rào cản thương mại, chứ không phải để gia tăng thuế quan”, Liên minh này cho biết trong một tuyên bố ngày 25/7.
Đáng chú ý là chỉ vài giờ trước cuộc gặp này, Tổng giám đốc WTO Roberto Azevedo đã kêu gọi một sự phản ứng khẩn cấp từ những nước thành viên ủng hộ thương mại quốc tế để ngăn chặn một cách tiếp cận “nhắm mắt” và có nguy cơ phá hủy hệ thống thương mại quốc tế này.
“Kịch bản tồi tệ nhất cho nền kinh tế và cho tất cả mọi người trên toàn cầu là không có luật lệ hay dựa vào “luật rừng”. Khi đó, các nhà đầu tư sẽ chùn bước, nền kinh tế mất động lực và hàng triệu triệu việc làm sẽ bị mất”, Azevedo cho biết trong một cuộc họp báo tại trụ sở WTO tại Geneva ngày 25/7.