Tháo gỡ ách tắc thuế để tăng thanh khoản
Doanh nghiệp kêu khó...
Theo Hiệp hội BĐS TP.Hồ Chí Minh (HoREA), bất cập lớn nhất của Nghị định 69/2009/NĐ-CP ngày 13/8/2009 và Nghị định 120/2010/NĐ-CP ngày 30/12/2010 là cách tính tiền sử dụng đất. Theo các DN BĐS, quy định không chỉ gây khó khăn cho DN trong việc đóng tiền sử dụng đất vì số tiềnphải nộp quá lớn, cơ quan tài chính, thuế cũng gặp khó khăn trong việc thu tiền sử dụng đất vì cũng không có cơ sở để xác định được đâu là giá thị trường. Đồng thời việc tiếp cận nhà ở của người dân cũng gặp khó khăn vì giá thành bị đẩy lên quá cao.
Theo ông Nguyễn Cảnh Hà - Giám đốc Công ty An Thiên Lý, việc nộp thuế 100% theo giá đất thị trường theo Nghị định 69 xem như tịch thu dự án dẫn đến thị trường ách tắc. Quy định này chỉ đúng với những trường hợp đất công mặt tiền đường không cần phải đền bù, san lấp và đầu tư mặt bằng xã hội. Ông Hà kiến nghị, cần đưa ra một bảng giá đất hàng năm sát giá thị trường và thu tiền sử dụng đất với mức thuế từ 15-20% theo bảng giá đất này, đối với những mảnh đất công khi làm dự án thì đưa ra đấu thầu.
Ông Nguyễn Văn Đực - Phó giám đốc Công ty Đất Lành cũng cho rằng, quy định về thuế nên trên cơ sở tính đúng, hợp lý, tránh tình trạng lạm thu và tận thu. Nên chia làm hai loại thuế đối với đất sở hữu Nhà nước thì Nhà nước được quyền thu 100% giá thị trường trong mọi trường hợp thì DN sẽ chỉ trông vào quỹ đất công vốn đã rất hạn hẹp chứ không dám chủ động đầu tư các dự án BĐS.
Chính quyền loay hoay
Trước ách tắc của nhiều dự án BĐS, HoREA đã có văn bản gửi UBND TP.Hồ Chí Minh và các bộ, ngành kiến nghị nhiều giải pháp tháo gỡ vướng mắc. Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA cho biết, mặc dù TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh là đô thị đặc biệt song theo quy định tại Luật Đất đai và Nghị định 188/2004/NĐ-CP, UBND hai thành phố này cũng chỉ được điều chỉnh tăng không quá 20% so với mức giá tối đa và giảm không quá 20% so với mức giá tối thiểu của khung giá đất cùng loại. Do vậy, từ nhiều năm qua, bảng giá đất của TP. Hồ Chí Minh và TP. Hà Nội không phù hợp cơ chế thị trường và việc áp dụng vào thực tế rất bất cập. Từ đó, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 93/2011/TT-BTC ngày 29/6/2011 giao cho UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xem xét ban hành hệ số điều chỉnh giá đất (hệ số k) để xử lý giá đất trong điều kiện bảng giá đất đã ban hành chưa sát giá thị trường.
Theo số liệu của Tổng cục Thuế, nếu trong giai đoạn 2006-2010, các khoản thu từ đất đai chiếm 13-18% tổng thu nội địa (trừ dầu thô), thì trong giai đoạn 2011-2015, tỷ lệ này sẽ có xu hướng giảm khá mạnh. Cụ thể năm 2011, các khoản thu từ đất đai đóng góp vào ngân sách 49.460 tỷ đồng, bằng 11,63% thu nội địa trừ dầu thô; năm 2012, số thu từ đất đai (theo dự toán), giảm xuống chỉ còn 42.458 tỷ đồng, bằng 8,58% số thu nội địa trừ dầu. |
Tuy nhiên, nếu giao thẩm quyền cho UBND tỉnh, thành phố được ban hành khung giá đất thì bảng giá đất sẽ phù hợp với tình hình thực tế mà không cần thiết ban hành hệ số điều chỉnh giá đất. HoREA kiến nghị, nên xác định tiền sử dụng đất như một khoản thuế sử dụng đất được Quốc hội thông qua trong Luật Thuế với thuế suất hợp lý khoảng 10% - 15% trên giá trị quyền sử dụng đất của dự án theo mục đích đầu tư để tránh cơ chế xin-cho và đơn giản hóa thủ tục hành chính.
Theo ông Nguyễn Đình Tấn - Cục trưởng Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh, chính sách thuế với lĩnh vực BĐS có rất nhiều bấtcập. Tuy nhiên, bên cạnh những bất cập về chính sách gây khó khăn cho DN thì cũng có không ít kẽ hở tạo cơ hội cho DN BĐS cố tình trây ỳ nợ thuế. Hiện nay hệ thống các quy định pháp luật Việt Nam chưa có điều khoản nào cho phép DN nợ tiền sử dụng đất, nhưng cũng không quy định cụ thể bắt buộc DN phải nộp ngay hoặc nộp trong thời gian bao lâu. Điều này dẫn tới tình trạng tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh số các DN BĐS nợ tiền thuế đất lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng. Hàng loạt dự án dù chủ đầu tư đã bán hết từ lâu nhưng tiền sử dụng đất vẫn chưa được đóng vào ngân sách. Ông Tấn cho rằng việc đẩy mạnh tính thanh khoản thị trường BĐS không chỉ tập trung vào việc nới rộng tín dụng mà phải tháo gỡ trong chính sách thuế.
Thế Trang