Tháo gỡ khó khăn cho xuất bản sách nhà nước đặt hàng
Bà Đinh Thị Thanh Thuỷ, Giám đốc Nhà xuất bản Tổng hợp cho biết với việc thực hiện đặt hàng xuất bản phẩm sử dụng ngân sách nhà nước, các đầu sách có giá trị về chính trị, xã hội, văn hóa, lịch sử… có hàm lượng tri thức cao hơi kén thị hiếu của số đông độc giả đã được hỗ trợ xuất bản và phát hành đến các tổ chức thật sự có nhu cầu tìm kiếm, nghiên cứu sâu, hoặc khai thác và phổ biến kiến thức.
Đại diện Nhà xuất bản Văn nghệ phát biểu |
Tuy nhiên, từ năm 2019, Thông tư 07/2018 của Bộ Thông tin và Truyền thông hướng dẫn đặt hàng xuất bản phẩm sử dụng ngân sách nhà nước có hiệu lực thi hành, thay thế Thông tư liên tịch 04/2011 của liên Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ Tài chính đã có một số vướng mắc cần được tháo gỡ.
Theo đó, Thông tư 04 quy định cơ quan đặt hàng xuất bản phẩm sử dụng nguồn ngân sách trung ương là cơ quan chủ quản nhà xuất bản trung ương; cơ quan đặt hàng xuất bản phẩm sử dụng nguồn ngân sách địa phương do UBND cấp tỉnh ủy quyền cho sở quản lý ngành hoặc cơ quan chủ quản nhà xuất bản địa phương. Tuy nhiên, Thông tư 07 hiện nay lại giao việc đặt hàng xuất bản phẩm sử dụng nguồn ngân sách địa phương cho UBND cấp tỉnh.
“Điều này là bất khả, bởi khối lượng công việc của UBND TPHCM phải điều hành, quản lý và xử lý quá nhiều. Nếu không có cơ chế ủy quyền cho sở quản lý ngành hoặc cơ quan chủ quản nhà xuất bản của thành phố, thì không cách nào UBND thành phố “ôm” việc đặt hàng và duyệt chi tiết các tựa, số bản in xuất bản phẩm hằng năm”, bà Thuỷ nói.
Như vậy, quy định về cơ quan đặt hàng xuất bản phẩm địa phương “đã có bước lùi” so với quy định cũ, khi mà Chính phủ đang yêu cầu tăng cường ủy quyền, phân nhiệm cho cấp dưới thực thi theo đúng chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn được giao.
Theo bà Thuỷ, trong việc đặt hàng cụ thể các tựa sách đúng đề tài, dự tính số bản in để phát hành thì chính cơ quan chủ quản nhà xuất bản mới là nơi sát sườn nhất, thực tiễn nhất, sau đó Sở Thông tin và Truyền thông là cơ quan tham mưu thẩm định trình UBND thành phố.
Bà Nguyễn Ánh Tuyết, Phó Giám đốc Nhà xuất bản Văn hoá - Văn nghệ cho biết, sách Nhà nước đặt hàng có bắt buộc là sách mới hay không. Đây cũng là vấn đề đã gây nhiều tranh cãi thời gian qua. Bởi Thông tư 07 gọi bản thảo là bản mẫu, tức là sách mẫu chứ không có bất kỳ từ ngữ nào gọi là sách mới, bản thảo mới.
Trong quá trình thực hiện các bản thảo mới, Nhà xuất bản Văn hoá - Văn nghệ gặp không ít khó khăn do phải phụ thuộc rất lớn vào tác giả. Nhiều trường hợp nhà xuất bản ký hợp đồng với tác giả thỏa thuận viết 300 trang, nhưng khi hoàn tất bản thảo lại lên tới 600 trang.
“Tiêu chí đặt hàng xuất bản phẩm” của Bộ Thông tin và Truyền thông, xuất bản phẩm đặt hàng cũng chú trọng đến sách dành cho thiếu niên, nhi đồng; người khiếm thị; do đó các cơ quan chủ quản các nhà xuất bản và bản thân các nhà xuất bản cũng cần hết sức chú ý mảng đề tài này bên cạnh các mảng đề tài đã làm tốt. Đề nghị nâng mảng đề tài này nâng lên từ 30-50%. Đặc biệt, nếu làm tốt được sách Nhà nước đặt hàng dành cho thiếu nhi, mức độ lan tỏa sẽ cao, và góp phần rất lớn trong việc xây dựng thói quen đọc sách ở thiếu nhi”, bà Phan Thị Thu Hà, Phó Giám đốc Nhà xuất bản Trẻ TP.HCM cho biết.
Tại hội thảo, ông Nguyễn Ngọc Hải, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng trình bày một số vấn đề triển khai thực hiện Nghị định 32/2019/NĐ-CP trong lĩnh vực xuất bản và công tác quản lý định mức kinh tế - kỹ thuật, quản lý giá sản phẩm, dịch vụ sử dụng ngân sách nhà nước trong hoạt động xuất bản cho đại diện các đơn vị xuất bản nắm bắt.