Nóng chuyện chiếm rừng lấy đất
Thực trạng chiếm rừng thành đất nông nghiệp: Đâu rồi cả cây và đất? | |
Đất rừng thành trang trại! |
Mất hàng ngàn hecta rừng mỗi năm
Thực tế cho thấy, hàng năm tại khu vực này mất hàng trăm hecta rừng bị tàn phá, hàng nghìn hecta đất bị lấn chiếm tại nhiều dự án đầu tư nông, lâm nghiệp khiến cho các DN gặp nhiều khó khăn trong việc triển khai thực hiện các dự án.
Mỗi năm có hàng ngàn hecta đất rừng tại Tây Nguyên bị biến thành đất nông nghiệp |
Đơn cử tại Đăk Lăk, theo ngành nông nghiệp địa phương này, để đánh giá tình hình thực hiện các dự án đầu tư, mới đây Đoàn liên ngành Đăk Lăk thực hiện kiểm tra đối với 24 dự án nông, lâm nghiệp trên tổng diện tích 22.278ha tại các huyện Ea Súp, Ea H’leo, Lắk, Cư M’gar, Krông Pắc do các tổ chức, DN làm chủ đầu tư. Qua công tác kiểm tra cho thấy, nhiều dự án diện tích rừng khoanh nuôi, quản lý, bảo vệ bị chặt phá, đất vùng dự án bị lấn chiếm, tranh chấp…
Thực tế, có 24 dự án đã triển khai, thực hiện trồng cao su, trồng rừng chưa đạt so với quy hoạch. Cụ thể, diện tích trồng cao su của các dự án 4.971,5ha, đạt 79,5% so với quy hoạch; trồng rừng mới được 3.006ha đạt 38,5% so với quy hoạch. Việc các dự án triển khai chậm xuất phát từ nguyên nhân các tổ chức, DN thiếu vốn, đất đai không phù hợp với cây trồng…; tiến độ các dự án chậm do rừng bị phá, đất bị xâm canh, lấn chiếm.
Kết quả kiểm tra cho thấy, trong số 24 dự án trên có 12 dự án bị mất rừng tự nhiên với diện tích 870,1ha. Trong đó, nhiều dự án diện tích rừng tự nhiên nằm trong diện khoanh nuôi, bảo vệ cơ bản bị xóa sổ, điển hình như rừng của Công ty Phát Đạt (Ea Súp) giảm 105,8 ha/148,8ha, chiếm 73%; Công ty Thuận Thiên (Ea H’leo) giảm 34,9 ha/77,3 ha, chiếm 45%...
Đặc biệt, trong số đó có đến 17 dự án bị xâm canh, lấn chiếm 1.974 ha. Nhiều diện tích đất rừng do DN quản lý bị người dân xâm canh, lấn chiếm phần lớn diện tích đất được giao, điển hình như: Công ty Gia Huy (Ea Súp) bị lấn chiếm 349ha (50% tổng diện tích), Công ty sản xuất Rừng Xanh (Ea H’leo) bị lấn chiếm 169 ha (36% diện tích), Công ty Thuận Thiên bị lấn chiếm 283 ha (chiếm 29%)…
Có phải lỗi do “khó quản lý”?
Trên địa bàn tỉnh Gia Lai cũng diễn ra tương tự, từ đầu năm 2016 đến nay, việc phá rừng, xâm chiếm rừng lấy đất sản xuất liên tiếp xảy ra tại các lâm phần thuộc các ban quản lý rừng phòng hộ trên địa bàn. Trong tháng 2 và tháng 3/2016, cơ quan chức năng của địa phương này thực hiện kiểm tra liên tục phát hiện các trường hợp người dân phát rừng, chiếm đất làm nương rẫy.
Ngày 21/2, lực lượng quản lý bảo vệ rừng của tỉnh Gia Lai, tuần tra, phát hiện vợ chồng Kpă Thuận và Siu Liu (huyện Ia Grai) cắt hạ 54 cây cầy, bình linh, bằng lăng, thành ngạnh thuộc rừng tự nhiên, diện tích phá mở rộng gần 5 sào tại lô 2 khoảnh 5 tiểu khu 292 thuộc khu vực rừng phòng hộ đầu nguồn.
Hay như, ngày 14/3/2016, lực lượng chức năng địa phương phát hiện vụ phá rừng tại tiểu khu 290 của Ban Quản lý rừng phòng hộ Bắc Ia Grai. Chỉ trong một thời gian ngắn, Ksor Leh cùng vợ Puih Hồng, xã Ia Krái, huyện Ia Grai. Diện tích rừng bị phá gần 6 sào cũng thuộc rừng tự nhiên. Lực lượng chức năng đã lập hồ sơ cả 2 vụ phá rừng trên chuyển qua Công an huyện Ia Grai để điều tra, truy tố.
Tình trạng phá rừng lấy đất sản xuất diễn ra trong suốt một thời gian dài trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên, quy mô ngày càng nghiêm trọng, diện tích ngày càng lớn, thủ đoạn phá rừng ngày càng tinh vi.
Nhiều vụ vi phạm đã được các đơn vị chủ rừng phát hiện và kịp thời báo với cơ quan chức năng và chính quyền địa phương chỉ đạo xử lý hoặc chuyển qua Công an địa phương củng cố hồ sơ để truy tố nhưng tính chất răn đe chưa cao.
Điển hình, năm 2015, Ban Quản lý rừng phòng hộ Ia Púch đã chuyển 3 vụ phá rừng trái phép cho các ngành chức năng khởi tố để răn đe, giáo dục nhưng tình trạng xâm chiếm đất rừng vẫn còn tiếp diễn và diễn biến ngày càng phức tạp.
Theo các chủ rừng, việc quản lý bảo vệ rừng tự nhiên gặp nhiều khó khăn vì diện tích được giao lớn, tình hình phá rừng trái phép diễn biến phức tạp, trong khi, nguồn nhân lực, phương tiện để quản lý bảo vệ rừng hạn chế. Việc giữ rừng đòi hỏi nguồn kinh phí lớn, nhưng Nhà nước chưa có cơ chế hỗ trợ cho DN...
Những số liệu trên cho thấy, tình trạng xâm chiếm đất rừng để sản xuất nông nghiệp tại các địa phương đang diễn biến rất phức tạp. Do đó, nếu không có biện pháp kiên quyết để xử lý thì chắc rằng trong một thời gian ngắn tới đây, nhiều diện tích rừng sẽ tiếp tục bị xâm chiếm, biến đất rừng thành đất nông nghiệp, đất thổ cư của nhiều hộ dân; rừng và đất lâm nghiệp của Nhà nước bị chiếm dụng, mua bán trái phép; công tác quản lý đất đai, trật tự an toàn xã hội tại địa phương phức tạp, xảy ra nhiều hệ lụy tiêu cực khó lường…
Vậy nên, rất cần sự vào cuộc quyết liệt hơn của các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương các tỉnh Tây Nguyên để từng bước giải quyết dứt điểm vấn nạn này.