Tham nhũng vặt vẫn ngang nhiên tồn tại
Muốn phòng ngừa tham nhũng phải xây dựng phẩm chất đạo đức cán bộ | |
Tội phạm và vi phạm pháp luật về kinh tế, tham nhũng vẫn diễn ra phức tạp | |
Luật Phòng, chống tham nhũng: Những khoảng trống cần lấp |
Tham nhũng vẫn diễn biến phức tạp
Thảo luận báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2018, đại biểu Trần Hồng Hà (Vĩnh Phúc) và nhiều đại biểu cho rằng, năm 2018 là năm có nhiều đột phá trong công tác phòng, chống tham nhũng; công tác thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố xét xử được tăng cường... Tình hình tham nhũng đang từng bước được kiềm chế, đẩy lùi. Đặc biệt, có nhiều vụ việc, vụ án tham nhũng lớn, nghiêm trọng được đưa ra xử lý, xét xử nghiêm minh, được xã hội và nhân dân quan tâm, đồng tình ủng hộ.
Nhiều DN vẫn phải “lót tay” cho cán bộ, công chức khi xử lý công việc |
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được trong năm 2018, công tác phòng, chống tham nhũng vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần được chú trọng xem xét, giải quyết trong thời gian tới. Cụ thể về công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế về phòng, chống tham nhũng, đại biểu Hà cho rằng, việc cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện đầu tư kinh doanh của nhiều bộ, cơ quan vẫn rất chậm, hiện mới chỉ tiến hành rà soát hoặc đang trong quá trình xây dựng phương án cắt giảm; có bộ cắt giảm điều kiện này lại phát sinh điều kiện khác. Bên cạnh đó, chất lượng đơn giản hóa, cắt giảm điều kiện kinh doanh chưa đồng đều; có tình trạng chạy theo số lượng, mang tính đối phó và chỉ sửa đổi câu chữ mà không làm thay đổi tính chất thủ tục, hoặc chuyển điều kiện kinh doanh thành quy chuẩn, tiêu chuẩn để kiểm soát, tạo rào cản...
“Có thể nhận thấy, công tác phòng, chống tham nhũng trong thời gian qua có nhiều chuyển biến tích cực và thu được nhiều thành tựu đáng kể nhưng chủ yếu mới chỉ tập trung ở những vụ việc, vụ án tham nhũng lớn, nghiêm trọng. Việc ngăn chặn, xử lý tình trạng nhũng nhiễu, phiền hà cho người dân, DN trên thực tế vẫn còn nhiều bất cập. Tham nhũng vặt vẫn ngang nhiên tồn tại và thường tập trung trong các lĩnh vực điển hình như y tế, giáo dục, vi phạm giao thông, hải quan, thuế, cấp phép đầu tư, đăng ký kinh doanh, đấu thầu, xây dựng, làm giấy tờ nhà đất, giải quyết các thủ tục hành chính ở bộ phận một cửa, trong tuyển dụng, đề bạt, sắp xếp, bố trí, bổ nhiệm cán bộ công chức, viên chức”, đại biểu Hà cho biết và đề nghị Chính phủ cần phải kiên quyết xử lý và siết chặt trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị để xảy ra hiện tượng nhũng nhiễu, hành dân trong giải quyết công việc.
Trong khi đó, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga cho biết, công tác tự phát hiện tham nhũng trong nội bộ cơ quan, tổ chức, đơn vị; công tác đấu tranh với tội phạm tham nhũng, kinh tế ở một số địa phương kết quả còn hạn chế. Thậm chí một số trường hợp có biểu hiện bao che, tiếp tay cho sai phạm, tham nhũng. Từ thực tế đó, bà đề nghị Quốc hội, Chính phủ cần xây dựng và hoàn thiện cơ chế trong giám sát, kiểm soát việc thực thi quyền lực nhằm phòng chống tham nhũng; tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định của pháp luật, tạo hành lang pháp lý hoàn chỉnh, đồng bộ, bảo đảm công tác phòng chống tham nhũng có hiệu lực, hiệu quả…
Tội phạm công nghệ cao - thách thức mới
Băn khoăn, lo lắng trước diễn biến của tội phạm sử dụng công nghệ cao, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn) cùng nhiều đại biểu khác cho rằng, hàng loạt các vụ án, vụ việc xảy ra mới đây cho thấy, khi công nghệ cao đã trở thành phương tiện đa năng, hữu ích, không thể thiếu của cuộc sống con người thì các đối tượng phạm tội cũng đã lợi dụng triệt để thành tựu này vào hoạt động phạm tội.
“Thống kê của tổ chức cảnh sát hình sự quốc tế Interpol, trên thế giới cứ 12 giây trôi qua có một vụ lừa đảo, chiếm đoạt tài sản bằng việc sử dụng công nghệ cao được thực hiện trót lọt. Ở Việt Nam, tần suất của tội phạm này chưa đến mức độ như vậy, nhưng hiện cũng đang diễn biến hết sức phức tạp, với nhiều chiêu thức, thủ đoạn phạm tội mới và xảy ra ở hầu khắp các lĩnh vực”, bà Thủy cho biết và dẫn chứng vụ sửa kết quả về kỳ thi phổ thông trung học quốc gia vừa qua, khi thao tác lại hành vi phạm tội với các tiện ích của máy tính, đối tượng chỉ mất 6 giây để sửa một bài thi. Hay như với mạng internet chưa bao giờ tội phạm đánh bạc lại hoạt động một cách dễ dàng và thuận lợi như hiện nay.
Đồng tình với nhận định của các chuyên gia khi cho rằng cuộc đấu tranh chống tội phạm sử dụng công nghệ cao là cuộc đấu tranh mà ở đó có 3 không: Không biên giới, không tiếng súng và không có sự đối mặt trực tiếp giữa kẻ phạm tội với các nạn nhân, nhưng khi đã xảy ra thì quy mô rất lớn, hậu quả rất nghiêm trọng và đấu tranh phát hiện hết sức khó khăn, các đại biểu đề nghị Bộ Công an thông tin đầy đủ đến người dân các phương thức, thủ đoạn của tội phạm này để người dân chủ động phòng tránh; các cơ quan tố tụng trung ương cần dành sự quan tâm đặc biệt cho công tác đào tạo, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm cho các cán bộ tố tụng để xây dựng đội ngũ cán bộ tố tụng đáp ứng yêu cầu mới đặt ra. Ngoài ra, đại biểu cũng đề nghị Tòa án Nhân dân Tối cao tổng kết các vụ án xét xử trong thời gian vừa qua để ban hành các án lệ. Điều này đặc biệt cần thiết trong điều kiện hiện nay, bởi chúng ta còn thiếu các quy định pháp luật cũng như kinh nghiệm về đấu tranh chống tội phạm này.
Cũng liên quan đến tình hình, kết quả công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật năm 2018, báo cáo của Chính phủ cho biết tội phạm và vi phạm pháp luật về kinh tế, tham nhũng vẫn diễn ra phức tạp, nhất là “tham nhũng vặt” trong khu vực hành chính, dịch vụ công.