Những việc cần làm để viết tiếp câu chuyện thành công
WB dự báo tăng trưởng của Việt Nam năm nay ở mức 6,8% | |
Củng cố vĩ mô, khơi thông động lực tăng trưởng | |
Bất ngờ kinh tế quý III |
Triển vọng tích cực
Ngân hàng Thế giới (WB) vừa nâng dự báo tăng trưởng Việt Nam lên mức 6,8%, thay vì 6,5% trong dự báo trước đó vào tháng 4/2018. Thông tin được đưa ra trong Báo cáo cập nhật kinh tế khu vực Đông Á và Thái Dương (EAP) do WB vừa công bố. Điều đáng nói là dự báo này được đưa ra cùng với dự báo giảm đi về tăng trưởng chung của khu vực (chỉ ở mức 6,3%, thấp hơn so với 2017 do các bất ổn gia tăng).
Cơ sở cho dự báo này, theo Báo cáo của WB, là sự tăng trưởng tốt, được duy trì ở tất cả khu vực, từ công nghiệp, nông nghiệp đến dịch vụ. Đặc biệt, tốc độ tăng trưởng của ngành chế biến chế tạo với xuất khẩu tiếp tục đạt được những kết quả ấn tượng.
WB cũng đồng thời dự báo mức lạm phát Việt Nam vẫn xoay quanh mục tiêu 4% của Chính phủ; cân đối tài khoản vãng lai ước tính cũng sẽ tiếp tục thặng dư trong ngắn hạn, dù mức độ thặng dư nhiều khả năng sẽ giảm dần từ năm 2019 do thâm hụt tăng lên ở tài khoản thu nhập và dịch vụ. Tình hình ngân sách được củng cố dự kiến cũng sẽ giúp kiềm chế được nợ công trong kỳ dự báo.
Theo ông Sudhir Shetty - chuyên gia kinh tế trưởng của WB, phụ trách khu vực EAP, nếu những thành quả đạt được trong những tháng vừa qua được duy trì, thì mức tăng trưởng 6,8% trong năm nay là khả thi. Hơn nữa, theo ông Sebastian Eckardt, chuyên gia kinh tế trưởng của WB tại Việt Nam, dù có các rủi ro bên ngoài gia tăng, nhưng trong các chỉ báo chưa thấy có các yếu tố ảnh hưởng đáng kể tới các động lực tăng trưởng.
Cùng với đó, vị thế kinh tế đối ngoại của Việt Nam được củng cố vững vàng, lạm phát ở mức vừa phải và tỷ lệ lạm phát lõi được duy trì ở mức thấp có thể coi là những điểm sáng của kinh tế Việt Nam trong bối cảnh tình trạng bất định về triển vọng tăng trưởng của khu vực, thế giới gia tăng. WB cũng nhấn mạnh, trong điều kiện áp lực lạm phát vừa phải, chính sách tiền tệ và tín dụng tiếp tục được cân đối giữa mục tiêu tăng trưởng và ổn định vĩ mô.
Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là tăng trưởng sẽ tiếp tục đạt được như vậy trong năm tới, đặc biệt là trong bối cảnh môi trường bên ngoài bất định hơn khi đang xuất hiện cùng lúc các yếu tố phức tạp như căng thẳng thương mại gia tăng, Fed tăng lãi suất, thị trường tài chính biến động ở nhiều nền kinh tế mới nổi, tăng trưởng của Trung Quốc tiếp tục chững lại… Chưa kể, những lo ngại về lạm phát cũng bắt đầu tăng lên ở trong nước.
Thực trạng này đang tác động đến dự báo của WB cho Việt Nam trong năm tới. Cụ thể, tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2019 được dự báo ở mức 6,6%; 6,5% năm 2020 do sức cầu trên toàn cầu dự kiến chững lại.
Và những thách thức cần giải quyết
Cho dù những triển vọng trước mắt được cải thiện, nhưng WB cho rằng, nền kinh tế Việt Nam vẫn đối mặt với không ít rủi ro, cả bên trong và bên ngoài.
