Những cuộc hẹn bên lề
“Những cuộc hẹn bên lề” là tên gọi tác phẩm mới nhất của nhà văn Trần Trung Sáng do Nhà xuất bản Hội Nhà văn ấn hành. Theo nhà nghiên cứu văn hóa người Pháp gốc Việt Gérard Chapuis, tác phẩm của Sáng thường gắn liền với các đề tài tuổi thơ, tình yêu, tình bạn, mảnh đất và con người quê hương Việt Nam… Tuy nhiên, với tập truyện ra mắt lần này, nội dung đa phần gần như là về tình yêu.
Với tập truyện ngắn “Những cuộc hẹn bên lề”, người quan tâm theo dõi dòng chảy của luồng “Văn học miền Nam” trước 1975 sẽ “ồ” lên rằng, nhà văn Trần Trung Sáng của đất Đà Nẵng hôm nay chính là cây bút Tần Hoa của truyện ngắn “Con nai nhỏ trên đoạn đường gian nan” năm nào. Khi được đăng “truyện ngắn đầu tay” này, tác giả Tần Hoa mới 17 tuổi.“Những cuộc hẹn bên lề”, gần như là một tuyển tập. Vì lẽ, với 17 truyện ngắn được viết qua các chặng đời, ẩn chứa nhiều biến động và những cảnh ngộ xã hội đổi thay, nhưng tác giả vẫn giữ một giọng văn trong sáng; khai thác nội tâm qua các chi tiết chuyển động lớn, nhỏ. Cho dù, có khi nó chỉ là “những cuộc hẹn bên lề”.
Nhà văn Võ Phiến có nêu một ý: Thơ là làm cho mình, còn văn là để viết cho người. Nhưng ở cả tuyển tập này, Trần Trung Sáng gần như đều viết cho mình. Dễ nhận thấy là ở những câu kết của mỗi đoạn hay cuối mỗi truyện.
Ngay truyện ngắn đầu tập là “Con mèo ngái ngủ”, tác giả đã “hé lộ” cái nhận xét rất “thầm kín” của riêng mình khi ông lần đầu gặp và tiếp xúc với các thiếu nữ Hà Nội. “Trời ạ, cứ 10 cô thì có đến 9 cô rưỡi đẹp mê hồn. Nói mê hồn là chắc chưa chuẩn xác, phải nói rằng đẹp và sâu lắng tựa bước ra từ những trang sách Tự Lực văn đoàn” (Con mèo ngái ngủ). Cái tính cách ấy càng bộc lộ rõ hơn khi ông ghi lại cảm xúc nhớ lại cái gánh xiếc mình từng xem từ thời thơ ấu. (Người tí hon trong gian nhà bạt).
Người đồng điệu cũng sớm nhận ra tấm lòng nhân hậu của cây bút Trần Trung Sáng ở “Góc khuất cuộc đời”. Đây là truyện ngắn ghi được nội tâm của những người có nhiều thua thiệt về thân thể và cảnh ngộ xuất thân. Và họ vẫn quyết đi tìm những hạnh phúc nhỏ nhoi trong cuộc sống ngày ngày bươn chải. Tấm lòng nhân hậu, luôn mơ tới cuộc sống tốt đẹp của nhà văn gần như trải đều khắp các truyện, từ những hồi ức về tuổi thơ trong “Họp lớp”, “Chiếc nhẫn cưới”, hay “Cuộc đua”…
Ông luôn mơ tới điều tốt đẹp nhưng không hề có ý “dạy đời”. Đó là tính cách rất đáng quý đối với những cây bút có tuổi đời vào thời điểm xã hội có rất nhiều biến động lịch sử, cả về vật chất lẫn tinh thần. Nó tạo nên sự thú vị để người đọc nhận ra.
Trần Trung Sáng đã có tới 7 đầu sách được in, từ các tập truyện ngắn đến truyện ký, tiểu thuyết… Nhưng có lẽ “Những cuộc hẹn bên lề” là các truyện ngắn được tác giả chọn lọc kỳ công hơn cả. Hy vọng tập sách sẽ một lần nữa tạo dấu ấn để ông tiếp tục dồn hết mọi tâm trí và cảm xúc tiếp nối hành trình sáng tác văn học không mệt mỏi của mình.