Nhiều chương trình tháo gỡ cho doanh nghiệp

Nhiều chương trình tiếp cận vốn

Thực tế, từ trước thời điểm NHNN ban hành Thông tư 14 và Thông tư 20 về giảm lãi suất, Vietcombank đã triển khai liên tiếp nhiều chương trình cho vay với lãi suất ưu đãi, thấp hơn lãi suất cho vay thông thường khoảng 1-1,5%/năm đối với các khách hàng có chất lượng tốt như: Chương trình cho vay thu mua tạm trữ thóc, gạo vụ Đông Xuân 2011-2012 - giải ngân trên 2.000 tỷ đồng; Chương trình cho vay ưu đãi đối với các lĩnh vực khuyến khích – quy mô 51.000 tỷ đồng; Chương trình cho vay ưu đãi USD ngắn hạn các DN xuất khẩu – quy mô vốn 300 triệu USD, lãi suất cho vay thấp nhất 2%/năm; Chương trình cho vay ưu đãi VND ngắn hạn các DN trong lĩnh vực thủy sản, lương thực, gỗ, da giày, dệt may - quy mô vốn 9.000 tỷ đồng, lãi suất cho vay thấp nhất 10,5%/năm; Chương trình 2.000 tỷ đồng - lãi suất từ 12%/năm đối với sản phẩm kinh doanh tài lộc và khoản vay mua nhà, xây hoặc sửa chữa nhà để ở, nhà để ở kết hợp với cho thuê của cá nhân…

Ảnh: BĐT

Bên cạnh đó, hệ thống chi nhánh Vietcombank trên toàn quốc còn triển khai các hoạt động tiếp xúc trực tiếp đến khách hàng. Mọi thủ tục, hồ sơ vay vốn cũng đã được Vietcombank tiết giảm tối đa và đăng tải công khai nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho các DN có thể tiếp cận và sử dụng hiệu quả các nguồn vốn ưu đãi để phát triển sản xuất, kinh doanh (SXKD). Tại Vietcombank, lãi suất cho vay nói chung luôn được duy trì ở mức hợp lý và cạnh tranh trên thị trường. Bởi mức lãi suất cao sẽ gây khó khăn cho khách hàng và cũng làm giảm chất lượng, hiệu quả tín dụng của chính ngân hàng. Hiện nay, ngoài các chương trình cho vay ưu đãi lãi suất, lãi suất cho vay hiện hành của Vietcombank cũng khá thấp so với mặt bằng chung trên thị trường, cụ thể dư nợ cho vay VND ngắn hạn có lãi suất từ 16%/năm trở xuống chiếm tới 82,7% dư nợ cho vay ngắn hạn của Vietcombank (trong đó dư nợ cho vay có lãi suất từ 14%/năm trở xuống chiếm trên 30%). Với chính sách lãi suất cho vay và chính sách khách hàng này, Vietcombank đã thể hiện nỗ lực thu xếp nguồn vốn giá rẻ để sẵn sàng đồng hành, chia sẻ khó khăn với khách hàng.

Cửa mở song vẫn khó vay

Mặc dù Vietcombank nói riêng và các NHTM nói chung đã có nhiều nỗ lực trong việc hỗ trợ DN như giảm lãi suất, tăng khả năng tiếp cận tín dụng... song tín dụng toàn hệ thống từ đầu năm đến nay vẫn tăng trưởng âm. Bản thân Vietcombank với nhiều chương trình cho vay lãi suất thấp cũng chỉ tăng trưởng tín dụng khoảng 2,7% so với đầu năm. Như vậy, các nguyên nhân tăng trưởng tín dụng thấp sẽ không phải đến từ lãi suất cho vay cao mà còn do nhiều nguyên nhân khác.

