Ồ ạt bán USD gửi tiền đồng
Huy động ngoại tệ giảm hơn 9%
Theo NHNN TP. Hồ Chí Minh, tính đến hết tháng 4 vốn huy động bằng ngoại tệ đạt 189.401 tỷ đồng, giảm 9,42% so với cuối năm 2011 và giảm18% so với cùng thời điểm năm trước. Nguyên nhân do chênh lệch lãi suất giữa VND và USD hiện nay khá lớn, lên tới 10%/năm làm một bộ phận người dân bán USD gửi tiền đồng hưởng lãi suất cao của các TCTD trên địa bàn.
Ông Trương Văn Phước, Tổng giám đốc Ngân hàng Xuất nhập khẩu Việt Nam - Eximbank cho biết, tình trạng người dân bán USD lấy tiền đồng gửi tiết kiệm trong những tháng đầu năm 2012, do thị trường ngoại tệ và vàng đang ổn định. Thị trường vàng diễn biến tẻ nhạt đã kéo một lượng vàng trong dân bán ròng trong suốt những tháng đầu năm nay. Cung ngoại tệ tăng mạnh trong khi thị trường vàng thời gian qua cũng khá trầm lắng đã đẩy giá USD tiền mặt trượt dốc.
Theo giới kinh doanh vàng tại TP. Hồ Chí Minh, từ đầu năm đến nay lượng USD lẻ mua vào chiếm áp đảo bán ra. Bà Nguyễn Ngọc Thúy, chủ một tiệm vàng lớn khu vực chợ Bà Chiểu cho biết, "chỉ cầm chắc có đầu ra chốt giá mới dám thu USD, gần đây mua bán ngoại tệ chỉ làm lai rai cùng với vàng".
Nắm giữ VND có lợi hơn nên người dân đẩy mạnh bán USD. (Ảnh: ST)
Hiện tỷ giá bình quân liên ngân hàng được NHNN ấn định ở mức 20.828 đồng/USD không đổi trong gần 150 ngày qua. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó giám đốc NHNN chi nhánh TP. Hồ Chí Minh, nếu giá USD bán hết trần biên độ cho phép phải là 21.036 đồng/USD, nhưng các ngân hàng chỉ niêm yết giá mua/ bán USD khoảng 20.830-20.870 đồng/USD (giảm 166 đồng/USD so với cuối năm 2011). Giá mua USD tiền mặt trên thị trường tự do từ đầu năm đến nay giảm hơn 350 đồng/USD, giá bán chỉ cao hơn ngân hàng khoảng 10.000-20.000 đồng/USD.
Nhu cầu vốn bằng ngoại tệ sẽ không lớn
Trong khi tiền gửi ngoại tệ giảm mạnh, vốn huy động tiền đồng tăng lên nhanh chóng, số liệu của NHNN TP. Hồ Chí Minh đến hết tháng 4 tiền gửi bằng VND tăng 3,56% so với cuối năm 2011 (đạt 708.719 ngàn tỷ đồng). Nếu phân tích theo tính chất tiền gửi trong 4 tháng, bộ phận tiền gửi tiết kiệm tăng cao nhất lên đến 9,43%, trong đó tiền gửi doanh nghiệp giảm mạnh 4,81% so với cuối năm 2011.
Điều này cũng là dễ hiểu bởi trong bối cảnh kinh tế khó khăn, đồng vốn quay vòng chậm, trong khi mặt bằng lãi suất vẫn ở mức cao, tất yếu các doanh nghiệp rút tiền về để sản xuất kinh doanh. Tiền gửi ngoại tệ giảm mạnh trong hệ thống ngân hàng đang phản ánh một thực tế tình trạng găm giữ ngoại tệ của người dân và doanh nghiệp đã giảm dần.
Theo TS. Võ Trí Thành - Phó Viện trưởng Viện Quản lý kinh tế TW, điều này phù hợp với lộ trình từng bước chuyển dần từ huy động và cho vay vốn bằng ngoại tệ sang hoạt động mua bán ngoại tệ để hạn chế tính trạng đô la hóa nền kinh tế.
Tuy nhiên trước việc nguồn vốn huy động ngoại tệ tụt giảm trong khi NHNN vừa “nới” tín dụng ngoại tệ, nhiều ý kiến tỏ ra lo ngại về khả năng cung ứng của các NHTM. Nhưng theo các chuyên gia tài chính, nhu cầu ngoại tệ sẽ không lớn trong bối cảnh nền kinh tế khó khăn kéo cầu đầu tư, tiêu dùng giảm mạnh.
Hơn thế lãnh đạo các ngân hàng khác nhận định, trạng thái ngoại hối đang được cải thiện đáng kể trong thời gian gần đây và thậm chí có hiện tượng dư ngoại tệ trong ngân hàng. Đó cũng là lý do dù rằng Chính phủ cho phép TCTD phát hành trái phiếu quốc tế bằng ngoại tệ, tuy nhiên đến giữa tháng 5 chưa có một ngân hàng nào trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh đăng ký.
Ông Lê Hùng Dũng, Chủ tịch Eximbank cho rằng, nhu cầu vốn tín dụng của ngân hàng này không cần thiết đến mức phải vay vốn nước ngoài.
Phạm Hà Nguyên