Rủi ro bên ngoài bao gồm chủ nghĩa bảo hộ leo thang, bất ổn địa chính trị trong khu vực và trên toàn cầu tăng lên, các điều kiện huy động vốn trên toàn cầu tiếp tục được thắt chặt có thể dẫn đến những biến động gây xáo trộn trên thị trường tài chính.
Trong khi đó, ở trong nước, tiến trình tái cơ cấu DNNN không đúng kế hoạch có thể tác động bất lợi đến tình hình tài chính vĩ mô, làm suy giảm triển vọng tăng trưởng và tạo ra nghĩa vụ lớn cho khu vực nhà nước.
Báo cáo của WB cũng cảnh báo cần kiểm soát tốc độ tăng trưởng tín dụng cao, bởi có thể dẫn đến những bất cân đối về phân bổ tín dụng và đầu tư rủi ro dẫn đến suy giảm chất lượng tài sản.
Trước các rủi ro và thách thức này, WB khuyến nghị các nhà hoạch định chính sách cần tận dụng môi trường kinh tế thuận lợi hiện nay để đẩy mạnh những chính sách làm tăng khả năng chống chịu của kinh tế vĩ mô và tạo nền tảng cho tăng trưởng bền vững trong tương lai.
“Chính sách tiền tệ cần điều chỉnh lượng thanh khoản trong khu vực ngân hàng sao cho lãi suất liên ngân hàng gắn với lãi suất chính sách và đưa tăng trưởng tín dụng về mức phù hợp với các yếu tố căn bản. Nỗ lực trên có thể được bổ trợ bằng các biện pháp cẩn trọng vĩ mô nhằm ngăn ngừa tình trạng dành tín dụng quá mức cho các lĩnh vực rủi ro cao như bất động sản hoặc tiêu dùng cá nhân. Hơn nữa, các bước nhằm tăng cường giám sát khu vực ngân hàng, xử lý nợ xấu, củng cố tỷ lệ an toàn vốn sẽ không chỉ giảm rủi ro về ổn định tài chính mà còn đem lại những cải thiện về trung gian tài chính, góp phần nâng cao tăng trưởng trong trung hạn. Tỷ giá hối đoái nếu được quản lý chủ động và linh hoạt hơn có thể giúp giảm thiểu rủi ro do những biến động kinh tế từ bên ngoài”, Báo cáo khuyến nghị.
Về mặt tài khóa, dù quá trình tái cơ cấu ngân sách đang được triển khai, nhưng chất lượng và tính bền vững vẫn cần cải thiện. Theo các chuyên gia WB, mục tiêu tiếp tục giảm bội chi đòi hỏi phải có một chiến lược tổng thể nhằm nâng cao hiệu suất chi tiêu và duy trì bền vững tiềm năng thu trong trung hạn.
Bên cạnh chính sách kinh tế vĩ mô cẩn trọng, WB tiếp tục nhấn mạnh yêu cầu cải cách cơ cấu sâu rộng, bao gồm cả những cải cách pháp quy nhằm xóa bỏ rào cản và giảm chi phí hoạt động của khu vực tư nhân, đầu tư cho nguồn nhân lực và hạ tầng chất lượng cao, tiếp tục cải cách nhằm nâng cao năng suất trong khu vực DNNN. Ngoài ra, đầu tư cho các biện pháp giảm thiểu biến đổi khí hậu cũng cần tiếp tục là ưu tiên để phòng ngừa tình trạng dễ tổn thương cho các hộ gia đình ở Việt Nam trước các cú sốc thiên tai như vừa xảy ra ở một số địa phương trong thời gian qua.
“Để duy trì tăng trưởng, cần đặc biệt quan tâm tới duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, theo dõi chặt chẽ tình hình nợ công – dù các cơ quan nhà nước đang làm - nhưng rất quan trọng trong thời điểm hiện nay khi Fed đang trong lộ trình bình thường hóa lãi suất. Ngoài ra, cần phải tiếp tục duy trì mở cửa thương mại và đầu tư với bên ngoài để đảm bảo Việt Nam thành công. Theo nghĩa đó, các FTA mà Việt Nam tham gia, như EVFTA kỳ vọng thông qua vào cuối năm nay, sẽ tạo ra rất nhiều tiềm năng để Việt Nam tiếp tục tăng trưởng”, ông Sudhir Shetty nói.