Nỗ lực hướng tới giá trị nghệ thuật đích thực
Những năm qua, chuyện tạo scandal để nổi tiếng, từ đó nhằm vào nhiều mục đích khác nhau đã trở nên quá phổ biến. Không chỉ giới người mẫu, showbiz, mà không ít người hoạt động trong các lĩnh vực khác cũng chủ động tạo khủng hoảng truyền thông, gây scandal như một cách gây ấn tượng, quảng bá thương hiệu cá nhân, phục vụ cho việc kinh doanh của mình. Cũng không ngoại trừ những người bình thường muốn được “nhuốm chàm” để nổi tiếng.
Không ít ca sĩ nỗ lực hướng tới giá trị đích thực |
Bằng mọi cách phải nổi tiếng?
Khi chuyện bốn người đàn ông khiến dư luận nổi sóng vì khỏa thân ở Mã Pì Lèng (Hà Giang) còn chưa lắng xuống, thì hai tuần nay, cộng đồng mạng lên tiếng chê trách chuyện cô người mẫu (sinh năm 1995) xuất hiện trong một triển lãm ô tô, liên tục tạo dáng với những tư thế phản cảm. Hãng xe này cho biết không mời cô gái này và sự xuất hiện đó hoàn toàn ngoài tưởng tượng của ban tổ chức. Song cũng có những ý kiến liệu cô người mẫu và hãng xe có thật sự không liên quan, hay đây là một chiêu trò để quảng cáo? Điều này chỉ cô gái là biết rõ nhất. Có người phân tích, chưa thấy cô nổi tiếng đến đâu, nhưng tai tiếng thì đã hiển hiện. Ở một số trang cá nhân thì cho rằng, mục đích của cô gái là tạo tai tiếng. Nhờ những tai tiếng đó mà cô nổi tiếng và dư luận sập bẫy truyền thông của cô. Phân tích này nói rõ: “Sự nổi tiếng của cô gái tỷ lệ thuận với các lượt like, chia sẻ, thậm chí là sự chỉ trích gay gắt. Nếu không quan tâm, hoặc lơ đi thì là một nhẽ. Đằng này càng quan tâm, càng phê phán thì đối tượng càng… nổi!”. Một số phân tích chỉ ra công thức nổi tiếng của nhiều bạn trẻ: Trơ + dị = nổi tiếng. Đáng tiếc, hiện quá nhiều người hùa theo công thức này.
Với trường hợp nhóm đàn ông khỏa thân ở Hà Giang, PGS.TS. Nguyễn Thị Minh Thái - nhà phê bình văn hóa, giảng viên trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn cho rằng, hành vi “cởi truồng” của nhóm đàn ông là thấp kém. Bà Thái nhấn mạnh: “Biểu hiện của sự kém hiểu biết trong sự phát triển, thiếu hụt trong văn hóa”.
Gần đây, một diễn viên có khuôn mặt điển trai, đóng một số phim được giới trẻ yêu thích hiện nay như vai diễn trong “Tháng năm rực rỡ” đã bị lộ clip “cấp 3” với bạn gái. Từ một sao trẻ được biết đến chưa nhiều, anh này bỗng dưng “chiếm sóng” trên các kênh truyền thông, mạng xã hội lẫn truyền miệng và nhanh chóng được dư luận quan tâm. Tương tự, trường hợp của Nam Em cũng là một điển hình của việc “làm quá”, lên mạng liên tục kể lể về mối quan hệ với Trường Giang, đấu khẩu với nghệ sĩ hài này cho đến những hành động tỏ tình kỳ quặc, Nam Em đã trở nên tai tiếng khắp mạng xã hội.
Đã có nhiều trường hợp tương tự, cứ khỏa thân, khoe thân một cách lộ liễu, phản cảm rồi biện hộ cho hành vi đó bằng cái họ gọi là “mục đích là bảo vệ môi trường”, hoặc bảo vệ di sản. Nhưng họ hoàn toàn sai lầm, hoặc biết nhưng vẫn cố tình phạm sai lầm. Nhiều chuyên gia văn hóa cho rằng: Trước khi bảo vệ môi trường, di sản thì anh hãy bảo vệ phẩm giá của anh đã. Phải để công chúng tôn trọng, gia đình khỏi xấu hổ. Tất cả những sự nổi tiếng bằng cách làm dậy sóng dư luận như thế chỉ là nổi tiếng ảo, giá trị ảo.
