Quyền lợi cổ đông sau hợp nhất
Tăng do... lướt sóng?!
Ngay khi HĐQT của CTCP sản xuất và thương mại Phúc Tiến (mã: PHT) thông qua chủ trương sáp nhập vào CTCP tập đoàn thép Tiến Lên (mã: TLH) ngày 13/4/2012, giá CP PHT đã tăng lên 7.500 đồng/CP, với khối lượng giao dịch đạt đỉnh 169.860 CP. Phiên giao dịch ngày 17/4, giá PHT tiếp tục tăng lên mức 7.900 đồng/CP, nhưng khối lượng giao dịch đã giảm chỉ còn 121.210 CP. Tuy nhiên, ở các phiên tiếp theo giá CP này có xu hướng giảm, thậm chí còn giảm sâu hơn so với mốc giá trước ngày công bố sáp nhập. Cụ thể, tại phiên sáng 20/4, giá đóng cửa của CP này chỉ còn 7.300 đồng/CP với khối lượng giao dịch đạt 19.500 CP. Sự rớt giá của PHT cũng này phần nào thể hiện thực trạng chung của các DN ngành thép hiện nay khi NĐT chưa tin vào sức cầu của ngành này có thể tăng đột biến.
Mùa ĐHCĐ năm nay dự báo sẽ rất sôi động. (Ảnh: BĐT)
Song nhìn sang lĩnh vực dịch vụ như ngân hàng các thương vụ M&A đã mang đến một sự thay đổi mạnh mẽ. Đơn cử ngay khi thông tin STB sắp có sự tham gia của EIB được loan đi, CP STB đã thoát khỏi cảnh đì đẹt quanh mức 13.200 đến 15.800 đồng/CP của năm 2011, bứt lên những đỉnh cao mới bằng nhiều phiên tăng trần. Giá CP này càng được cổ vũ khi cuộc chơi có thêm sự tham gia của NHTMCP Phương Nam. đạt 25.200 đồng/CP vào ngày 20/4, tăng 67% so với mức giá 15.100 đồng/CP của ngày giao dịch cuối cùng trong năm 2011..
Hay như mới đây, sau khi có thông tin HBB sẽ sáp nhập với SHB, mã HBB đã tăng liên tục về giá cũng như khối lượng giao dịch. Từ phiên khởi đầu bất thường ngày 9/2/2012, với 9 triệu CP HBB được giao dịch ở mức giá 4.500 - 4.700 đồng/CP, đến phiên 28/2 đã có gần 40 triệu CP được khớp lệnh, chiếm khoảng 40% giá trị giao dịch của sàn HNX. Khi "bầu" Hiển chính thức tuyên bố trên báo chí sẽ thâu tóm lại SHB (ngày 6/3) vẫn có tới 38 triệu CP được giao dịch, bằng gần 50% giá trị giao dịch của sàn HNX thời điểm đó. Điều đặc biệt là sự mua gom CP của các NĐT đã đẩy giá HBB lên đỉnh 8.000 đồng/CP, tăng gần gấp đôi trong vòng 1,5 tháng. Tuy nhiên, sau thời gian thông tin sáp nhập giảm độ nóng, những phiên giao dịch gần đây, giá CP HBB đang giảm đáng kể. Ngày 20/4, giá CP HBB chỉ còn ở mức 6.700 đồng/CP trong khi phiên giao dịch trước đó, HBB đạt 6.900 đồng/CP.
Để NĐT dài hạn không ngậm trái đắng
Bởi lẽ giá CP của DN bị thâu tóm tăng lên do các NĐT lướt sóng nên khi các phi vụ lướt sóng hoàn thành, "trái đắng" có thể thuộc về các NĐT nhỏ lẻ và các NĐT "trung thành". Các chuyên gia cho rằng, NĐT cần tỉnh táo, xem xét nội lực của các DN khi sáp nhập để tránh ngậm phải trái đắng của tâm lý bầy đàn. Ví như trong lĩnh vực ngân hàng, sự sáp nhập của HBB với SHB về lý thuyết sẽ mang lại lợi ích cho cả NĐT dài hạn và lướt sóng. Dự thảo báo cáo của HĐQT HBB trình ĐHCĐ sắp tới cho thấy, trong năm 2011 tỷ lệ nợ xấu của HBB ở mức 4,42% cao hơn mức bình quân chung của toàn ngành. Báo cáo kế hoạch năm 2012, cũng dự báo với tình hình môi trường kinh tế như hiện nay, khả năng "nợ xấu có thể tiếp tục phát sinh và khó xử lý, dẫn đến tình hình tài chính tiếp tục bị ảnh hưởng". HĐQT HBB cũng thừa nhận, theo chính sách chung của NHNN, có thể "tỷ lệ được phép tăng trưởng tín dụng của HBB sẽ thấp hơn so với tỷ lệ chung của toàn ngành", trong năm 2012 ở mức 7-9% (nhóm 3). Trong khi đó sự sáp nhập sẽ cho cả 2 ngân hàng này một lợi thế lớn về quy mô. Theo báo cáo tài chính năm 2011, vốn điều lệ của HBB là 4.050 tỷ đồng, SHB là 4.816 tỷ đồng. Như vậy, ngân hàng mới sau sáp nhập sẽ có vốn điều lệ ngang ngửa tốp dẫn đầu MB, Sacombank, ACB hay Eximbank. Hơn thế với tổng tài sản sau sáp nhập của ngân hàng mới tăng lên mức gần 130.000 tỷ đồng, hệ thống mạng lưới lên tới hơn 300 điểm giao dịch, nguồn nhân lực cũng tăng lên 3.500 người… Tuy nhiên với sự lớn lên nhanh chóng như vậy, bài toán quản trị là vấn đề cần được tính toán. "Kinh nghiệm nước ngoài cho thấy phải mất ít nhất 2 năm để làm được việc này. Hay nói cách khác, hiệu quả của việc sáp nhập cần phải chờ báo cáo tài chính của năm tiếp theo, còn kết quả kinh doanh của 3 tháng, 6 tháng sau khi sáp nhập không nói lên được gì" - chuyên gia phân tích chứng khoán Hoàng Đình Kế cho biết.
Đây cũng chính là lý do các chuyên gia cho rằng, trong các ĐHĐCĐ của các DN hợp nhất sáp nhập thời gian tới, sẽ có nhiều NĐT truy vấn HĐQT về sự cần thiết phải làm sáng tỏ kế hoạch hợp nhất, sáp nhập, những mục tiêu hướng tới để đạt được mục tiêu đặt ra để đảm bảo quyền lợi của mình. Đây cũng sẽ là cơ sở để NĐT định giá trị CP và lựa chọn hướng đầu tư ngắn hay dài hạn.
PV