Tháo gỡ nút thắt từ cuộc đối thoại
Lãi suất cho vay của các ngân hàng đã xuống dưới 15%, đối với cả những món vay cũ với lãi suất cao cũng đã được điều chỉnh theo chỉ đạo của Thống đốc NHNN. Vấn đề của các DN giờ đây lại không phải là lãi suất mà là làm sao tiếp cận được các gói hỗ trợ - lãi suất cho vay giá rẻ, điều mà các DN đang phàn nàn hiện nay. Mặt khác, các NHTM đang rất lo lắng vì đọng vốn, trong khi không có nhiều DN đáp ứng được những điều kiện mà ngân hàng yêu cầu, để có thể cho vay. Nhằm tháo gỡ những vướng mắc khiến DN – ngân hàng “không gặp được nhau”, ngành Ngân hàng đã tổ chức quyết liệt những cuộc gặp gỡ, đối thoại giữa ngân hàng với DN trên toàn quốc.
Ảnh: MH
Ghi nhận từ phía DN đều cho rằng, đến nay các NHTM đã giảm lãi suất xuống 15% của các món vay cũ, nhưng các DN vẫn kêu ngân hàng “chắc” quá. Họ cho rằng, hiện nay những gói lãi suất thấp, ngân hàng chỉ cho vay các DN lớn, đang khỏe mạnh, còn những DNNVV là đối tượng cần hỗ trợ thì ngân hàng vẫn còn phải xem xét.
Trong một cuộc đối thoại mới đây giữa ngân hàng với DN tại tỉnh Bình Định, câu chuyện vì sao DN không vay được vốn, còn ngân hàng thì không tìm được DN đủ điều kiện để cho vay, dường như đã được tỏ ngộ.
Thông qua trao đổi, nhiều DN thừa nhận đa phần DN Việt Nam, nhất là các DNNVV được thành lập vừa thiếu, vừa yếu về năng lực tài chính và quản trị. Đại diện Hiệp hội Sản xuất XNK gỗ và lâm sản (FPA) Bình Định cho rằng, DN của Việt Nam đang phải chịu đựng bình quân chi phí về tài chính, mà ở đây là gánh nặng lãi suất, cao hơn với các nước trong khu vực gấp nhiều lần, trong khi năng lực quản trị lại kém họ nhiều lần. Điều này đã khiến nguồn lực của DN bị cạn kiệt.
Quả thực, các DNNVV của Việt Nam hầu như được thành lập trên cơ sở vừa yếu, vừa thiếu về vốn và quản trị, theo kiểu "tay không bắt giặc". Hầu hết vốn để sản xuất kinh doanh đều là vốn vay ngân hàng. Bên cạnh đó, không ít DN sử dụng vốn vay sai mục đích, dẫn đến không trả được nợ ngân hàng, đẩy ngân hàng vào tình trạng có nhiều nợ xấu. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến ngân hàng phải “trông giỏ, bỏ thóc”. Tuy nhiên cũng không vì quá nguyên tắc mà ngân hàng không thể nhìn thấy phần tích cực của DN để hỗ trợ. Như Thống đốc Nguyễn Văn Bình chia sẻ trong buổi đối thoại tại Bình Định: “ngân hàng là DN. Các DN có đầu vào, ngân hàng cũng có đầu vào, DN mong muốn bán được hàng, thì ngân hàng cũng như vậy, có nghĩa là mong cho vay được. DN bán hàng chọn khách hàng có khả năng thanh toán được, thì ngân hàng cũng vậy, họ sẽ đánh giá khách hàng theo tiêu chí của họ. Ở đây, chúng ta cần có sự chia sẻ với nhau. Ngân hàng và DN là một, nên hãy ngồi lại với nhau để tháo gỡ những vướng mắc, từng vụ việc một”. Song Thống đốc nhấn mạnh: “Chủ trương của NHNN là các NHTM và DN ngồi lại với nhau, cùng nhau cơ cấu lại nợ, giãn nợ, giảm lãi suất… nhưng với các khoản cho vay mới, thì không vì thế mà không quan tâm đến chất lượng tín dụng".
Có thể nói, “nút thắt” mà các DN phàn nàn khó tiếp cận nguồn vốn rẻ của ngân hàng đã được nhìn nhận. Đó là thời gian các DN sử dụng vốn vay không đúng và không thực hiện đúng hợp đồng tín dụng, từ đó dẫn đến hệ lụy cho ngân hàng.
“Chuẩn hóa” lại những gì đã là yếu điểm của DN và như vậy cũng có nghĩa là nhiều DN sẽ phải từ bỏ cuộc chơi vì “sức yếu”. Hãy “cố sống đến bình minh”. Bởi lẽ từ nay đến khi ổn định được kinh tế vĩ mô, sẽ có nhiều DN ra đi. Trên thế giới, nhiều công ty, tập đoàn lớn có thương hiệu từ lâu đời cũng gặp khó khăn, dẫn tới phá sản. Đó là những nỗi đau mà các DN phải chấp nhận hy sinh trong đợt sàng lọc này.
Minh Quân