Nhiều cơ hội tiếp cận vốn

	Có luật, cơ hội tiếp cận vốn sẽ tốt hơn
	Cơ hội tiếp cận vốn SMEs cùng SHB
	Mở rộng cơ hội tiếp cận vốn

Khẳng định vai trò của kinh tế tư nhân

Lần đầu tiên chúng ta đặt vai trò kinh tế tư nhân lên hàng đầu và làm động lực quan trọng cho tăng trưởng như Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng đã nêu. Để triển khai nhiệm vụ này Chính phủ cũng đã đưa ra hành động với Nghị quyết 19, Nghị quyết 35 tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, đặt mục tiêu thể chế Việt Nam nằm trong nhóm ASEAN 4 cùng nhóm với Thái Lan, Singapore, Indonesia, Malaysia...

Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đã quyết định đẩy mạnh việc thoái vốn tại một loạt DNNN lớn như Habeco, Sabeco, Vinamilk… cũng như xem xét lại mô hình Ủy ban Quản lý giám sát vốn và tài sản Nhà nước tại DN. Vai trò của kinh tế tư nhân là không thể phủ nhận.

DN tư nhân phải nâng cao năng lực quản trị, sản xuất để NH yên tâm cho vay

Thế nhưng theo một nghiên cứu của Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội về cơ cấu đầu tư của khu vực kinh tế tư nhân cho thấy, từ năm 2000 đến nay, lĩnh vực này không có nhiều sự đột phá. Tỷ trọng vốn đầu tư khu vực tư nhân chỉ đạt 39%. Những chính sách khuyến khích khu vực tư nhân tham gia đầu tư sẽ trở nên vô cùng cần thiết trong bối cảnh ngân sách nhà nước gặp khó khăn, và Việt Nam không được nhận vốn ưu đãi ODA kể từ tháng 7/2017, chưa kể khó khăn từ xu hướng suy giảm của dòng vốn ngoại...

Do vậy, Chính phủ cần có những giải pháp mạnh hơn nữa để tăng tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư từ nguồn ngân sách cũng như có những giải pháp cải cách hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh.

Nhìn những động thái gần đây, TS. Trần Du Lịch – Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ Quốc gia cho rằng: các NH cũng đã đầu tư khá nhiều cho lĩnh vực kinh tế tư nhân, nhưng nhu cầu vốn của thành phần kinh tế này hiện khá cao. Về phía mình, lãnh đạo NHNN cho biết, tín dụng NH luôn tập trung vào sản xuất kinh doanh, nhất là lĩnh vực ưu tiên của Chính phủ. Đặc biệt nguồn vốn này đã được chuyển dần, trước đây tín dụng tập trung vào DNNN tương đối cao, nhưng hiện nay tỷ trọng tín dụng cho khối này chỉ khoảng 15% đến 17%. Điều này phần nào chứng tỏ tín dụng cho khu vực tư nhân đã tăng lên rất nhiều.

Nhằm giúp các DN tư nhân, chủ yếu là DNNVV nâng cao khả năng tiếp cận vốn vay với lãi suất hợp lý, vượt qua khó khăn, phục hồi và phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh, thời gian qua NHNN đã phối hợp với UBND các tỉnh, thành phố triển khai Chương trình kết nối NH – DN trên toàn quốc.

Đã có gần 500 hội nghị đối thoại giữa NH với các DN được tổ chức tại 63 tỉnh, thành phố của cả nước nhằm tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn cho trên 43.000 DN (trong đó có các DNNVV) và hơn 120.000 đối tượng khác (hợp tác xã, tiểu thương, hộ gia đình) trong việc vay vốn, cơ cấu lại nợ, giảm lãi suất khoản vay cũ, cho vay mới...

