Sàng lọc cổ phiếu qua kế hoạch lợi nhuận

Theo kế hoạch 2015 được công bố tại ĐHCĐ vừa qua, Dược Hậu Giang (DHG), DN đứng đầu thị phần ngành dược Việt Nam, đã đặt mục tiêu khá thận trọng, dù rằng tốc độ tăng trưởng doanh thu trung bình của DHG đều vào khoảng 18% (từ 2010-2014). Cụ thể, doanh thu kế hoạch năm 2015 chỉ khoảng 4.000 tỷ đồng (tăng 2,2% so cùng kỳ). Nếu tính cả phần loại trừ do cách hạch toán của Thông tư 200, doanh thu kế hoạch vào khoảng 4.220 tỷ đồng, tăng 7,85% so với 2014. Như vậy, đây là năm đầu tiên, tăng trưởng doanh thu của DHG chỉ duy trì ở một con số so với các năm trước đây.

Kế hoạch doanh thu và lợi nhuận năm 2015 xấp xỉ năm 2014 của CTCP Dược phẩm OPC (OPC) cho thấy khó khăn về tăng trưởng. OPC đặt kế hoạch tăng trưởng tổng doanh thu 0,34% đạt 625 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế đạt 88 tỷ đồng tăng 2,1% so với năm 2014. Kế hoạch kinh doanh 2015 được ban lãnh đạo lý giải do thị trường dược bão hòa.

Kết quả kinh doanh quý I/2015 với doanh thu ước đạt 150 tỷ đồng (24% kế hoạch dự kiến năm 2015) chỉ bằng 64% so với cùng kỳ; lợi nhuận dự kiến đạt 22 tỷ đồng (23% kế hoạch dự kiến năm 2015) chỉ bằng 88% so với cùng kỳ, CTCK BVSC quan ngại về khả năng hoàn thành kế hoạch 2015 với kết quả kinh doanh không khả quan trong quý I của OPC.

Trong báo cáo của mình, BVSC còn đưa ra nhận định thận trọng việc đầu tư vào cổ phiếu OPC với các lý do sau: rào cản sản xuất thấp, cạnh tranh mảng đông dược ngày càng gay gắt; OPC chưa có những chiến lược cho tăng trưởng dài hạn tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường đông dược. Cùng với đó là do kế hoạch tăng trưởng 2015 thấp và kết quả kinh doanh quý I/2015 không khả quan. Thanh khoản cổ phiếu OPC thấp. P/E của OPC hiện tại đạt 11,06x tương đương với mức trung bình ngành dược hiện tại.

Không chỉ DHG và OPC, các DN lớn như CTCP XNK Y tế Domesco (DMC), CTCP Dược phẩm Dược liệu Pharmedic (PMC), cũng đang nhìn nhận khá thận trọng về tình hình hoạt động trong năm nay.

Ngoại trừ CTCP Dược phẩm Bến Tre (DBT) là thể hiện sự lạc quan khi doanh thu và lợi nhuận tăng trưởng lần lượt là 20% và 94%. Tuy nhiên, đối chiếu về hoạt động cốt lõi của DN này, nhà đầu tư sẽ không thấy nhiều yếu tố đột biến về năng lực sản xuất cũng như thị trường tiêu thụ. Đột biến trong lợi nhuận của DBT ở thời điểm này chỉ có thể đến từ kỳ vọng về thu nhập bất thường.

Có thể thấy, điểm sáng duy nhất trong danh sách DN dược chỉ còn CTCP Dược phẩm Traphaco (TRA) nhờ kế hoạch cơ cấu lại hệ thống bán hàng. Cụ thể, TRA đã thay đổi chính sách bán hàng theo hướng đồng nhất giá bán lẻ thay vì phân theo cấp bậc đại lý như trước đây. Chính sách mới này, góp phần thúc đẩy doanh số bán hàng TRA trong năm 2015.

Công bằng mà nói, trước sức ép cạnh tranh năm 2015, các DN dược đang rất nỗ lực để triển khai giải pháp đầu tư hiệu quả nhất. Chẳng hạn, đẩy mạnh hệ thống phân phối, phát triển khách hàng mới. Đối với DHG, tổng lượng khách hàng trong năm 2014 vào khoảng 25.171 khách hàng, tăng 14,4% so với cùng kỳ. Trong khi đó, IMP cũng liên kết với hệ thống nhà thuốc Phano nhằm thúc đẩy thị trường OTC.

Các DN liên tục tìm kiếm đối tác chiến lược để hỗ trợ kỹ thuật và công nghệ. Cụ thể, DMC có đối tác chiến lược Abbott, trong khi IMP có đối tác chiến lược Phano hỗ trợ về mặt phân phối sản phẩm. Ngoài ra, DHG cho biết cũng đang trong quá trình tìm kiếm đối tác chiến lược. Việc mở rộng và nâng chuẩn nhà máy nhằm tăng tính cạnh tranh về chất lượng sản phẩm cũng được khối DN ngành này tính đến.

Tuy nhiên, những rào cản chính của ngành trong năm 2015 vẫn khiến các DN phải chùn bước. Đó là, cạnh tranh gia tăng khi các hiệp định TPP, FTA được ký kết. Chưa kể, các DN trong nước phụ thuộc lớn (90%) vào việc nhập khẩu nguyên vật liệu từ nước ngoài là một yếu tố không ổn định cho sản xuất. Rồi câu chuyện chi phí bán hàng tăng vọt, ảnh hưởng đến biên lợi nhuận ròng của các DN. Cuối cùng, là dự thảo thông tư của Bộ Công Thương cho phép các DN FDI phân phối tại Việt Nam…

Như vậy, các DN dược đang tự tìm cho mình các hướng đi khác nhau để phát triển trong thị trường đầy khó khăn này. Về dài hạn, nhu cầu người tiêu dùng ngày càng đòi hỏi nhiều hơn về chất lượng sản phẩm. Vì vậy, giới chuyên môn cho rằng, để tạo lợi thế cạnh tranh, DN cần có định hướng rõ ràng về phân khúc hoạt động và vị thế của mình. Còn trong ngắn hạn, các chuyên gia nhận thấy nhà đầu tư nên thận trọng trong đầu tư ngành này và chỉ chọn DN có hệ thống phân phối mạnh mới có kết quả kinh doanh ổn định.