Rào cản hợp tác trên EWEC
Khai mở động lực cho tăng trưởng | |
Gần 200 doanh nghiệp tham dự EWEC Đà Nẵng 2017 | |
Tìm kiếm cơ hội kinh tế từ rừng |
Hành lang kinh tế Đông Tây (EWEC) chính thức thông tuyến vào ngày 20/12/2006. Đây là một trong những tuyến giao thông huyết mạch bậc nhất ở khu vực.
Toàn tuyến có chiều dài khoảng 1.500 km, đi qua 13 tỉnh, thành của 4 quốc gia thuộc Tiểu vùng sông Mê Kông mở rộng (GMS) bao gồm, Myanmar, Thái Lan, Lào và Việt Nam. Trên lãnh thổ Việt Nam, EWEC bắt đầu từ cửa khẩu quốc tế Lao Bảo (Quảng Trị) chạy dọc theo Quốc lộ 9, kết nối với Quốc lộ 1A ở TP. Đông Hà, sau đó kết thúc tại cảng biển Tiên Sa (TP. Đà Nẵng).
Việc ra đời tuyến hành lang này được kỳ vọng, góp phần giảm chi phí vận chuyển hàng hóa, giảm đói nghèo thông qua phát triển nông thôn, khu vực biên giới, thúc đẩy phát triển và hội nhập kinh tế giữa các quốc gia trong khu vực…
Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, điểm đầu của EWEC trên lãnh thổ Việt Nam |
Những năm gần đây, việc hợp tác trên EWEC luôn nhận được sự quan tâm của chính phủ các nước, cũng như nhiều nhà tài trợ quốc tế. Điều này, góp phần tạo ra những hợp tác ấn tượng trên các lĩnh vực, đầu tư, thương mại, du lịch hay xóa đói giảm nghèo, phát triển nông thôn…
Về lâu dài, theo đại diện Vụ Thị trường châu Á - Thái Bình Dương (Bộ Công Thương), khi Cộng đồng Kinh tế ASEAN đi vào hoạt động, càng tạo thuận lợi cho EWEC trong việc đón nhận đầu tư, lưu chuyển tự do hàng hóa, dịch vụ, lao động cũng như là cơ hội để các DN nâng cao năng lực cạnh tranh…
Tuy nhiên, thực tế hiện nay việc hợp tác trên EWEC không hoàn toàn được thông suốt. Mới đây, tại Hội thảo “Hợp tác và phát triển dịch vụ trên tuyến EWEC”, do Viện Nghiên cứu kinh tế xã hội Đà Nẵng phối hợp với Trung tâm xúc tiến thương mại Sở Công Thương thành phố tổ chức, một số đại biểu đã cho rằng, quan hệ hợp tác thương mại giữa các địa phương nằm trên EWEC vẫn còn hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng vốn có. Đơn cử như tại TP. Đà Nẵng, hiện có khoảng 30 DN có quan hệ ngoại thương với các nước thuộc EWEC. Tuy nhiên, kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2016 chỉ mới đạt khoảng 64,3 triệu USD.
Ông Nguyễn Hà Bắc, Phó giám đốc Sở Công Thương TP. Đà Nẵng cho biết, hợp tác của các nước trên tuyến hành lang kinh tế này vẫn chưa đạt như mong đợi, còn nhiều bất cập, nhiều rào cản chưa thể giải quyết như, vấn đề hoàn thiện cơ sở hạ tầng, giao thông vận tải và logistics, cơ chế chính sách, thủ tục hải quan cũng như giải quyết các vấn đề xã hội…
Tương tự, ông Nguyễn Hữu Sia, Tổng giám đốc CTCP Cảng Đà Nẵng đưa ra dẫn chứng, hiện hàng hóa của tuyến hành lang đi về Đà Nẵng còn chiếm rất ít trên tổng lượng hàng hóa luân chuyển của tuyến. Trong khi, cự ly vận tải từ khu vực Nam Lào về TP. Đà Nẵng gần hơn về cảng của Thái Lan, Myanmar. Nhưng thực tế, hàng hóa lại đi về phía Tây, bao gồm Thái Lan, Myanmar lại nhiều hơn đi về phía Đông.
Nguyên nhân của nghịch lý này, do các thủ tục hải quan, nhất là thủ tục hải quan ở cửa khẩu Lao Bảo - Dansavan, mặc dù đã triển khai kiểm tra “một điểm dừng”, nhưng thực tế hàng hóa vẫn bị kiểm tra 2 lần, ách ở cửa khẩu lâu gây phát sinh chi phí bến bãi cho DN. Bên cạnh, hàng hóa hầu hết chỉ chạy 1 chiều, khi đa phần chiều đi từ Lào về Việt Nam có hàng để chở. Còn ở chiều ngược lại Việt Nam - Lào chủ yếu xe chạy không, gây lãng phí cho DN…
Trước những rào cản cho sự hợp tác trên EWEC, nhiều chuyên gia cho rằng, cần tăng cường hơn nữa sự hợp tác kinh tế và phát triển về thương mại, dịch vụ giữa các quốc gia trên tuyến. Có cơ chế chính sách thích hợp, tạo điều kiện và hỗ trợ các địa phương trên hành lang.
Cụ thể, cần có quy hoạch về phát triển thương mại, dịch vụ của mỗi quốc gia cũng như từng địa phương. Đồng thời, đẩy mạnh các chương trình tiếp xúc thương mại, xúc tiến thị trường trọng điểm của từng quốc gia cho các sản phẩm hàng hóa xuất khẩu có lợi thế của từng quốc gia, địa phương. Ngoài ra, cần khuyến khích DN giữa các quốc gia trên tuyến hành lang liên kết chặt chẽ với nhau…