Nguy cơ xoá sổ rừng thông
Xã Nâm N’Jang, huyện Đắk Song (Đắk Nông) một trong những điểm “nóng” của tình trạng sử dụng hóa chất đầu độc rừng thông. Tại đây, chỉ trong thời gian ngắn, hàng chục ha rừng thông đã bị xóa sổ. Khu vực rừng thông bị hủy hoại nhiều nhất thuộc khu vực bản Đắk Lép.
Theo đó, thực hiện chủ trương giao khoán đất rừng cho hộ dân quản lý và bảo vệ, nhiều hộ dân ở bản Đắk Lép được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Nông giao quản lý, bảo vệ hơn 140 ha rừng thông. Toàn bộ diện tích rừng thông trên được trồng từ năm 1986, có nhiều cây đường kính lên đến hơn 45 cm.
Cây thông bị đổ hoá chất rất khó để cứu chữa |
Tuy nhiên, mới đây qua kiểm tra cơ quan chức năng Đắk Nông phát hiện hơn 10 ha rừng thông với khoảng 15 nghìn cây thông bị chết do bị đầu độc bằng hóa chất. Ông Mông Văn Quân, Tổ quản lý, bảo vệ rừng bản Đắk Lép cho biết, tình trạng bức tử cây thông đã diễn ra từ nhiều năm nay, đặc biệt nghiêm trọng khi chính quyền thi công tuyến đường liên xã đi qua khu vực rừng thông.
Trước đây, trên con đường nối liền xã Nâm N’Jang và Đác N’Đrung, người đi đường dễ dàng bắt gặp hình ảnh những cánh rừng thông xanh bạt ngàn, xanh ngát. Đến nay, thay vào đó là những vệt rừng loang lổ với nhiều cây thông đã chết đứng, khô khốc trơ trọi…
Tương tự, tại Lâm Đồng nơi được mệnh danh là “xứ sở ngàn thông”, nhiều cánh rừng thông ở đây cũng đang đứng trước nguy cơ xoá sổ, do bị bơm hoá chất vào thân cây… Chỉ trong một thời gian ngắn, cơ quan chức năng ở Lâm Đồng liên tục bắt quả tang nhiều đối tượng đầu độc rừng thông bằng cách đổ hoá chất, hoặc ken cây (lột một khoanh vỏ quanh gốc cây, để cây chết dần dần…).
Mới đây, công an TP. Bảo Lộc bắt khẩn cấp đối tượng Phạm Văn Hải do có hành vi hủy hoại rừng. Bước đầu, qua đấu tranh Hải khai nhận cùng 2 người khác đầu độc rừng thông tại tiểu khu 466A, thuộc địa phận xã Đambri từ cuối tháng 5/2014. Ngoài ra, Hạt kiểm lâm huyện Lạc Dương cũng đã bắt quả tang Nguyễn Văn Dũng đang chặt hạ và ken cây trên diện tích hơn 6.200m2 tại tiểu khu 143 thuộc địa bàn xã Đạ Sar.
Tại hiện trường có 17 cây thông ba lá với đường kính gốc từ 9 - 38cm bị chặt hạ và 12 cây thông khác đã bị ken. Ngay sau đó, lực lượng kiểm lâm bàn giao hồ sơ cho công an huyện Lạc Dương để khám nghiệm hiện trường, tiếp tục điều tra khởi tố vụ án huỷ hoại rừng đối với đối tượng Nguyễn Văn Dũng...
Có thể nói tình trạng bức tử rừng thông đang nóng lên ở “xứ sở ngàn thông”. Từ đầu năm 2014 đến nay, trên địa bàn Lâm Đồng xảy ra hơn 150 vụ ken cây, đầu độc rừng thông bằng hoá chất. Hệ quả đã có hàng ngàn cây thông đã bị bức tử tại các huyện Lạc Dương, Lâm Hà… Chỉ tính riêng trên địa bàn điểm “nóng” Lạc Dương từ đầu năm 2014 đến nay lực lượng chức năng phát hiện 19 vụ rạch vỏ, đổ hóa chất làm chết cây thông…
Thủ đoạn bức tử cây thông của các đối tượng chủ yếu là khoan ở gốc cây hoặc một số đoạn trên thân cây một lỗ nhỏ, sau đó đổ hóa chất chủ yếu là thuốc diệt cỏ vào các vị trí lỗ khoan. Theo ông Trịnh Ngũ Hùng, trưởng Ban quản lý rừng phòng hộ đầu nguồn Đa Nhim, hoạt động của các đối tượng rất tinh vi, ngoài việc gọt đẽo thân cây, còn dùng khoan tay khoan lỗ bằng chiếc đũa sâu khoảng 4 - 5cm lên thân cây, sau đó đổ thuốc diệt cỏ vào.
Chỉ sau một thời gian cây sẽ vàng lá, héo khô cành và chết dần. Thời gian từ lúc bị “đầu độc”, ngấm thuốc cho đến lúc cây bị chết chỉ trong vòng từ 2 - 3 tháng, đổ càng nhiều hoá chất thì thời gian cây thông chết càng nhanh. Đặc biệt nguy hiểm khi cây thông đã bị đổ hoá chất thì hầu như là vô phương cứu chữa…
Nguy hiểm hơn khi các hình thức triệt hạ cây thông rất khó bắt quả tang, bởi dễ dàng thực hiện vào bất cứ thời điểm nào. Tuy nhiên, thời gian cây bị “xử lý” vẫn chủ yếu diễn ra vào ban đêm. Ngoài ra, do lỗ khoan rất nhỏ và được ngụy trang rất kín nên rất khó khăn cho lực lượng chức năng trong việc phát hiện xử lý…
Ngoài mục đích triệt phá rừng thông để lấy đất sản xuất nông nghiệp, làm nhà… nguyên nhân chính khiến tình trạng các cánh rừng thông ở Tây Nguyên liên tục bị xâm hại còn do chế tài xử phạt các đối tượng phá rừng còn chưa nghiêm. Lâu nay chế tài xử phạt đối với những đối tượng phá rừng còn nhẹ, chủ yếu xử tù treo hoặc xử phạt hành chính nên chưa đủ sức răn đe.
Do vậy, theo nhiều người để bảo vệ các cánh rừng thông ngoài công tác tuyên truyền, giáo dục các ngành chức năng và chính quyền địa phương cần nhanh chóng vào cuộc, sớm có những giải pháp “mạnh tay”, đồng thời tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát và xử lý nghiêm các đối tượng tàn phá rừng thông nhằm ngăn chặn, bảo vệ những cánh rừng thông trước nguy cơ bị xóa sổ ngày càng lan rộng.