NHNN cũng đã ban hành kế hoạch hành động của ngành NH, góp phần cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, hỗ trợ và phát triển DN năm 2016 - 2017, định hướng đến năm 2020. Một trong những trọng tâm mà ngành NH cũng như các bộ, ngành khác đang phối hợp triển khai là tạo điều kiện cho DN, nhất là DNNVV, tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế được bình đẳng, thuận lợi trong việc tiếp cận vốn tín dụng NH và sử dụng các sản phẩm dịch vụ NH; cải tiến, đơn giản hóa các thủ tục giao dịch của TCTD, chi nhánh NH nước ngoài với khách hàng.

Ngành NH đã, đang phối hợp với các bộ, ngành khác để tìm cơ chế, giải pháp với vấn đề vốn cho DN. Đơn cử, trên cơ sở Thông tư số 119/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính về hướng dẫn cơ chế quản lý tài chính đối với Quỹ Phát triển DNNVV, Quỹ Phát triển DNNVV cũng đã được Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức ra mắt và ký thỏa thuận hợp tác giữa Quỹ với các NH nhận ủy thác là Vietcombank, BIDV và HDBank.

Hiệu quả sử dụng vốn là quan trọng

NH thu xếp vốn là một chuyện, nhưng vấn đề DN hấp thụ vốn và sử dụng hiệu quả vốn vay còn quan trọng hơn. Các chuyên gia cho rằng, để làm được điều này, bản thân các DNNVV phải tăng cường năng lực quản trị điều hành, quản lý vốn của DN, nhất là trình độ quản lý cho đội ngũ lãnh đạo, trang bị kiến thức về quản trị, tư vấn về pháp luật, định hướng phát triển cho các DN. DN phải tổ chức các khóa đào tạo cho người lao động, tăng cường khả năng áp dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất kinh doanh.

Là người khá trăn trở về các chương trình tín dụng cho khối kinh tế tư nhân, lãnh đạo một NHTM cho rằng, các NH cần ở DN sự hoàn thiện cơ chế quản lý, kế hoạch kinh doanh, kế hoạch tài chính… hoàn thiện hệ thống kế toán theo hướng minh bạch, rõ ràng, đầu tư đổi mới công nghệ, nâng cao trình độ quản lý để tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm.

DN cũng cần tái cấu trúc kinh doanh theo hướng cắt bỏ các dự án đầu tư, những hoạt động kinh doanh không cần thiết, chưa hiệu quả nhằm tập trung vào các mảng sản xuất, kinh doanh chủ chốt, có thế mạnh, có khả năng tạo ra dòng tiền ổn định. “Khi thẩm định xem xét cho vay các dự án của DN, phía NH rất chú trọng những vấn đề này” – lãnh đạo NHTM trên nói.

Ngoài ra, lời khuyên của các chuyên gia tài chính – NH là DN cần đa dạng hóa nguồn vốn để giảm thiểu rủi ro do phụ thuộc duy nhất vào nguồn tín dụng NH. Bên cạnh nguồn vốn vay từ NH, DN cần có kế hoạch huy động các nguồn vốn khác từ các thành phần kinh tế trong và ngoài nước thông qua các hình thức hợp tác, liên doanh, liên kết, cổ phần hóa DN, thông qua thị trường chứng khoán như phát hành trái phiếu, cổ phiếu, trái phiếu quốc tế.

Bên cạnh đó, khi môi trường kinh doanh đã được cải thiện thì cần sự hỗ trợ tích cực hơn nữa của các hiệp hội ngành nghề, trong đó phải nâng cao vai trò, tầm ảnh hưởng của các hiệp hội ngành nghề với nhiệm vụ là cầu nối cho các TCTD và DN tiếp cận nhau. Cần tổ chức định kỳ đối thoại giữa các TCTD với các hiệp hội ngành nghề để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình tiếp cận vốn NH của các DN.

Cùng với NH các bộ, ngành khác cũng cần hỗ trợ cho DN trong việc khai thác thị trường đầu ra thông qua việc cung cấp thông tin thị trường trong nước cũng như xuất khẩu, các hoạt động xúc tiến thương mại, các hoạt động triển lãm… để các DN khẳng định được thương hiệu, tạo sức hút để các NH yên tâm đầu tư rót vốn.