Để thành danh thật sự không thể thiếu tài năng và sự cố gắng |
Những hậu quả
Scandal có thể khiến cho “khổ chủ” nổi tiếng nhanh chóng mà không cần nhiều nỗ lực. Nhưng đồng thời, nó cũng khiến người đó luôn bị gắn với tai tiếng. Sẽ chẳng ai giữ được giá trị thật khi nổi tiếng bằng những hình ảnh xấu hoặc bị xã hội chê cười. Trong tiềm thức của dư luận, một người nổi tiếng bằng scandal thì giá trị ấy cũng chỉ lớn bằng một vết nhơ. Điều đó không xóa đi được. Dù rằng, sự nổi tiếng của theo cách ấy, trước mắt có thể giúp họ kiếm được hợp đồng quảng cáo, kiếm được tiền. Tuy nhiên, thực tế nghiệt ngã hơn họ tưởng. Ví dụ, trường hợp của Nam Em, sau chiêu PR phản cảm, kết quả của những dự án âm nhạc của cô không hề sáng sủa. Cô gái trẻ gần như bị “cô lập” trong nghề với những cái nhìn khá kỳ thị của đồng nghiệp, thậm chí nhiều người còn cho rằng Nam Em “có vấn đề”. Các hợp đồng quảng cáo, sự kiện bị hủy, thậm chí Nam Em suýt bị bồi thường hợp đồng, ngay cả MV mới cũng không gây chú ý như mong muốn.
Một trong những mối nguy hại của văn hóa hiện nay là việc bán hàng qua facebook bằng cách tạo cú sốc hay khủng hoảng truyền thông trên tài khoản cá nhân. Những video uốn éo, hở hang trong khi đang giới thiệu một sản phẩm quần áo, mỹ phẩm, hoặc những lời quảng cáo hấp dẫn về giá thành sản phẩm siêu rẻ, nhưng lại vô cùng hiệu quả. Nhiều cô sau mỗi video khoe thân đã nhận được hàng vạn lượt like, nhiều bình phẩm và đơn đặt hàng. Mục đích đã đạt được, nhưng chính những bạn trẻ này đang tự hạ thấp giá trị bản thân mình. Nhất là khi cuộc sống hiện tại có không ít cách để khởi nghiệp, lập nghiệp.
Từ năm 2017 đến nay, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ Thông tin và Truyền thông) đã triển khai một loạt biện pháp để chấn chỉnh tình trạng clip xấu độc tràn lan và ngăn chặn việc gắn quảng cáo lành mạnh của doanh nghiệp Việt Nam vào các clip này trên facebook, youtube. Tuy nhiên việc quản lý sẽ vô cùng khó khăn và phức tạp. Bởi các quy định về xử phạt cũng rất nhẹ và không triệt để. Thậm chí có trường hợp thiếu các quy định để xử phạt. Bởi thế trước mắt, cộng đồng cần tẩy chay với các kiểu lợi dụng mạng xã hội, công nghệ thông tin để gây chú ý, tạo sự nổi tiếng. Một khi cộng đồng làm ngơ, không cổ súy, không like và bình phẩm, thì những hành động tạo rác trên mạng sẽ bị co hẹp, không thể phát triển lan rộng được.
Chạy theo danh vọng là cố tật của con người. Nhiều người khát khao hư danh, đến khi thỏa mãn thì bản thân đã bị chê cười và không thể nào gột sạch. Những “ngôi sao xấu” sẽ sớm nở tối tàn. Chỉ có con đường lập thân, lập nghiệp bằng kiến thức, sự nhọc công tìm tòi, sáng tạo, được cộng đồng ghi nhận mới bền vững. |