Nguyên tắc cơ bản trong sử dụng nguồn vốn tín dụng là kinh doanh có hiệu quả, đảm bảo hoàn trả nợ. Có như vậy thì nguồn vốn xã hội mới phát huy hiệu quả, tạo ra tăng trưởng kinh tế. Còn đối với từng ngân hàng, phải đảm bảo thu hồi an toàn và hiệu quả đồng vốn cho vay thì mới phát triển bền vững được, điều này cũng đồng nghĩa là việc quyết định cho vay của ngân hàng sẽ phụ thuộc nhiều vào chất lượng cụ thể của DN. Theo đánh giá của Vietcombank tăng trưởng tín dụng theo ngành kinh tế cho thấy bức tranh khá rõ nét: chậm lại ở các ngành công nghiệp sản xuất/chế tạo, năng lượng, chế biến xuất khẩu, bất động sản, thương mại phục vụ sản xuất nông nghiệp, chỉ duy trì được ở ngành thương mại gạo; nợ xấu và tỷ lệ tổn thất (PD) tập trung ở một số ngành mũi nhọn như thép, vận tải biển/đóng tàu, cà phê, trồng trọt/chăn nuôi…; các chỉ tiêu tài chính về hoạt động của DN (hàng tồn kho, vòng quay vốn…) và chỉ số nợ có chiều hướng tăng… Như vậy, có thể thấy vấn đề lãi suất cho vay không phải là lý do chính của việc khó tiếp cận vốn vay ngân hàng của DN, vấn đề chính là sự suy giảm chất lượng của chính DN, không đáp ứng đủ điều kiện vay vốn của ngân hàng. Những khó khăn bộc lộ thời gian qua của DN phản ánh tình trạng các DN Việt Nam phụ thuộc quá nhiều vào nguồn vốn vay ngân hàng nên khi không đủ điều kiện vay vốn đã tác động trực tiếp đến hoạt động SXKD.

Song song với đó, môi trường kinh tế vĩ mô còn nhiều khó khăn nên tâm lý chung của DN là dè dặt và khá bi quan, thu hẹp bớt hoạt động SXKD do sức cầu giảm sút/tiêu thụ chậm, rủi ro thanh toán của đối tác gia tăng đòi hỏi DN phải thận trọng hơn trong lựa chọn khách hàng, nhiều DN không dám mạo hiểm vay nhiều nhằm duy trì cơ cấu tài chính an toàn hơn/ chỉ sử dụng vốn tự có kinh doanh để giảm chi phí tài chính. Bên cạnh đó, một số DN chưa sử dụng vốn vay ngân hàng do tâm lý muốn chờ đợi lãi suất cho vay của ngân hàng tiếp tục giảm theo xu hướng hiện nay.

Lời kết

Trong bối cảnh hiện nay, để DN dễ dàng tiếp cận nguồn vốn hợp lý nhưng vẫn đảm bảo nguyên tắc tín dụng của ngân hàng, các DN cần chú trọng chất lượng công tác quản trị kinh doanh. Đặc biệt chú ý lựa chọn các phương án kinh doanh hiệu quả, tốt nhất là tập trung vào các mảng SXKD chủ chốt, có thế mạnh của DN (core business), có khả năng tạo ra dòng tiền bền vững; nghiên cứu các biện pháp nhằm cắt giảm chi phí sản xuất để tăng khả năng cạnh tranh; tái cấu trúc các mảng kinh doanh theo hướng mạnh dạn cắt bỏ những dự án đầu tư mạo hiểm, những hoạt động kinh doanh không có hiệu quả, giảm dần tình trạng đầu tư dàn trải nhằm củng cố nguồn lực tài chính và quản trị cho các mảng sản xuất kinh doanh chính; duy trì cơ cấu tài chính cân đối, lành mạnh, quản lý chặt chẽ dòng tiền kinh doanh, minh bạch về báo cáo tài chính; tăng cường các biện pháp và công cụ quản trị rủi ro trong DN…

Cần nhấn mạnh một lần nữa là các DN làm ăn có hiệu quả, quản lý bài bản, nhất là báo cáo tài chính hàng năm được kiểm toán bởi công ty uy tín thì đều là những khách hàng mà các ngân hàng muốn hướng đến và áp dụng các điều kiện ưu đãi nhất.

Thanh Thủy