"Có thể giảm lãi suất nhanh hơn"

Theo sát diễn biến lạm phát

Thống đốc NHNNVN Nguyễn Văn Bình cho biết, chính sách tiền tệ luôn được điều hành linh hoạt theo sát mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, góp phần duy trì tăng trưởng ở mức hợp lý. Việc tín dụng 4 tháng đầu năm giảm 1,71% cũng là điều dễ hiểu trong bối cảnh kiềm chế lạm phát. Bởi những năm trước tín dụng luôn tăng trưởng ở mức rất cao, bình quân 5 năm qua ở mức 34% và bình quân 10 năm trở lại đây cũng lên tới 29%. Trong khi, để kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, NHNN đặt mục tiêu kiểm soát tăng trưởng tín dụng năm 2012 ở mức 15-17%. Tuy nhiên, NHNN cũng theo sát diễn biến kinh tế vĩ mô, liên tục tháo gỡ giúp DN tiếp cận vốn với lãi suất hợp lý để duy trì, phát triển sản xuất kinh doanh.

Trên tinh thần đó, thời gian qua NHNN đã giảm dần mặt bằng lãi suất theo tín hiệu lạm phát. Theo dự báo của NHNN, lạm phát năm nay có thể được kiểm soát ở mức dưới 10%. Nếu lấy lạm phát ở mức 8-8,5% là mục tiêu điều hành chính sách tiền tệ nói chung và lãi suất nói riêng thì cuối năm nay, lãi suất huy động sẽ ở mức 9-10%/năm.

Đầu năm 2012, NHNN đã đưa ra thông điệp, phấn đấu giảm lãi suất 1% mỗi quý nếu môi trường kinh tế vĩ mô thuận lợi. Thế nhưng, theo Thống đốc, với diễn biến hiện nay của kinh tế vĩ mô, đặc biệt là lạm phát, chúng ta có điều kiện để có thể giảm lãi suất nhanh hơn nữa. Mặc dù vậy, không nên giảm lãi suất xuống thấp hơn mức 9-10% bởi hai lý do. Thứ nhất, với mục tiêu kiềm chế lạm phát ở mức 8-8,5% trong năm nay, lãi suất huy động ở mức 9-10% là hợp lý. Thứ hai, để đảm bảo vị thế của VND, qua đó đảm bảo sự ổn định đối với thị trường ngoại hối. Với lãi suất huy động 9-10%, gửi tiết kiệm vẫn hấp dẫn hơn nhiều so với các kênh đầu tư khác như vàng, ngoại tệ, bất động sản...

Dồn vốn cho sản xuất, xuất khẩu

Đặc biệt, NHNN đã khống chế lãi suất cho vay tối đa đối với 4 nhóm lĩnh vực ưu tiên (nông nghiệp, nông thôn; xuất khẩu; công nghiệp hỗ trợ; DNNVV) bằng lãi suất huy động kỳ hạn trên 1 tháng tối đa cộng 3%/năm. Có nghĩa, với lãi suất huy động tối đa kỳ hạn 1 tháng hiện nay là 12%/năm, lãi suất cho vay tối đa đối với 4 lĩnh vực này chỉ là 15%/năm.

Thống đốc lý giải, trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng bị khống chế để kiềm chế lạm phát, để đảm bảo tăng trưởng kinh tế ở mức hợp lý cần hướng dòng vốn đến những lĩnh vực có hiệu quả cao. Kết quả năm 2011 đã minh chứng cho sự đúng đắn của định hướng này khi tăng trưởng tín dụng của toàn hệ thống ngân hàng chỉ ở mức 13%, song tăng trưởng kinh tế vẫn đạt 5,89%. Theo đó, việc tín dụng xuất khẩu tăng tới 54% là một nhân tố quan trọng giúp xuất khẩu tăng tới 34%. Tương tự, tăng trưởng tín dụng đối với nông nghiệp, nông thôn đạt trên 30% góp phần thúc đẩy khu vực này đạt được những kết quả ấn tượng. Với DNNVV, công nghiệp hỗ trợ - đây là động lực phát triển kinh tế và cũng là khu vực sử dụng lao động lớn nhất nên trong bối cảnh khó khăn, rất cần phải hỗ trợ.

Tuy nhiên, sẽ có những DN vô cùng dễ dàng, song cũng có những DN rất khó khăn trong việc tiếp cận vốn. Bởi theo quy định của NHNN, mức lãi suất đó được áp dụng đối với những đối tượng có đủ điều kiện vay vốn theo quy định và được TCTD đánh giá là có tình hình tài chính lành mạnh. Thống đốc khẳng định, bản thân các TCTD có thể cho vay thậm chí với mức lãi suất 13%/năm nếu họ chắc chắn thu được khoản nợ đó còn hơn là họ mua trái phiếu Chính phủ, tín phiếu NHNN chỉ với lãi suất xung quanh 10%/năm. Thời gian qua, các TCTD đã công bố nhiều gói tín dụng với lãi suất khá thấp để hỗ trợ cho DN. Nhưng đến nay, các TCTD vẫn chưa giải ngân hết những gói tín dụng đó, một phần cũng do khả năng hấp thụ vốn của DN hiện đang rất yếu.

Mục tiêu của NHNN sẽ cố gắng mức tối đa để giảm khó khăn cho các DN, nhưng không được đi sai mục tiêu kiềm chế lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô. Do vậy trong giai đoạn hiện nay cũng chính là giai đoạn thử thách với DN. DN nào có đủ sức sống vươn lên thì DN đó có điều kiện tiếp tục phát triển và trước mắt ngân hàng sẽ tái cơ cấu lại nợ tiếp tục cho vay mới. Với những DN quá yếu thì cũng phải chấp nhận sự thanh lọc, để đảm bảo chương trình tái cơ cấu nền kinh tế được hiệu quả.

Người đứng đầu ngành Ngân hàng cũng khẳng định, hiện nay biện pháp lãi suất chỉ là một trong tổng thể các biện pháp. Đơn cử, bên cạnh việc giảm dần mặt bằng lãi suất, thời gian qua, NHNN cũng đã có nhiều giải pháp tạo điều kiện cho các DN tiếp cận vốn như yêu cầu các TCTD cơ cấu lại thời hạn trả nợ; tiếp tục cho vay mới đối với những khoản vay có hiệu quả… ". Hy vọng, với các giải pháp về chính sách tiền tệ kết hợp với chính sách tài khóa sẽ tháo gỡ đáng kể những khó khăn của DN hiện nay", Thống đốc bày tỏ.

Quang Cảnh