Mỹ quan tâm đến tín dụng trực tuyến

Một trong những sản phẩm, dịch vụ tài chính có sử dụng công nghệ số trở nên phổ biến hiện nay, đó là tín dụng trực tuyến. Tín dụng trực tuyến đã có tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ trong suốt thập kỷ vừa qua. Vào năm 2010, số dư của các khoản tín dụng trực tuyến rơi vào khoảng 249 triệu USD thì hiện nay theo số liệu báo cáo của văn phòng tín dụng TransUnion, con số này hàng năm đã tăng hơn 90 lần.

Tín dụng trực tuyến đang có chỗ đứng khi mua sắm online ngày càng phổ biến

Lĩnh vực non trẻ này nhìn chung đã nhận được sự khuyến khích từ những người làm chính sách. Bằng chứng là vào thời điểm gần cuối nhiệm kỳ của Tổng thống Obama, Bộ Tài chính Mỹ đã thừa nhận rằng hoạt động cho vay trực tuyến có tiềm năng lớn và có thể đáp ứng được nhu cầu tài chính ở các phân khúc thấp mà ngân hàng chưa bao phủ.

Tuy nhiên, một báo cáo nghiên cứu mới đây của Ngân hàng dự trữ liên bang của Cleveland đã đưa sự hoài nghi về triển vọng màu hồng của việc phát triển hoạt động tín dụng trực tuyến. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những người vay mượn đã sử dụng các sản phẩm tín dụng trực tuyến sẽ tự nhốt mình trong gánh nặng nợ nần hơn là những người có tình cảnh tương tự nhưng không sử dụng sản phẩm vay trực tuyến.

Báo cáo nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những người tiêu dùng hiện trong các danh mục rủi ro thường là những người có thu nhập thấp, trình độ giáo dục hạn chế và sở hữu những khoản nợ lớn. Đồng thời báo cáo cũng chỉ ra một phát hiện đáng quan ngại, đó là những người tiêu dùng sử dụng các sản phẩm tín dụng trực tuyến - được biết đến với thuật ngữ vay hàng ngang - P2P, hầu hết đã từng tiếp cận với các dịch vụ ngân hàng truyền thống.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng có khoảng 90.000 cá nhân đã sử dụng các sản phẩm tín dụng trực tuyến từ năm 2007 - 2012, sau đó họ đã sử dụng kỹ thuật thống kê để kết nối những người vay mượn với những người tiêu dùng khác có hồ sơ tài chính tương tự nhưng chưa từng sử dụng sản phẩm tín dụng trực tuyến.

Trên cơ sở đó, Cleveland Fed cũng đã đưa ra những kết luận không mấy tích cực về hoạt động này, cụ thể là không nên thâm nhập vào các thị trường mà hệ thống các ngân hàng truyền thống chưa thể bao phủ và đặc tính của các khoản vay tín dụng tiêu dùng (lãi suất cao) có ảnh hưởng đến tình trạng tài chính của người sử dụng.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người tiêu dùng đã sử dụng dịch vụ vay nợ trực tuyến sẽ gia tăng các nghĩa vụ nợ khác khoảng 35% trong vòng 2 năm tới hơn là những người chưa sử dụng. Đồng thời, nó cũng chỉ ra rằng những người tiêu dùng vay mượn trực tuyến có mức xếp hạng tín dụng thấp hơn, có các tài khoản lỗi nhiều hơn.

Cuối cùng báo cáo nghiên cứu này cũng đưa ra gợi ý đó là các khoản vay trực tuyến thường là các khoản vay trả góp trong vòng 3 - 5 năm, trị giá lên tới 30.0000 $ đến 40.000 $ có thể làm cho người tiêu dùng tại Mỹ lâm vào tình trạng tiêu dùng quá mức. Thậm chí những người vay mượn này có sử dụng các khoản vay trực tuyến để thanh toán các khoản nợ thông thường và nợ thẻ tín dụng nhưng không có cái gì có thể ngăn họ dừng việc chi tiêu trên các thẻ tín dụng tương tự.

Theo Yuliya Demyanyk - chuyên gia kinh tế của Cleveland Fed phần lớn những người đề nghị vay vốn trực tuyến đã nhận được các khoản tín dụng từ hệ thống ngân hàng truyền thống. Đây cũng là một lý do để đưa ra hồi chuông cảnh báo về việc gia tăng tỷ lệ chậm thanh toán trong khu vực cho vay trực tuyến. Theo đánh giá của Demyanyk, tỷ lệ phạm lỗi đối với các khoản vay trực tuyến đã gia tăng qua các năm kể từ năm 2011. Diễn biến này tương tự với những gì đã xảy ra trên thị trường thế chấp dưới chuẩn giai đoạn 2001 - 2007.

Thêm vào đó, báo cáo cũng tập trung chỉ trích nhiều nhất vào một thực tế, đó là hiện không có sự phân biệt giữa những người cho vay trực tuyến với mục đích tiêu dùng khác nhau và việc áp dụng rộng rãi các tỷ lệ lãi suất khác nhau.

Ví dụ như trường hợp của Social Finance tái cấp các khoản vay sinh viên cho những người tiêu dùng có điều kiện tín dụng tốt hơn trong khi LendingClub lại chào các khoản vay cá nhân cho những người vay mượn có tỷ lệ xếp hạng tín dụng thấp hơn mà chắc chắn rằng các công ty khác sẽ áp dụng tỷ lệ lãi suất trên 36% đối với các khách hàng cho vay nóng.

Tóm lại, mặc báo cáo nghiên cứu của Cleveland Fed đã đưa một số kết luận đáng quan tâm đối với sự phát triển của tín dụng trực tuyến song nhiều kết luận trong báo cáo này cũng đã mâu thuẫn với một số nghiên cứu được thực hiện bởi Cục dự trữ liên bang Philadelphia và Chicago khi cho rằng những nhà cung cấp tín dụng trực tuyến đóng vai trò quan trọng trong việc khỏa lấp khoảng trống tín dụng mà hệ thống ngân hàng không với tới.

Theo Nathaniel Hoopes, Giám đốc điều hành của Hiệp hội cho vay Marketplace cho rằng những kết luận trái chiều trong các nghiên cứu gần đây đã tự làm khó các lĩnh vực tài chính còn non trẻ.