Quản trị tốt có thể xử lý lỗi khủng hoảng
Ảnh minh họa |
Vai trò của quản trị ngân hàng
QTCT đã được cộng đồng tài chính quốc tế công nhận là một trong 12 tiêu chuẩn cơ bản tốt nhất trong thực tiễn. QTCT yêu cầu phải đảm bảo các nguyên tắc như: có cơ cấu quản trị hiệu quả; đảm bảo quyền lợi và sự đối xử bình đẳng, công bằng giữa các cổ đông...
Đối với lĩnh vực NH, ông Phạm Huyền Anh – Phó Chánh Thanh tra, giám sát NH (Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng – NHNN) cho biết, Ủy ban Basell 2 đã ban hành “Các nguyên tắc tăng cường quản trị công ty đối với các tổ chức NH” (tháng 10/2010) nhằm thúc đẩy thông lệ QTCT tốt trong các tổ chức NH.
Do đó, QTCT trong lĩnh vực NH liên quan đến sự phân định quyền hạn và trách nhiệm, có nghĩa là phương thức Hội đồng quản trị và Ban giám đốc quản lý hoạt động kinh doanh và các vấn đề khác của ngân hàng, bao gồm: Xây dựng chiến lược và mục tiêu hoạt động NH; quyết định mức độ chấp nhận khẩu vị rủi ro của NH; điều hành các hoạt động kinh doanh hàng ngày. Lãnh đạo NH cũng phải có trách nhiệm bảo vệ lợi ích của khách hàng gửi tiền, đáp ứng nghĩa vụ cổ đông và quan tâm đến lợi ích của các bên có quyền liên quan khác…
TS. Cấn Văn Lực – Giám đốc Trung tâm đào tạo BIDV cho rằng, công tác quản trị NH đóng vai trò quan trọng trong kế hoạch xây dựng một vài NH ngang tầm khu vực (một trong những mục tiêu của Đề án Tái cơ cấu các TCTD 2011-2015). Hiện nay chúng ta đã có khung pháp lý với lĩnh vực này như Thông tư 121 hiệu lực từ 17/9/2012 do Bộ Tài chính ban hành về “QTCT đối với các công ty đại chúng”, thay thế Quyết định 12 ban hành năm 2007.
Đối với lĩnh vực NH chúng ta có Nghị định 59 ngày 16/7/2009 quy định tổ chức hoạt động của NHTM Việt Nam. Hay Luật Các TCTD 2010 cũng đã chi phối về quản trị điều hành của các TCTD. Tuy nhiên, theo TS. Cấn Văn Lực, khảo sát tại 35 NHTM cho thấy, đa số các NH chưa có ủy ban kiểm toán; 15 NH có ủy viên HĐQT kiêm Phó tổng giám đốc; 11 NH chưa có thành viên HĐQT độc lập. Và hiện trong số 35 NHTM thì có 13 NH không có báo cáo tình hình quản trị NH, 27 NH chưa có quy chế quản trị NH và 6 NH chưa có website tiếng Anh…
Tiếp tục hoàn thiện pháp lý và giám sát
Đề cao tầm quan trọng của QTCT, tại hội thảo, các chuyên gia cho rằng, nếu gặp định hướng chưa tốt trong hoạt động của DN thì QTCT có thể phát hiện và xử lý được những lỗi trong khủng hoảng. Hiện thị trường đang quan tâm nhiều tới nợ xấu và trích lập dự phòng rủi ro (DPRR) của các TCTD. Các đại biểu đánh giá: Thực tế là việc tuân thủ rủi ro tín dụng của chúng ta chưa đạt mô hình chuẩn kế toán quốc tế, nhưng các NH đã rất nghiêm túc trong minh bạch thông tin.
NHNN cũng yêu cầu các NHTM quan tâm tới vấn đề này. Để tạo niềm tin cho công chúng, thời gian tới chúng ta phải nhanh chóng tiếp cận chuẩn mực quốc tế. Đây là thách thức lớn với các công ty và các NH của Việt Nam. Còn theo PGS – TS. Trần Thị Thanh Tú – Chủ nhiệm Khoa Tài chính NH, Trường Đại học Kinh tế, hiện nay các DN niêm yết công bố thông tin minh bạch hơn DN chưa niêm yết.
Đối với QTCT nói chung và quản trị NH nói riêng trong thời gian tới, TS. Cấn Văn Lực khuyến nghị: Chúng ta cần tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý và giám sát như quản trị rủi ro; làm rõ chức năng, nhiệm vụ đại diện chủ sở hữu. Đồng thời áp dụng các vấn đề cốt lõi trong quản trị NH (yếu tố chủ quan) như tăng cường vai trò, hiệu quả của Ban kiểm soát, kiểm toán nội bộ, các ủy ban thuộc HĐQT, chiến lược kinh doanh và quản lý rủi ro tốt.
TS. Hà Huy Tuấn – Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cho rằng, cần phải nâng cao đào tạo phổ biến, phổ cập nâng cao quản trị DN, NH. Cùng với việc không ngừng nâng cao năng lực của các cơ quan giám sát. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh vai trò đánh giá xếp hạng của không những cơ quan trong nước và của định chế tài chính nước ngoài, đào tạo phổ cập công tác QTCT thì vai trò của các cơ quan quản lý cũng phải được nâng cao hơn trong thời gian tới.