Quy định khiến doanh nghiệp lao đao
Nghị định 09/2016/NĐ-CP của Chính phủ ngày 28/1/2016 (NĐ 09) quy định muối dùng để ăn trực tiếp, dùng trong chế biến thực phẩm phải được tăng cường i-ốt (có hiệu lực từ ngày 28/1/2017).
Bộ Y tế chỉ nên khuyến khích DN chế biến thực phẩm bổ sung thêm vi chất dinh dưỡng vào thực phẩm thay vì yêu cầu bắt buộc |
Tuy nhiên, trên thực tế khi áp dụng quy định này, một số loại thực phẩm không thể sử dụng muối i-ốt làm nguồn nguyên liệu để chế biến do tạo ra trạng thái cảm quan, màu sắc, mùi vị không bằng so với việc sử dụng muối thường (không bổ sung i-ốt). Điều này khiến DN gặp phải nhiều thách thức, dẫn đến ách tắc trong quá trình sản xuất, công bố, đưa sản phẩm ra thị trường.
Theo các DN, các sản phẩm chế biến từ thủy sản như nước mắm, nước chấm; rau củ quả sấy khô, thịt gia cầm sấy, sản phẩm từ ngũ cốc sấy; các loại bột gia vị, bột chế biến sẵn để làm những loại bánh ngọt và dùng trong chế biến các loại thực phẩm; sản phẩm ăn ngay, ăn liền… sử dụng i-ốt sẽ làm các sản phẩm bị biến mùi, vị, ảnh hưởng nhiều đến chất lượng sản phẩm. Hơn thế, do i-ốt có tính thăng hoa, dễ tương tác với các thành phần khác trong thực phẩm và biến đổi khi gặp nhiệt…
Bà Hồ Kim Liên, Chủ tịch Hội nước mắm Phú Quốc cho rằng, sản phẩm nước mắm nếu bổ sung thành phần i-ốt vào sẽ khiến màu sắc bị thay đổi. Hơn thế, nhãn hiệu nước mắm Phú Quốc đã được bảo hộ tại châu Âu, nếu cho thêm thành phần i-ốt thì sẽ ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm đã công bố. Điều này khiến cho uy tín của thương hiệu nước mắm Việt với thị trường thế giới bị tác động tiêu cực. Qua đó, bà Liên đề nghị cần xem xét để sửa đổi Nghị định 09, đặc biệt là trong Điều 6.
“Nếu sử dụng muối i-ốt đưa vào chế biến thực phẩm, công ty phải tốn chi phí tiến hành thiết kế thay đổi nhãn mác và thực hiện công bố sản phẩm theo quy định”, ông Lâm Bá Nhĩ, Giám đốc Quản lý chất lượng, Công ty cổ phần Kỹ nghệ Súc sản - VISSAN đưa ra ý kiến.
Ngoài quy định về muối i-ốt, thì quy định về bột mì dùng trong chế biến thực phẩm phải được tăng cường sắt và kẽm (có hiệu lực từ ngày 28/1/2018) cũng gây nhiều thắc mắc. DN cũng gặp khó khăn từ khâu nhập nguyên liệu, bởi Việt Nam phải nhập số lượng lớn bột mì nhưng các quốc gia xuất khẩu bột mì không có quy định phải bổ sung sắt, kẽm vào bột. Điều này dẫn đến tình trạng DN nhập bột mì phải tiến hành bổ sung vi chất sắt, kẽm trước khi đưa vào sản xuất, làm gia tăng chi phí và giá thành của sản phẩm.
Trước vấn đề này, đại diện Công ty Acekook Việt Nam cho biết, các sản phẩm làm từ nguyên liệu là bột mì có bổ sung sắt, kẽm thì sẽ bị nổi đốm, màu sắc các thành phẩm không ổn định và bị biến đổi, ảnh hưởng đến chất lượng của sản phẩm. “Nghị định 09 bắt buộc bổ sung vi lượng dinh dưỡng vào mà không phân biệt sản phẩm nào đã làm cho các DN sản xuất hết sức khó khăn. Quy định khiến DN nghiệp Việt Nam giảm sức cạnh tranh so với rất nhiều nước”, vị đại diện này nói.
Theo TS. Đỗ Việt Hà - Ủy viên Ban Chấp hành Hội Hóa học TPHCM, có những thực phẩm, khi đưa i-ốt vào có thể sẽ làm biến đổi thực phẩm; do vậy cần phải tham khảo ý kiến của các nhà khoa học, và không nên bắt buộc với tất cả các loại sản phẩm.
Vì vậy, để đảm bảo hài hòa giữa việc người sử dụng nhận được đầy đủ dưỡng chất, mà không gây khó khăn cho DN chế biến thực phẩm nói riêng và sự phát triển của nền kinh tế nói chung, nhiều ý kiến DN và chuyên gia đề xuất Bộ Y tế khẩn trương sửa đổi, thay thế NĐ 09. Các hiệp hội và cộng đồng DN đề xuất Bộ Y tế chỉ nên khuyến khích DN chế biến thực phẩm bổ sung thêm vi chất dinh dưỡng vào thực phẩm thay vì yêu cầu bắt buộc.